رشد نيروهاي مومن انقلاب درزير چترحمايت رهبري آن “ امام خميني“( قدس سره) لاجرم به فتح لانه جاسوسي ،حذف ليبرالهاي حاكم برمقدرات كشوروتشكيل كابينه مردمي انجاميد اين تحولات براي استكبار جهاني ترديدي باقي نگذاشت كه درصورت عدم مقابله فيزيكي همه جانبه ، دافعه و نفوذ انقلاب اسلامي به شكل پديده غيرقابل كنترلي گسترش يافته و عواقب نافرجامي ، موجوديت استكبار وبخصوص غرب رابه مخاطره خواهد انداخت .
دراين راستا عراق واوضاع حاكم برآن درواقع مستعد ترين اهرمي بود كه استكبار بابهره گيري ازآن ميتوانست بطور فيزيكي و همه جانبه درمقابل انقلاب قدعلم كند وسد محكمي رادرگسترش صدورآن ايجاد نمايد .
تحولات رهبري درداخل حزب بعث و حذف حسن البكر و جايگزيني صدام حسين دراين كشورحكايت ازآماده سازي عراق درمقابل نظام نوپاي جمهوري اسلامي داشت .
در مطلب زير كه گزارشي از شروع آغاز جنگ تحميلي عراق عليه ايران است ، سعي شده است تامروري برچگونگي تهاجم نظامي عراق به مرزهاي غربي كشورو رخدادهاي نظامي يك هفته آغازين جنگ صورت پذيرد دراين ارتباط به موضوعاتي چون زمينه سازي ، اهداف تهاجم عراق پرداخته شده است . انتخاب و پردازش هفته اول بعلت اهميتي است كه اين مقطع دراستراتري نظامي عراق و ظهور وبروز علائم عدم موفقيت آن داشته است . سعي شده در اين مطلب با توجه به اخبار و داده هاي رسانه ها در آغاز جنگ به بررسي زمينه هاي اصلي حمله عراق به ايران پرداخته و بر اساس آن تحليلي در ست ارايه شود .
عراق باتوجه به زمينه ها وشرايط موجود ،ازجمله زمينه سازي طولاني خود اعم ازتقويت بنيه نظامي وكسب آمادگي براي تهاجم وعدم آمادگي جمهوري اسلامي ، طراحي خود رامتوجه جنگي كوتاه مدت و تعبيري 6 روزه كرد . اما درعمل ، رويارويي بانيروهاي انقلابي و برخي پارامترهاي پيش بيني نشده ، محاسبات اوليه راباشكست روبرو ساخته و ضرورت رسيدن به يك جمع بندي جديد رابراي عراق آشكار ساخت . درزمينه مسائل ديپلماتيك وسياسي جنگ ، عراق كه خود رابراي شرايط ويژه و فتح حداقل خوزستان آماده كرده بود . باكند شدن سرعت عمليات وافزايش مقاومتهاي دليرانه مردمي به اين نتيجه رسيد كه براي موجه ساختن اين اقدام خود درسطح افكارعمومي جهان و بدست گرفتن ابتكارعمل سياسي ، برآمادگي توقف جنگ وشروع مذاكرات بامقامات جمهوري اسلامي تاكيد ورزد بر اين اساس ازروزپنجم آغاز جنگ مقامات عراق كه درطي اين چند روزازسقوط كامل خوزستان وسرنگوني رژيم جمهوري اسلامي سخن به ميان ميآوردند اعلام كردند كه حاضرند باجمهوري اسلامي ازطريق سازمانهاي بين- المللي وارد مذاكره شوند .
درواقع درصورت پذيرش مذاكره ازسوي جمهوري اسلامي درچنين شرايطي عراق باتوجه به امتيازات بسياري كه بدليل تصرف بخش عمده اي ازخاك ايران بدست آورده بود ميتوانست حرف تعيين كننده و نهايي رادرمذاكرات بزند . كشورهاي غربي و بخصوص آمريكا وهمچنين مرتعجين غرب نيزكه منتظر نتيجه نهايي عمليات عراق بودند بامقاومت غيرمنتظره كه ازسوي مردم انقلاب جمهوري اسلامي مشاهده كردند فعاليتهاي صلح خواهانه خود راآغاز كردند و هيئتهايي رابه هردوكشورروانه ساختند .مقامات جمهوري اسلامي كه بهخوبي درك كرده بودند تازماني كه عراق درخاك ايران حضوردارد پذيرش هرگونه مذاكرهنتيجه اي جزدراختيارنهادن اهرمهاي قوي به عراق واستكبار جهاني براي كسب امتيازات اصولي از انقلاب اسلامي دربرنخواهد داشت . باشروع سيل تبليغات وپيشنهادات صلح آميز اعلام كردند.
“تازماني كه يك نفر ازسربازان عراقي درخاك جمهوري اسلامي باقي است حاضربه مذاكره باعراق نخواهند شد“
اين موضع گيري قاطعانه باتوجه به زمين گيرشدن ارتش عراق ، جنگ راوارد مرحلهاي جديد ، كرد . به عبارت ديگر، پس ازگذشت اندكي ، ابتكارعمل به دست قواي خودي افتاد وحال آنكه دشمن ازمدتها قبل براي اين جنگ سرمايه فراوان گذاشته بود .
زمينه سازي
ازاوايل سال 1358 وباروي كارآمدن صدام حسين درعراق ، اقداماتي برعليه جمهوري اسلامي آغازگرديد كه جملگي درخدمت ايجاد زمينه كسب آمادگيهاي لازم براي مبادرات به يك جنگ گسترده عليه ايران بود .
عراق ازابتدا فعاليتهاي خود رابطورمخفيانه طرح ريزي وبه اجرا دراورد وعلاوه برتحركاتي كه درمرزهاي خود باايران داشت ، اقدامات مهم وگستردهاي رادرداخل ايران آغازكرد كه ازآن جمله ميتوان پشتيباني وتحريك نيروهاي ضد انقلابي داخلي بويژه دركردستان وخوزستان را اشاره كرد .
سرمايه گذاري عراق دركردستان ايران اگرچه گسترده بودوليكن عراق براي ضد انقلاب خوزستان اهميت بيشتري قائل بود. روابط گسترده عراق باگروهكها وشيوخ قبايل مختلف درخوزستان دراستراتژي نظامي عراق ازجايگاه ويژهاي برخوردار بود . اشتراك زبان مردم اين منطقه بهانه مناسبي براي تحقق اين استراتژي ازسوي عراق بود . ازاينرو اين كشور ضمن برقراري ارتباطات گسترده باسران قبايل مختلف عرب ، به آموزش ، تسليح وتحريك آنان پرداخت ودرنتيجه علاوه بربهره گيري ازآنان درجهت راهاندازي درگيريهاي منطقهاي وانفجارات درسطح شهرها وتاسيسات نفتي ، زمينههايي رانيز براي جداسازي خوزستان فراهم ساخته بود .
باگذشت زمان ، مواضع عراق نسبت به جمهوري اسلامي تند و علني ترگرديد .
صدام حسين براي اولين بار درتاريخ 18/1/59 يعني همزمان باقطع رابطه ايران و امريكا اعلام داشت كه ايران بايد ازسه جزيره تنب بزرگ و تنب كوچك وابوموسي خارج گردد وچندي بعد وي دريك سخنراني تاكيد ميكند كه عراق آماده است بازور تمام اختلافات خودبا ايران را حل كند .
متعاقب اين موضعگيريها ، تحركات مرزي ارتش عراق نيزافزايش مييابد كه بطور اجمال بشرح زير است :
ـ استقراروجابجايي دستگاههاي زرهي
ـ تقويت پاسگاههاي مرزي
ـ حفرسنگروايجادمواضع
ـ فعاليتهاي مهندسي واحداث جاده
ـ تحركات جابجايي نيرو
ـ استقرار سنگرهاي بتوني
ـ آوردن توپخانه درنزديكي مرزـ تقويت نيرودرطول نوارمرزي
ـ انجام شناسايي وعكسبرداري
ـ وازهمه مهمترتجاوزات هوايي ، تيراندازيهاي سبك وسنگين به داخل خاك ايران ودرنتيجه درگيريهاي مرزي و اعزام مامورين گشتي .
تقويت وافزايش و توان سازمان رزم ارتش ازجمله اقدامات ديگررژيم بعث بودكه درجهت كسب وآمادگي داراياهميت ويژه ودرخورتوجه است . دراين زمينه ازآنجا كه منافع استكبار جهاني نيز اقتضا ميكرد باانعقاد هاي قراردادهاي نظامي ، اين ارتش علاوه برتقويت روزافزون ، به برخي سلاحهاي جديد و پيشرفته نيزدست يافت .
ارتش عراق دربعد سازمان رزم هم بطورگسترده اقدام به تغيير وتحولات كيفي كرد دربعد نيرو به افزايش دورههاي آموزشي وارتقاء كيفيت و كميت آن درنتيجه تقويت كادرنظامي وفراخواني وافزايش نيرو ، پرداخت به طوريكه درمدت كمي نيروي زميني اين كشور از175000 نفر(كادر) به 195 تا 220 هزارنفررسيد وتعداد يگانها اعم ازتيپ و لشكرگسترش يافت .
درمجموع ارتش درقالب 3 سپاه وبااستعداد 12 لشكر (5 لشكر پياده ،5 لشكر زرهي و 2 لشكرمكانيزه ) همچنين 15 تيپ مستقل ( شامل 10 تيپ پياده ، يك تيپ زرهي ، يك تيپ مكانيزه و 3 تيپ نيروي مخصوص ) ، براي آغاز جنگ آماده شد .
طبق يك برآورد تخميني اين استعداد به 600 قبضه توپ ، 5400 دستگاه تانك ونفربر،400 قبضه توپ ضدهوايي مجهز وبا حدود 366 فروند هواپيمايي جنگنده و400 هلي كوپتر پشتيباني ميشد ند .
عراق همزمان باآمادگي درمرز وايجاد درگيريهاي متوالي وهمچنين فراهم كردن شرايط سياسي ، باطرح بهانه هايي سرانجام درتاريخ 20/6/59 درجمع وزراي خارجه كشورهاي غربي ، ضمن درخواست كمك وياري ازآنان اعلام داشت كه :
“خاكمان راازايران بازپس ميگيريم .“
ودرتاريخ 27/6/59 تنها 3 روزقبل ازآغاز رسمي جنگ قراردادتعيين حدود مرزي دولتين ايران وعراق راكه به نام قرارداد1975 الجزايرمعروف است ملغي ودرروز 31 شهريور 1359 تهاجم گسترده خودراازهوا ، زمين ودريا برخاك جمهوري اسلامي آغازكرد .
نظر شما