به گزارش خبرگزاری مهر، فشار عصبي"استرس" در دنياي امروز مسئله اي تقريبا همه گير شده و به طور يقين افراد معدودي مي توانند از آثار مخرب و زيان بار آن در امان باشند و يا اينكه اصولا از برخورد و درگير شدن با آن اجتناب و احتراز نمايند.
دلايل غير قابل انكار بيانگر اين واقعيت است كه استرس بر سلامت جسمي و رواني و نحوه انجام كار، اثرات منفي و غير قابل جبران مي گذارد كه براي فرد و يا سازمانی که فرد در آن کار می کند بسيار پرهزينه مي باشد به اين دليل بحث استرس در مديريت رفتار سازماني از اهميت و جايگاه ويژه اي برخوردار است.
در زبان انگليسی اصطلاح استرس از قرن يازدهم ميلادي متداول بوده و به عنوان "فشار بدني" كاربرد عام داشته است. در اوايل قرن هفدهم ميلادي استرس با مفهوم سختي كار و عذاب شغلي به كار مي رفت و در سال هاي آخرين قرن هيجدهم با موضوع هايي از قبيل فشار كار، فشار فكري و كوشش زياد مترادف بود.
در زبان فارسي استرس به معنای "تكانه هاي عصبي"، "فشار رواني"، "نگراني" و "فشار عصبي" استفاده شده است. اگر چه بيشتر فشار عصبي را به ذهن متبادر مي سازد. استرس را مي توان فشاري كه مردم در زندگي احساس مي كنند كه شدت و درجه آن با توجه به تفاوت هاي فردي افراد متفاوت مي باشد، تعبیر کرد.
فشار عصبي"استرس" از عوامل و شرايط مختلفي ريشه مي گيرد كه احتمال حذف كامل آن از زندگي غير ممكن نباشد، یا حداقل به ايمان و اراده بسيار بالايي نياز دارد. به عبارت ديگر فشار عصبي در يك رابطه علت و معلولي كار مي كند كه چنانچه علت يا علل از بين نروند معلول نيز از بين نخواهد رفت و اگر هم دفع شود به صورت مخفي و در حالت كمون باقي خواهد ماند. آنچه كه فرد و يا سازمان مي توانند توامان انجام دهند كم كردن و حداقل نمودن اثرات زيان بار علت ها مي باشد تا معلول نيز به تدريج كنترل گردد.
به طور كلي برخورد با فشار عصبي در هر زماني كه واقع شود استراتژي هاي خاصي را براي مقابله با آن بايد به كار گرفت. مقابله با استرس مي تواند باعث كاهش موقعيت هاي محيطي آسيب رسان شده و فرد براي سازگاري با وقايع ناخوشايند آماده شود و همچنين تعادل هيجاني خود را حفظ نموده و ارتباطات مثبت و رضايت بخش با ديگران را تداوم بخشد.
تقليل فشار عصبي از نظر مديريت رفتار سازماني و اصول روابط انساني داراي اهميت ويژه اي مي باشد. از طرفي كارمند كه به هر دليل گرفتار گرداب فشار عصبي است عملا بخشي از ثروت معنوي جامعه مي باشد كه در معرض خسارت قرار مي گيرد و اين از وظيفه مديران است كه تك تك كاركنان را از نظر رفتاري زير نظر داشته باشند و در جلوگيري از وارد شدن اين خسارت كوشش و اهتمام نمايند. در اين رابطه محققان مطالب مختلفي را براي تقليل فشار عصبي كارمندان عنوان كرده اند كه در قالب بر نامه هاي مختلفي قرار مي گيرند.
اقدامات تاكتيكي در مقابله با فشار عصبي شامل موارد زير مي باشد؛
سازمان سالم و فشار عصبي؛ سازمان سالم به عنوان يك پارادايم تحقيق براي سلامت فرد و سازمان از مدت ها پيش مورد توجه دانشمندان بوده است. گروهي از دانشمندان معتقدند كه سازمان سالم قادر است با محيط خارجي و داخلي خود به تطابق برسد و توانايي ها، انرژي خلاق و مسئوليت كاركنانش را بر انگيزد و در نتيجه اين اقدامات مثبت، تنش و فشار رواني كارمند را تقليل دهد.
استفاده كامل از تعطيلات؛ استفاده كامل از تعطيلات و در هواي تازه و غيرآلوده قدم زدن و نفس عميق كشيدن و پياده روي سريع كردن به گونه اي كه باعث گردش جريان خون و عرق كردن بشود سموم و مواد اضافي دفع شده و فرد احساس سبكي، نشاط و شادابي مي نمايد. اين تكنيك در كم كردن تدريجي فشار عصبي"استرس" داراي اهميت ويژه اي است، زيرا دريافت اكسيژن توسط سلول ها نقش مهمي در ايجاد تعادل و آرامش فرد ايفا مي نمايد.
مديريت زمان؛ مديريت زمان تكنيك ديگري براي كنترل فشار عصبي مي باشد مديريت زمان فشارها و هجوم روزانه كارها را تحت نظم و قاعده در مي آورد و در تقليل اضطراب و تنش فرد و در نهايتا كم كردن استرس او نقش موثر دارد. يكي از راههاي مديريت زمان تهيه فهرستي از كارهايي كه هر روز بايد انجام داده شود مي باشد. با اجراي اين تكنيك علاوه بر اينكه"برنامه هاي پرشتاب" از بين خواهند رفت هرگونه كار و برنامه اي زمان لازم خود را داشته و در آرامش كامل اجرا خواهد شد.
آموزش آرامش عضلانی؛ آرام کردن بخش عضلاني تكنيك مفيدي است كه براي كمك به افراد در جايگزين كردن احساسات و حالات عصبي و تنشي با وضعيت آرام و ملايم طراحي شده اند كه بايد توسط متخصصان و با شيوه هاي اصولي و صحيح به كار گرفته شوند تا اثرات خود را ظاهر سازند
در نتيجه مي توان گفت كه تاكتيك هاي گفته شده بيشتر تمركز بر تغيير عكس العمل هاي فيزيولوژيكي از طريق بالا بردن توانايي مقابله و مقاومت در برابر اثرات مضر فشارزا دارد. تاكتيك عكس العمل رفتاري-شناختي به فشارهاي عصبي بر اين تفكر قرار دارد كه وقتي نمي توانيم دنياي اطراف خود را عوض كنيم لااقل مي توانيم عكس العمل هاي خود را تغيير داده و اصلاح نماييم و از اين طريق نيز قادر به افزايش توان برخورد با فشار عصبي خواهيم شد.
نظر شما