دکتر غلامعلی افروز روان شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تفاوت مفهوم آزادی در تفکر اسلامی با معنای لیبرالی آن گفت: واژه آزادی به معنای فریدم و لیبرتی در همه جای دنیا مقدس و زیبا است ، شعار ما در دوران انقلاب اسلامی این بود استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی و این چقدر زیبا بود؛ اگر این شعار را در دیگر کشورها به معنای«فریدم» یعنی آزادی سر می دهند در همه دنیا زیباست، اما ما نباید واژه آزادی را با پسوندهای گوناگون و من درآوردی خراب کنیم.
وی تأکید کرد: من بارها به آقایون بزرگواری که در نمازجمعه سخنرانی می کنند خدمتشان گفته ام که حضرت استاد آزادی قشنگ است؛ نگویید آزادی را ما به شکل غربی دوست نداریم همین آزادی به معنای فریدم در همان جا هم قشنگ و مقبول است. چون آزادی به شکل غربی می شود لجام گسیختگی که خودشان به آن «لیجستینیزم» می گویند. گفتم حضرت استاد منظور شما از آزادی به شکل غربی لجام گسیختگی است و بهتر است بگویید ما لجام گسیختگی فردی و اجتماعی و فرهنگی را نمی پسندیم و هیچ جای دنیا لجام گسیختگی را نمی پذیرد.
این پژوهشگر تصریح کرد: مفهوم لجام گسیختگی از کجا آغاز می شود؟ این برمی گردد به آن حریم آزادی؛ خطوط و حریم ارزشها کجاست؟ به عنوان مثال هیچ جای دنیا دروغ، غیبت، تهمت، توهین، کودک آزاری، همسرآزاری، پرخاشگری و غیره آزادی نیست بلکه همه اینها ناهنجاری و لجام گسیختگی است. مثلا همه جای دنیا افراد می توانند رانندگی کنند اما لایی کشی، رانندگی تهاجمی و لجام گسیختگی در رانندگی است یعنی باید بین لیبرتی و لیبرتنیزم تفاوت قائل باشیم چون غالب موارد مصادیق لجام گسیختگی در دنیا شبیه هم است منتهی در بستر فرهنگهای مختلف و نگاه های دینی و ارزشی تفاوتهایی وجود دارد.
دکتر افزوز یادآور شد: مست کردن، مواد مخدر، توهین، تهمت و فحشا و... در همه جا لجام گسیختگی است اما مثلا بی حجابی در خیابانهای ما ممکن است بگوییم یکی از مصادیق لجام گسیختگی است چون حریم ارزشها را زیر پا گذاشته است اما روسری سر نکردن در غرب یا دیگر کشورهای عربی و... لجام گسیختگی تلقی نمی شود. مشروب خوردن برای ما لجام گسیختگی است اما در دیگر کشورها اگر در بار یا در خانه و یا مکان خصوصی مشروب بخوردند در صورت عدم مست کردن لجام گسیختگی نیست اما اگر پیامد مشروب خواری، ناهشیاری باشد آنها به این کار لجام گسیختگی می گویند در حالیکه ما اصل مشروب خواری را لجام گسیختگی می دانیم چون اصل این قضیه سبب ناهشیاری می شود و ممکن است سبب اعتیاد به الکلیسم و... گردد.
وی افزود: پس از نظر ما هر آنچه آفت رشد فکری، رشد زیستی، رشد روانی و رشد اجتماعی و فرهنگی بشر است، ممنوع وحرام است و از آن طرف هر آنچه عامل رشد زیستی، روانی و شناختی و فرهنگی می شود واجب و حلال است؛ یعنی اگر انسان از این حریمها دور شود به طرف لجام گسیختگی پیش می رود. وقتی به آزادی با نگاه علمی بنگریم متوجه می شویم که مرز لیبرتی و فریدم(آزادی) با لیبرتم (لجام گسیختگی) مشخص است و ما در استفاده از واژه ها باید هوشیار باشیم.
نظر شما