به گزارش خبرنگار مهر، قدمت درخت زیتون به حدی است که این درخت با تاریخ نوع بشر در هم آمیخته است، به نحوی که سابقه آن تا عهد باستان هم می‌رسد.
متخصصان و محققان زادگاه زیتون را حوزه دریای مدیترانه می‌دانند و بر اساس قدیمی ترین کشفیات باستان شناسی انجام شده در فرانسه محققان توانسته‌اند بذور زیتون را در سنگواره‌های دوران پالئولتیک که قدمت آنها به هشت هزار تا 35 هزار سال می‌رسد کشف کنند.
در اساطیر یونان از زیتون به الهه خرد یاد می‌شده است و این درخت در میان رومیان مایه صلح و صفا معرفی شده، به گونه‌ای که بسیاری از پزشکان حاذق از اندامهای مختلف این درخت به عنوان دارو استفاده می‌کردند.
مذاهب نیز زیتون را مقدس و مبارک شمرده‌اند، به گونه‌ای که تورات زیتون را نخستین درخت می‌داند و در انجیل بیش از 200 بار از آن نام برده شده است و در قرآن نیز در سوره تین به آن قسم یاد شده است.
طبق تحقیات بدست آمده، هم اکنون زیتون در 40 کشور دنیا که 25 کشور آن صاحب مقام هستند کشت و در ایران نیز در 26 استان بدست می آید.
سه درصد باغ های زیتون کشور در استان سمنان است
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان سمنان در رابطه با وضعیت کشت زیتون در این استان به خبر نگار مهر گفت: توسعه باغ‌های زیتون در استان از سال 75 شروع شده و با حمایت صورت گرفته، طی سالهای اخیر به اوج خود رسیده است.
لطف الله رضایی اضافه کرد: بیش از شش هزار تن محصول از دو هزار و 300 هکتار باغ‌های بارور زیتون استان برداشت و از این میزان حدود 40 درصد آن (2400 تن) مورد روغن کشی قرار می گیرد.
وی با بیان اینکه سه درصد باغ های زیتون کشور در استان سمنان است اضافه کرد: سطح زیرکشت این محصول در استان بیش از چهار هزار هکتاراست و به طور متوسط سالانه حدود 500 هکتار به سطح زیر کشت آن افزوده می شود.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان سمنان ضمن اشاره به زمان برداشت زيتون گفت: از اواخر مرداد ماه بسته به نوع ارقام آن، تغيير رنگ زیتون از رنگ سبز به زرد آغاز مي شود و برداشت آن تا 15 شهريور ادامه دارد.
وی افزود: سال گذشته بیش از 90 هزار اصله نهال زیتون استاندارد در استان سمنان توزیع و 225 هکتار به سطح زیر کشت آن اضافه شده است.
وجود دو هزار و 345 هکتار باغ زیتون بارور در استان سمنان
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان سمنان سطح زیرکشت باغ های زیتون استان را بیش از چهار هزار هکتار عنوان کرد و گفت: از مجموع باغ های زیتون استان دو هزار و 345 هکتار آن بارور است و در سال گذشته پنج هزار و 200 تن محصول برداشت شد.
وی با بیان اینکه عمده سطح زير كشت مربوط به شهرستانهاي سمنان، سرخه، گرمسار و آرادان است تصريح كرد: در حال حاضر سطح زير كشت باغ های زیتون در این استان چهار هزار و 17 هكتار است.
مهر ماه بهترین زمان برای برداشت محصول زیتون براي استحصال روغن
مدير امور باغباني جهاد كشاورزي استان سمنان مهرماه را بهترین زمان برای برداشت محصویل زیتون برای استحصال روغن دانست و گفت: روغن زیتون از آنجائی که به‌صورت کاملاً طبیعی مصرف می‌شود، ویژگی‌های مربوط به طعم و عطر (ارگانولپتیک) آن نیز بسیار با اهمیت است.
وی اضافه کرد: این ویژگی‌ها مستقیماً به خصوصیات و سلامت میوه‌ای که از آن استخراج می‌شود، بستگی دارد، بنابر این از باغ زیتون باید در تمام مراحل به‌خوبی محافظت شده تا میوه‌ها دچار آسیب‌دیدگی نشوند.
رضایی متوسط عملكرد زيتون در هر هكتار از باغ های استان سمنان را بیش دو هزار كيلوگرم در هكتار عنوان كرد و اظهار داشت: عمده ارقام زیتون موجود در باغ های استان رقم زرد، روغني، ميشن و مانزانيلا بوده كه عمدتا با هدف توليد روغن زیتون كشت و توسعه يافته است.
فعالیت سه مرکز فرآوری و استحصال روغن خوراکی در استان سمنان
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان سمنان، احداث باغات، سازگاری ارقام، باغات مادری جهت استحصال قلمه و سایر اندامهای تکثیری، احداث نهالستان های تولید نهال استاندارد، پرداخت یارانه نهال و کمک های بلاعوض جهت توسعه باغات، اصلاح و بهسازی باغات و تغذیه باغات و تکمیل و راه اندازی واحدهای فرآوری جهت استحصال روغن را از جمله حمایت ها در راستای سیاستهای سازمان جهاد کشاورزی عنوان کرد.
وی اضافه کرد: در حال حاضر سه شرکت و کارخانه فرآوری در زمینه استحصال روغن در شهرهای آرادان، سرخه و سمنان مشغول به فعالیت هستند.
رضایی افزود: در راستای حمایت از تولید دانه های روغنی و ارائه تسهیلات و ایجاد کارخانه های فرآوری روغن کشی یک دستگاه روغن کشی از اعتبارات سال 91 به صورت کمک بلاعوض به ناوگان فرآوری اضافه شد.
وی گفت: بهتر است در راستای پیشبرد اهداف اصلی طرح ملی زیتون جهت کاهش واردات روغن خوراکی، تمام محصولات تولیدی جهت استحصال روغن استفاده شود.
اجرای طرح تولید نهال زیتون با همکاری استان مازندران در سمنان
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه ارائه طرح تولید نهال زیتون با پشتیبانی و همکاری استان مازندران انجام می شود افزود: در این طرح با استفاده از ضریب نسبی تولید نهال در استان مازندران، قلمه از باغ های مادری و سازگاری استان و از ارقام سازگار با شرایط استان استحصال و زیر نظر کمیته نهال دو استان تکثیر و در زمان کاشت نهال بین متقاضیان احداث باغ توزیع می شود.
رضایی تصریح کرد: باید در مراحل مختلف داشت و حمل و نقل نیز مراقبت ویژ‌ه‌ای اعمال شود تا میوه‌ای که تحویل کارخانه روغن‌کشی یا کنسروسازی می شود همچنان تازگی و کیفیت خود را حفظ کرده باشد.
وی اظهار داشت: زیتون درختی است كه می تواند سالها در رویشگاه خود باقی بماند و در صورتی كه مراقبت‌های لازم از آن به عمل آید و درخت سالم باشد، تا مدت های زیادی حتی بیش از یك قرن میوه می‌دهد.
رتبه برتر استان سمنان در زمینه توسعه باغ های زیتون
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه رسیدن میوه زیتون پدیده‌ای طولانی و آهسته است که ممکن است چندین ماه به طول انجامد، گفت: طول دوره رسیدن، اصولاً به عرض جغرافیائی منطقه کشت، عملیات زراعی و رقم زیتون بستگی دارد و دمای تابستان و پاییز و آب قابل دسترس نیز نقش مهمی در این رابطه دارد.
رضایی تصریح کرد: زمانی که میوه‌ها بیشترین درصد روغن را داشته و روغن حاصله بالاترین کیفیت را دارا باشد، بهترین زمان برای برداشت است.
وی افزود: اما در بیشتر مواقع وقوع این دو مورد به‌طور همزمان ممکن نیست، زیرا زمانی که روغن میوه‌ها در بالاترین کیفیت است، میزان روغن آنها در بالاترین اندازه نیست، بنابراین انتخاب زمانی مناسب که در میوه‌ها روغن در حداکثر اندازه خود و کیفیت قابل قبول هم داشته باشد موثر است.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه برداشت زیتون یكی از پرزحمت ترین و پرهزینه ترین و وقت گیرترین مراحل تولید زیتون است گفت: روش های نادرست برداشت زیتون ممكن است صدمات جبران ناپذیری به این محصول بزند و از طرفی موجب كم بار کردن درختان زیتون در سالهای آینده شود.
رضایی اظهار داشت: این مدیریت برای دومین سال پیاپی، عنوان نمونه باغبانی کشوری در زمینه توسعه باغ های زیتون را کسب کرده است.
تولید 60 هزار ارقام مختلف نهال زیتون در استان سمنان
رئیس مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان سمنان نیز از آغاز تولید ارقام نهال زیتون در مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان سمنان خبر داد و با بیان اینکه تولید ارقام مختلف زیتون با هدف توسعه ارقام مقاوم به سرما و پر محصول تولید شده است افزود: کنسروالیا، مانزانیلا، کرونیکی، روغنی، میشن، سویلاناو زرد ارقام مختلف زیتون تولید شده است.
نصرت الله حسنی با اشاره به این مطلب که تولید بیش از 60 هزار نهال از ارقام مختلف شروع شده است اظهار داشت :پس از انجام تحقیقات مختلف روی نهال ها بهترین رقم مورد شناسایی به بهره برداران معرفی می شود.
وی خاطر نشان کرد: این اقدام تحقیقاتی با مشارکت بخش خصوصی در حال انجام است.
مصرف مداوم زیتون باعث افزایش سیستم ایمنی بدن می شود
یک پزشک عمومی نیز در این گفتگو با اشاره به خواص تغذیه ای زیتون اظهار داشت: مصرف مداوم زیتون سبب افزایش سیستم ایمنی بدن، کاهش روند پیری، همچنین استحکام مو، استخوان ها و ناخن ها می شود.
دکتر محمد حسین ابن علی، چربی های موجود در زیتون را مهمترین مزیت این محصول بر شمرد و گفت: این چربی علاوه بر هسته که در روغن صنعتی کاربرد دارد در میوه زیتون نیز وجود دارد.
وی افزایش جذب بسیاری از ویتامین های محلول در چربی، تحریک کیسه صفرا و ترشح صفرا که خود بر روی جذب و هضم انواع مواد غذایی اثر مفیدی دارد و همچنین افزایش رشد سلولی و سرعت بهبود انواع بیماریهای متابولیسمی را از جمله فواید دیگر زیتون دانست و گفت: همچنین زیتون از بروز انواع سرطان ها پستان و روده بزرگ و آزاد شدن رادیکال های بدن جلوگیری می کند.
اسیداولئیک مهمترین اسید چرب موجود در زیتون
این پزشک عمومی با اشاره به اینکه مهمترین اسید چرب زیتون اسیداولئیک است اظهار داشت: این اسید چرب اثرات بسیار مفیدی روی پیشگیری و درمان و کاهش ریز فاکتورهای قلبی و عروقی، کاهش کلسترول بد خون، فشار خون و قند دارد.
به گفته ابن علی، زیتون و روغن آن به خاطر داشتن کالری بالا می تواند منجر به اضافه وزن شود پس بهتر است به صورت کم اما مداوم مصرف شود.
وی اضافه کرد: به دلیل اینکه بیشتر زیتون ها به صورت شور استفاده می شود حتمأ باید قبل از مصرف 10تا 15دقیقه در آب جوشیده سرد شده قرار گیرد تا مقداری از نمک آن گرفته شود و لازم است افرادی که فشار خون بالا دارند از مصرف زیتون های کنسرو شده به علت نمک موجود در آنها اجتناب کنند.
97درصد روغن زیتون را گلیسیرید ها تشکیل می دهند
وی با اشاره به اینکه 97درصد روغن زیتون را گلیسیرید ها تشکیل می دهند اظهار داشت: اسید های چرب روغن زیتون شامل، اسید پا لمتیک، اسید پالمیتولئیک، اسید هپتاد کانوئیک، اسید هپتاد سنوئیک، اسید استئاریک، اسید اولئیک، اسید لینولنیک، اسید آراشید یک، اسید ایکوزونوئیک، اسید بهنیک و اسید لیگنوسریک است.
ابن علی گفت: روغن زیتون از میوه درخت سبز زیتون که دارای ترکیبات شیمیایی زیر است که با استحصال مکانیکی بدون استفاده از هرگونه مواد شیمیایی و حرارت زیر 35 درجه سانتیگراد بدست می آید.
این پزشکی عمومی عنوان کرد: این ترکیبات شامل، آب 53 درصد، روغن 19درصد، پروتئین ها 1.6 درصد، قندها 19.1 درصد، سلولز 6.8 درصد و خاکسترها 5.ا درصد است.
ابن علی تصریح کرد: در روغن زیتون فسفولیپیدها وجود ندارد و اسکوالن ترکیب اصلی هیدرو کربنهای موجود در روغن زیتون به میزان 150 تا 700 میلیگرم است که این یکی از امتیازات روغن زیتون بر سایر روغن های نباتی است.
وی اضافه کرد: وجه تمایز دیگر روغن زیتون مربوط به استرولهای آن است که عمدتأ از بتاسیتوسترول خالص تشکیل شده اند.
این پزشک ادامه داد: کلروفیل آلفا و بتا هر دو در روغن زیتون خام وجود دارد و 88.5 درصد کل توکوفرولهای روغن زیتون بکر را آلفا توکوفرول تشکیل می دهد که حدود 12تا 190میلی گرم در هر کیلو روغن است.
ابن علی در پایان با بیان ایکه که هر گرم روغن زیتون 9کالری انرژی در بدن ایجاد می کند افزود: مصرف 45گرم روغن زیتون برای یک فر د فعال بالغ در 24 ساعت کافی است.
ضرورت نظارت دولت بر روی روغن های وارداتی زیتون
یکی از زیتون کارهای نمونه استان سمنان نیز در این گفتگو از مسئولان خواستار شناخته شدن روغن زیتون به مردم و ترویج فرهنگ استفاده از آن شد.
ابوالفضل ضرغام پور با بیان اینکه باید دولت بر روی روغن های وارداتی زیتون نظارت داشته باشد عنوان کرد: هنوز در استان سمنان از توفاله زیتون روغن تولید نشده است.
به گفته وی، روغن زیتون سالم بایدگلو را بسوزاند، رنگ زرد بسیار زیبا داشته و بو علف که بوی میوه زیتون است را دارا باشد.
عضو شورای ملی زیتون کشور، ندانستن فواید زیتون و هزینه های سنگین برای تولید آن را از دیگر مشکلات زیتون کاران عنوان کرد و با اشاره به اینکه متوسط مصرف روغن زیتون به صورت سرانه در استان سمنان 170گرم است اظهار داشت: این سرانه در دنیا 27 کیلو گرم است.
ضرغام پور با یادآوری برگزاری همایش ملی زیتون گفت: تلاش بر این است که در آینده سرانه مصرف روغن زیتون در استان سمنان به 500گرم برسد.
این زیتون کار نمونه خاطر نشان کرد: باید زیتون های چیده شده تا 12ساعت بعد روغن گیری شود وگرنه روغن با کیفیت به دست نمی آید.
استان سمنان فاقد باغ های مادر خوب برای تهیه قلمه زیتون
یکی از کارشناسان فنی تکثیر نهال زیتون نیز به خبرنگار مهر گفت: در استان باغ های مادر خوب برای تهیه قلمه زیتون وجود ندارد و این امر باعث می شود برای تهیه قلمه به استان های دیگر برویم.
حمید رضا طحانیان با انتقاد از مناسب نبودن رقم های کشت شده زیتون در استان سمنان گفت: این مشکل باعث شده تا درصد روغن تولید شده در استان بالا نباشد.
وی در پایان با اشاره به این مطلب که برای خرید زیتون از سوی جهاد کشاورزی استان سمنان یارانه داده شده است اظهار داشت: متأسفانه هنوز کمبود اعتبارات برای زیتون کاران وجود دارد.
...................................
گزارش از اعظم سالار
نظر شما