برنج کاری تنوع زیستی زاگرس را به یغما برد/ رتبه های برتر کشاورزی به قیمت خشکی آبهای زیرزمینی

به گزارش خبرنگار مهر، سلسله کوه های زاگرس بخش وسیعی از ناحیه رویشی ایران توران است.جنگلهای زاگرس تحت نام جنگلهای نیمه خشک ایران قرار دارد و تنوع زیستی منطقه به علت اقلیم ویژه و موقعیت جغرافیایی داررای غنای بالایی است.

بیش از 40درصد از آبهای سطحی کشور از زاگرس سرچشمه می گیرد به همین علت موقعیت و توان اکولوژیکی منطقه بسیار بالاست.

طرح تنوع زیستی زاگرس مرکزی از سوی سازمان حفاظت از محیط زیست و کمکهای بین المللی صندوق تسهیلات جهانی محیط زیست و برنامه عمران ملل متحد از سال 85 به مرحله اجرا درآمده است.

دبیر موسسه 13 فروردین در خصوص طرح تنوع زیستی زاگرس به خبرنگار مهر گفت: این طرح چهار استان کشور از جمله فارس، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و اصفهان را در بر می گیرد.

علی اکبر کاظمینی ادامه داد: طرح تنوع زیستی زاگرس به دنبال اشاعه رویکرد جدید در امر حفاظت از تنوع زیستی در سراسر زاگرس است به گونه ای که دستیابی به حفاظت در کنار بهره برداری پایدار از منابع زیستی مبتنی بر اصول و ارزشهای فرهنگی حاکم بر جوامع اسکان در محدوده زاگرس است.

وی با بیان اینکه در استان فارس در راستای اجرای طرح زاگرس مرکزی محدوده تنوع زیستی کر و کامفیروز به عنوان پایلوت در نظر گرفته شده، ادامه داد: حفظ تنوع زیستی بالای کر و کامفیروز و جنگلهای انبوه زاگرس از اهداف اجرای طرح تنوع زیستی زاگرس است.

این فعال حوزه محیط زیست بیان کرد: 14 پستاندار، 83 گونه پرنده، 14 گونه خزنده و دوزیست و هفت گونه ماهی در محدوده مناطق مذکور تاکنون شناسایی شده است.

کاظمینی با اشاره به اینکه رودخانه کر و سد درودزن دو فاکتور مهم آبی منطقه به همراه سد ملاصدرا هستند به گوشه ای از مشکلات این منطقه اشاره کرد و گفت: کشاورزی اصلی ترین شغل مردم منطقه است، بیشترین نوع کشت کشاورزان برنج بوده در حالی که این محصول یکی از پرآب ترین محصول کشاورزی است.

وی تاکید کرد: به طور حتم با توجه به اینکه کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک کره زمین قرار دارد، کاشت این محصول می تواند به شدت سفره ها و آبهای سطحی کشور را کم کند و توان اکولوژیکی منطقه کاشت، این گونه کاهش یابد.

دبیر موسسه 13 فروردین با انتقاد از سیاستهای ناپایدار کشاورزی نیز گفت: متاسفانه این سیاستها در سالیان گذشته در فارس و دستیابی به رتبه برتر تولید برخی از محصولات باعث شده بزرگترین معضل که همان پایین رفتن سفره آبهای زیرزمینی است، اتفاق افتد.

کاظمینی با اشاره به اینکه با وجود این مشکلات هنوز حرکت ترمیمی یا توقف کشاورزی ناپایدار در فارس دیده نمی شود، ادامه داد: روند افزایش کشاورزی ناپایدار در محدوده کر و کامفیروز به خصوص کشت برنج و همچنین افزایش سموم و کودهای شیمیایی باعث شده در سالیان اخیر به شدت زیستگاه تنوع زیستی منطقه تهدید شود.

وی اظهار داشت: طی 10 سال گذشته میزان سطح کشت برنج از 10 هزار هکتار به 12 هزار هکتار رسیده همچنین سطح کشت باغات از 500 هکتار به دو هزار هکتار افزایش یافته و این امر کوچک شدن زیستگاه های جانوری و گیاهی را به همراه داشته است.

این فعال حوزه محیط زیست گفت: علاوه براین تجاوز به حریم آب رودخانه کر باعث از بین رفتن زیستگاه جانوران کنار آب مانند گرازها، از بین رفتن گونه های گیاهان کنار آبی، کاهش شدید  ماهیها و... شده است.

وی با تاکید بر لزوم تعادل برداشت از توان اکولوژِکی منطقه افزود: در این راستا باید میزان کشت تک محصولی برنج در منطقه کاهش یابد زیرا با ادامه این روند زندگی حیات وحش و انسانها در خطر است.

کاظمینی با اشاره به اینکه به دلیل برداشتها هم اکنون آب رودخانه کر که یکی از پرآب ترین رودخانه ها بوده مانند یک جوی آب است، بیان کرد: با ادامه این روند و تجاوز به رودخانه نه تنها کیفیت آب در پایین دست کاهش می یابد بلکه زندگی مردم نیز در بالادست به مخاطره می افتد.

دبیر موسسه 13 فروردین با تاکید بر لزوم همکاری با طرح حفاظت از تنوع زیستی گفت: در این راستا مردم و سازمانها باید همکاری لازم را داشته باشند  زیرا توجه به چالشها و راهکارهای بیان شده می تواند آخرین نسخه برای رهایی منطقه از مشکلات باشد.

وی با اشاره به خشک شدن دومین دریاچه بزرگ ایران بیان کرد: متاسفانه کشتهای بی رویه باعث شده که دومین دریاچه بزرگ ایران از دریافت حقابه محروم بماند و این امر نیز مشکلاتی را برای مردم نی ریز، کربال و... به وجود آورده است.

دبیر موسسه 13 فروردین گفت: در منطقه کامفیروز و کر چالشهای کشاورزی با مصرف بی رویه کودو سموم شیمیایی و آتش زدن بقایای گیاهان همراه است.

وی اظهار داشت: مهمترین بحث در بخش تنوع زیستی از بین رفتن زیستگاه هاست که بی شک نقش مهمی از کاهش و محور بعضی از گونه ها به این امر بستگی دارد.

کاظمینی گفت: آب منطقه ای فارس به عنوان اصلی ترین متولی آب حتی در حفظ حریم رود کر هیچگونه اقدامی انجام نداده به نحوی که تجاوز به حریم رودخانه و ریختن نخاله های ساختمانی در حریم آن کاملا آشکار است.

وی تصریح کرد: بخش بهشت گمشده در منطقه کر و کامفیروز از دیرباز مورد توجه گردشگران بوده و هجوم آنها در روزهای تعطیل موجب شده که بار اضافی و سنگینی بر منطقه وارد شود.

کاظمینی افزود: بدون شک سیستمی کار کردن جهاد کشاورزی، آب منطقه ای، محیط زیست، منابع طبیعی و میراث فرهنگی همه می تواند کمک بزرگی به تنوع زیستی زاگرس مرکزی و حفظ پایداری این منطقه ارائه کند.

این روزها کشاورزی غیر علمی و بی حد و حصر و کنترل نشده تنوع زیستی زاگرس را به یغما برده و مسئولان امر باید برای کنترل چنین روندی برنامه ریزیهای علمی و اساسی داشته باشند.