چهار سال انتظار برای بازگشایی موزه کشاورزی قزوین

به گزارش خبرنگار مهر، از چهار راه عمران در شهر قزوین که عبور می کنی ساختمان تاریخی زیبایی شما را به خود جلب می کند که مدتی است اشیاء قدیمی در حوزه کشاورزی را در خود جای داده و نام "موزه کشاورزی" را به خود الصاق کرده است.

راه اندازی این موزه در استان صنعتی و کشاورزی قزوین نوید این را می داد که بتواند جایگاه خود را در میان موزه های شهر به خوبی باز کرده و با توجه به موقعیت قرار گرفتن در منطقه مرکزی شهر و جذابیت آثارش مورد توجه گروه های مختلف مردم قرار گیرد.

بعد از افتتاح رسمی این موزه در سال 89 انتظار می رفت درب موزه به روی مردم باز شود و گروههای مختلف به ویژه دانش آموزان و کشاورزان با حضور در این مکان و بازدید از موزه با گذشته کشاورزی استان تا حدودی آشنا شوند و اطلاعات خود را در این بخش نیز افزایش دهند.

در ایام عید نوروز، هفته گردشگری، هفته جهاد و ... هر بار که از مقابل این موزه عبور کردیم درب آن را بسته دیدیم و با پیگیری موضوع مشخص شد که اختلاف در نحوه مدیریت موزه موجب محروم ماندن مردم از بازدید آن شده است، لذا در گزارشی با بررسی موضوع تلاش کردیم زمینه بازگشایی این مرکز فرهنگی فراهم شود.

مرتضی تدین از باغداران سنتی و پیشکسوت قزوین که در راه اندازی این موزه تلاش فراوانی کرده است در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: با توجه به پیشینه قزوین در بخش کشاورزی ضرورت داشتن موزه ای که بتواند مردم را با وضعیت کشاورزی در گذشته های دور آشنا کند و بتوان وسایل کشاورزی قدیمی را در معرض دید مردم قرار داد در قزوین احساس شد و برای راه اندازی آن اقدام کردیم.

وی افزود: این موضوع با رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان دکتر صفری درمیان گذاشته شد و با اختصاص فضایی در ساختمان تاریخی متعلق دوره قاجاریه به نام سپهدار که در اختیار جهاد کشاورزی قزوین بود مقدمات راه اندازی این موزه فراهم شد.

این باغدار یادآور شد: بسیاری از وسایل مورد نیاز این موزه توسط اینجانب از مناطق مختلف و روستاهای کشور خریداری و جمع آوری شده است که ابزار و تجهیزات و ادوات کشاورزی مربوط به 200 سال قبل از جمله خرمن کوب، گاو آهن، نهرکن، آسیاب دولتی، دج، مهر خرمن، چارشاخ، تراکتورهای دوگانه سوز نفت و بنزین، در آن جمع آوری شده که انتظار داشتیم میراث فرهنگی استان هم همکاری بیشتری می کرد تا این موزه به روی مردم گشوده شود.

ضرورت نصب دوربین حفاظتی و تعیین راهنما در موزه کشاورزی قزوین

وی افزود: به دلیل ارزش وسایل جمع آوری شده بازگشایی این موزه نیازمند نصب سیستم های حفاظتی و دوربین های مداربسته است که با پیگیری های انجام شده هنوز به جایی نرسیده است.

تدین تصریح کرد: متاسفانه علیرغم راه اندازی موزه و تعیین مکانی مناسب هنوز شاهد بازگشایی آن برای عموم مردم نیستیم و این موزه هم در ایام نوروز و هم برگزاری روز قزوین و حتی هفته میراث فرهننگی به روی مردم بسته ماند و نتوانست میزبان علاقمندان باشد.

این باغدار نمونه استان و علاقمند به وسایل قدیمی یادآور شد: این موزه به صورت اختصاصی می تواند مورد توجه دانش آموزان مدارس، کشاورزان، کارشناسان کشاورزی قرار گیرد و درس عملی برای کسانی باشد که با گذشته کشاورزی قزوین آشنا نیستند و از محل فروش بلیت به مسافران و گردشگران سایر مناطق کشور هم می تواند به عنوان محلی جذاب و قابل توجه برای کسب درآمد نیز مورد استفاد ه قرار گیرد.

قاسمی: میراث فرهنگی متولی موزه را تعیین می کند

محمد قاسمی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین هم در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن پاسخگویی به سوالات مطرح شده اظهارداشت: راه اندازی این موزه کار خوبی است اما اداره آن نباید در اختیار افراد غیر دولتی و شخصی باشد.

وی افزود: دو دستگاه دولتی از جمله سازمان جهاد کشاورزی و میراث فرهنگی باید وارد موضوع شوند و اداره موزه را بر عهده گیرند نه این که افراد خاصی بخواهند در مدیریت موزه دخالت کنند که این کار منطقی نیست.

قاسمی بیان کرد: میراث فرهنگی برای خرید وسایل کشاورزی این موزه تاکنون 35 میلیون تومان هزینه کرده وآمادگی داریم در صورت همکاری و مساعدت سازمان جهاد کشاورزی نسبت به تعیین فردی با صلاحیت برای حضور در موزه نسبت به تامین سایر وسایل مورد نیاز هم اقدام کنیم.

بررسی موضوع در کارگروه میراث فرهنگی

مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین تصریح کرد: مشکل راه اندازی موزه، نصب دوربین و تعیین راهنما نیست بلکه میراث فرهنگی بر اساس وظایف ذاتی خود نمی تواند از افراد شخصی در موزه استفاده کند لذا در صددیم با مطرح کردن این موضوع در کارگروه صنایع دستی، گردشگری و میراث فرهنگی استان با کمک سازمان جهاد کشاورزی به نظر مشترکی در زمینه نحوه اداره این موزه برسیم.

راهنما و دوربین موزه کشاورزی تامین می شود

قاسمی گفت: در صورت واگذاری مدیریت موزه به میراث فرهنگی تمامی تلاش خود را برای تامین نیازهای آن از جمله اختصاص لیدر و راهنما در موزه و نصب دوربین های مدار بسته انجام می دهیم تا زمینه بازدید عموم مردم فراهم شود.

این مسئول در خصوص علت تاخیر در راه اندازی موزه تصریح کرد: چند بار موضوع را از سوی جهاد پیگیری کردیم اما جوابی نگرفتیم زیرا معتقدیم موزه جای مهمی است که باید توسط میراث اداره شود و در صورت تفاهم دو جانبه و رعایت ضوابط سازمان میراث فرهنگی همه گونه کمک و همراهی را انجام خواهیم داد.

قاسمی اظهارداشت: اشیاء داخل موزه تاریخی نیست اما قدیمی و فرهنگی است و در بخش تخصصی کشاورزی دارای ارزش است و می تواند مورد توجه مردم قرار گیرد.

وی افزود: این آثار فرهنگ و زندگی گذشتگان را نشان می دهد و موزه ای بسیار خوب و جذاب و تخصصی است که می تواند مورد اقبال متخصصان و کارشناسان و مردم عادی نیز قرار گیرد به شرط آن که مدیریت آن مشارکتی و با همکاری جهاد کشاورزی و میراث فرهنگی باشد.

دو موزه شهر و پنج موزه تخصصی در قزوین

مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین اظهارداشت: در حال حاضر در استانن قزوین دو موزه چهل ستون و شهر داریم و پنج موزه تخصصی شامل سنگ در مسجد جامع، مردم شناسی در حمام قجر، موزه نگارخانه هنر پایداری در خانه یزدیها، کشاورزی در ساختمان سپهدار و موزه آموزش که با همکاری مشترک آموزش و پرورش در شرف راه اندازی است داریم که البته در روستاها نیز موزه های محلی و شخصی متعددی داریم که در روستاهای چنار و اردبیلک چند نمونه موجود است.

عباسی: با تفاهم نامه و هم فکری مشکل راه اندازی موزه حل می شود

مجتبی عباسی کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی استان قزوین گفت: موزه کشاورزی قزوین قرار بود در چند فاز اجرا شود که در صورت اجرای آن یکی از موزه های شاخص با چشم اندازهای طبیعی و جذابیت های همگانی شکل می گرفت که می توانست مورد توجه همه گروها قرار گیرد.

وی افزود: در فاز اول قرار بود اشیاء کشاورزی و در فاز دوم باغ موزه و فاز سوم موزه طبیعی شامل آسیاب های بادی و گونه های گیاهی و بخش آموزشی پیش بینی شده بود که می توانست مورد توجه قرار گیرد.

عباسی در خصوص مشکل ایجاد شده برای بازگشایی عمومی موزه هم گفت: اصولا مدیریت موزه شرایط خاص خود را دارد و در این زمینه دفتر تعاونی باغداران سنتی استان در محل موزه دایر شده که با مقررات موزه مغایرت دارد.

این کارشناس تصریح کرد: موزه ها دارای مدیریت مستقل هستند و اداره آنها نیز باید توسط شخصیت های حقوقی صورت گیرد لذا تفاهم نامه ای در این زمینه تهیه شده که اداره مشارکتی موزه با ضوابط خاص ممکن می شود.

عباسی گفت: طرح مشترکی بین سازمانهای میراث فرهنگی و جهاد کشاورزی اجرا شد و میراث هم با جمع آوری وسایل کشاورزی از اقصی نقاط کشور نسبت به تجهیز موزه کشاورزی اقدام کرد اما شاید بی اطلاعی مسئولان جهاد از شرایط موزه داری موجب شده که امروز شاهد جمع آوری اشیایی غیر کشاورزی مانند آینه های قدیمی و درب های ارسی توسط یکی از علاقمندان این حوزه هستیم که جای تشکر دارد اما این اشیاء هرچند ارزشمند و زیباست اما با کاربرد در موزه کشاورزی مغایرت دارد که از نگاه تخصصی میراث فرهنگی دارای اشکال است.

کارشناس مردم شناسی استان قزوین یادآورشد: قبلا هم شاهد راه اندازی موزه مشارکتی در استان بودیم که ضوابط خاص خود را دارد و برای نمونه مدیریت موزه حمام قجر با تفاهم نامه مشترک میراث فرهنگی و شهرداری به این نهاد واگذار شد و تامین نیرو و حقوق پرسنل آن نیز بر عهده شهرداری قرار گرفت و امروز به خوبی اداره می شود.

عباسی بیان کرد: حل مشکل موزه کشاورزی کار ساده ای است و در صورت همکاری مسئولان جهاد کشاورزی و امضاء تفاهم نامه، خروج دفتر باغستان سنتی از موزه و تعیین متولی و مدیریت مجموعه در اسرع وقت می توان این موزه را برای بازدید عموم دایر کرد.

این کارشناس اظهارامیدواری کرد با پیگیری روسای سازمانهای جهاد کشاورزی و میراث فرهنگی ضمن حل مشکلات موجود و عمل به ضوابط تعیین شده این موزه منحصر به فرد در قزوین بازگشایی شود.

موزه کشاورزی استان قزوین در سال 89 در ساختمان تاریخی سپهدار راه اندازی شد و در حال حاضر 800 قلم انواع ادوات، وسایل و نهاده های کشاورزی در آن قرار دارد.

در این موزه انواع گاو آهن قدیمی، تراکتور دوگانه سوز با نفت و گازوئیل، مهر خرمن(دج)، خرمن کوب، داس، اره های بزرگ و کوچک، شیردوش، کتل، چراغهای کاربیت، ترازو، قپان، سبد و صندوق های انگور، خمره، گلاب گیرهای سفالی، کوزه های آب، آسیاب های دستی در اندازه های مختلف، سیلو، جنجل، نهرکن، چارشاخ برای جدا کردن کاه از گندم، انواع چراغ های خوراک پزی، محصولات کشاورزی باغستانهای سنتی قزوین، بادام، پسته، کشمش قرار داده شده است.

موزه کشاورزی قزوین از لحاظ مکان و وسایل تعبیه شده یکی از موزه های منحصر بفرد در کشور محسوب می شود که به دلیل نردیکی به مرکز و شمال شهر و دسترسی آسان می تواند مورد توجه زیاد گردشگران، دانش آموزان، متخصصان و کارشناسان و عموم مردم قرار گیرد.

بدیهی است تعیین مدیریتی واحد برای موزه کشاورزی قزوین با در نظر گرفتن ملاحظات اداری سازمان میراث فرهنگی و جهاد کشاورزی و اجرای فازهای بعدی توسعه می تواند درهای این مکان زیبا را به روی همگان بگشاید و دریچه ای به کشاورزی سنتی و مقایسه آن با عصر کنونی باز کند و محلی جذاب برای مسافران و گردشگران باشد.

گزارش: محمد رضا جباری