کم توجهی به ظرفیت گردشگری حمام های تاریخی همدان/ بناهاي تاريخي از حصار خارج شوند

به گزارش خبرنگار مهر، سازمان میراث فرهنگی به منزله نماد حافظ دستاوردهای مادی و معنوی نسل های فرهیخته ایران زمین، می تواند ظرفیتی عظیم برای تعلیم و تربیت نسل جدید باشد چراکه این دستاوردها گرچه متعلق به گذشته است، اما نسل آینده شکوه و عظمت، جلال وجمال خود را با تکیه بر آن خلق می کند.

ظرفیت ها و سرمایه های این سازمان برای تعلیم و تربیت نسل جدید به واسطه در برگرفتن منابع غنی و متنوع فرهنگی و جاذبه های فراوان دیداری و گردشگری هم آموزشی و هم انگیزشی است بطوری که صاحب نظران تعلیم و تربیت بر این باورند که مستعدترین ظرفیت های یادگیری خلاق و فعال، در آزادترین و غنی ترین محیط های فرهنگی امکان پذیر است.

در همین زمینه ايجاد موزه هاي مختلف در هر شهر و دياري به نوعي نشان از فرهنگ و غناي آن شهر در موضوعات مختلف دارد كه در اين راستا همدان نيز به عنوان پايتخت تاريخ و تمدن ايران با توجه به دارا بودن تعداد بيشماري ابنيه و فضاهاي تاريخي و سنتي از اين مهم مستثني نبوده و همواره در راستاي تبديل بناهاي تاريخي به كاربري هايي چون موزه، سفره خانه هاي سنتي و نمایشگاه و .. پيشگام بوده است.

گرايش نسل جوان به حضور در بناهاي تاريخي و سفره خانه هاي سنتي كه در محل ابنيه تاريخي و داراي اصالت همدان فعال شده اند، نشان از توفيق هدف تغيير كاربري در اين زمينه دارد.

عليرضا ايزدي در گفتگو با خبرنگار مهر در این زمینه اظهار داشت: بحث تبديل حمام ها به سفره خانه هاي سنتي و موزه و در كل بحث تبديل خانه هاي قديمي به هر كاربري كه آسيبي به بناي آن نزند مشکلی ندارد.

مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان همدان گفت: يك حمام، ساختمان و يك مجموعه قديمي اگر از زندگي مردم جدا شود براي نسل امروز اهميت خاص خود را از دست مي دهد اما زماني كه مردم بتوانند به داخل چنين فضاهايي بروند بنشينند و تداعي خاطره كرده و نسل قديم خاطرات را به نسل امروز منتقل كنند، باعث مي شود كه علي رغم اينكه اين فضاي سنتي سرپا است يك ارتباط فرهنگي مناسب نيز برقرار شود.

وي ابراز داشت: اگر دور بناهاي قديمي و سنتي حصار بكشيم تا كسي در آن ورود نكند به طور حتم محكم ترين بنا هم كه باشد پس از چند سال از بين خواهد رفت.

اگر بناي تاريخي به حال خود رها شود اصالت فرهنگي اش را از دست مي دهد

ايزدي ابراز داشت: به هر ميزان كه مردم وارد چنين فضاهايي شوند و هر چقدر بخش خصوصي ورود پيدا و ارتباط مستقيم برقرار كند، اين بناها زنده و پابرجا مي مانند در غير اين صورت از بين مي روند و اصالت فرهنگي خود را نيز از دست مي دهند.

مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان همدان با بيان اينكه بناهاي تاريخي و قديمي هويت شهر و مملكت ما هستند، عنوان داشت: اين بناهاي اصيل كمك مي كند تا تعامل فرهنگي بين نسل قديم و نسل امروز برقرار شود.

وي با بيان اينكه به هر نحو احتمال دارد فضاي يك بنا مستعد موزه شدن باشد، افزود: تمايل بر اين است كه در اين زمينه بخش خصوصي وارد شود و هر نوع كاربري كه به بدنه و اصالت بنا خدشه وارد نمي كند را در بنا به نمايش بگذارد و يا موزه و يا سفره خانه سنتي يا هر كاربري كه مورد توجه است را پياده كند.

درصدد احياي مجدد يك حمام قديمي با كاربري سنتي اش در همدان هستيم

عليرضا ايزدي گفت: در اين زمينه حتي يك پيشنهاد داده شده كه يكي از حمام هاي سنتي موجود را احيا كرده و حمام سنتي داير كنيم و سنت هاي حمام های عمومي گذشته را در آن احيا كنيم كه مطمئنا مورد توجه و استقبال نيز قرار خواهد گرفت چراکه مردم ضمن بازديد از چنين فضايي دقيقا همان كاربري قديمي اش را با مقداري تكنولوژي امروز مشاهده مي كند.

مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان همدان تاكيد كرد: در زمينه احيا و استفاده از بناهاي سنتي تعبيري براي نوع كاربري نداريم و حاضر هستيم بخش خصوصي در صورت تمايل، اين اماكن مشخص را به هر نوع كاربري كه به اصل بنا صدمه نزند، تغيير دهد.

ايزدي در پايان گفت: در حال حاضر در استان همدان حدود 25 فضاي سنتي داريم كه مي توانند با ورود بخش خصوصي و يا تزريق اعتبار به بهره برداري و تغيير كاربري برسد كه در اين زمينه تعدادي از فضاها نيز تقريبا آماده شده است.

اما یکی از بناهای زیبای همدان حمام قلعه این شهر و به جا مانده از آثار دوره قاجاریه است که فضای درونی آن معماری اسلامی را به نمایش گذاشته به طوری که در ابتدای ورود، ناخودآگاه یک مسیر منطقی طی می شود.

گذری بر تاریخ ساخت این بنا بیانگر آنست که در ساخت آن توجه ویژه ای به تمام زوایا شده است به نحوی که بعد از سر در حمام، یک راهرو افراد را به فضای سربینه می‌برد که از نظر دما خیلی نزدیک به فضای بیرون بوده و بعد از آن یک راهرو قرار دارد که هوایش کمی گرم‌تر از سربینه بوده و در آخر نیز گرمخانه ای وجود دارد.

این حمام نیز مانند سایر حمام های قدیمی که اکثرا پایین‌تر از سطح زمین ساخته می شدند در عمق یک متری ساخته شده است تا گرما و حرارت حمام به راحتی از راه دیوارها منتقل نشود و دسترسی به آب قنات که در سطحی پایین‌تر از سطح زمین است راحت‌تر باشد.

حمام‌ قلعه همدان در گذشته های دور از پیش از اذان تا غروب که امکان استفاده از از روشنایی خورشید وجود داشته، باز بوده است و مردم برای استحمام وارد این مکان می شدند.

حمام قلعه همدان به موزه مردم شناسی و سفره خانه ای سنتی تبدیل شده است

این حمام قدیمی و تاریخی که به موزه مردم شناسی و سفره خانه ای سنتی تبدیل شده و  پذیرای مسافران است.

حمام محله حاجی همدان نیز یکی دیگر از بناهای تاریخی این منطقه است، حمام محله حاجی از بناهای تاریخی و ارزشمند شهر همدان است که امروز به موزه‌‌ای برای بازدید علاقه‌مندان تبدیل شده است.

نام این حمام برگرفته از این است که نخستین کاروان حج در این محله تشکیل شده که همین موجب ماندگاری این حمام نیز شده و با مساحتی بالغ بر 800 متر مربع شامل دو قسمت مردانه و زنانه است که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

ستون‌ها، سرستون‌ و قوس‌های اجرا شده در بنا از عوامل تزئینی محسوب می‌شوند اما تزئینات آهک‌بری روی دیوارهای حمام به علت تعمیرات متوالی از بین رفته و بنا فاقد کتیبه است که تبدیل شدن به مکانی شاخص برای میزبانی از گردشگران را انتظار می کشد.

در همین زمینه کارشناس گردشگری استان همدان با بیان اینکه ظرفیت های میراث فرهنگی در استان باید بیشتر شناسانده شود، گفت: در کنار معرفی این ظرفیت ها، رسیدگی و حفظ این آثار نیز باید افزایش یابد.

رامین احمدی افزود: برخی مکان های تاریخی مربوط به میراث فرهنگی در استان به شکلی مناسب به مردم معرفی نشده اند در حالیکه انتظار داریم برای شناساندن مجموعه آثار تاریخی و فرهنگی در استان، راهنماهای گردشگری بیشتر فعالیت کنند.

ظرفیت‏های موجود در زمینه میراث فرهنگی همدان نسبت به کارهای صورت گرفته بسیار بالا است

احمدی با بیان اینکه ظرفیت‏های موجود در زمینه میراث فرهنگی استان همدان نسبت به کارهای صورت گرفته در این زمینه بسیار بالا است، گفت:همدان به لحاظ ظرفیت های باستانی و فرهنگی و همچنین منابع جغرافیایی و طبیعی آمادگی خوبی برای رشد و توسعه گردشگری دارد.

وی با تاکید بر ضرورت توجه بیشتر مسئولان به صنعت گردشگری استان و تخصیص اعتبار ویژه برای توسعه صنعت گردشگری این استان عنوان کرد: بهره برداری ارزنده از ظرفیت های این استان همچنین موجب توسعه صنعت اشتغال و شکوفایی اقتصادی این استان می شود.

با این تفاسیر پرواضح است که توجه به بناهای تاریخی در هر منطقه و تلاش برای سرپا نگهداشتن این بناها نه تنها قدرشناسی از گذشتگان است بلکه سندی بر هویت هر منطقه محسوب می شود که تاریخی کهن را بیان می کند بنابراین باید برای حفظ این بناها تلاش کرد.

___________

گزارش زهرا مرادوند