به گزارش خبرگزاری مهر، یکی از حساس ترین دوره های زندگی دوره نوجوانی است. این حساسیت در بخش های مختلف زندگی از جمله در تحصیل وجود دارد. نوجوانان به خاطر حالت هاي خاص خود رفتارهايي دارند كه مانع از موفقيت تحصيلي آنهاست. گاهي دانش آموزان به ویژه در دبیرستان احساس مي كنند كه در برخورد با مسئله تحصيل مغلوب هستند. بسياري از آنها این سخنان منفي را بر زبان مي آورند؛ "سوال كردن كار آدم هاي خنگ است"؛ "سخت كوشي كار احمقانه اي است" و "بي خيالي با حال است." البته خوشبختانه با نزديك شدن سالهاي پاياني دبيرستان و نياز به مسئوليت پذيري و استقلال، اين گونه عقايد و رفتارها جذابيت خود را نزد نوجوان از دست مي دهند،چرا كه به پيشرفت و موفقيت آنها صدمه مي زند.
افراد بين نه تا سيزده سالگي به تدريج حالت ها و حس هاي آغاز مرحله نوجواني را پيدا مي كنند و در همين دوره است كه خطر جدي موفقيت تحصيلي آنها را تهديد مي كند. خطر از آنجا ناشي مي شود كه نوجوان مي خواهد در روند جدايي از كودكي، تعريفي متفاوت از خود ارائه دهد و اين تعريف بايد مخالف انتظارات والدين نيز باشد.او از روي مخالفت و ياغي گري، كودكي را ترك كرده و سفر خود را به سوي استقلال اجتماعي آغاز مي كند.
اين بچه ديگر نمي خواهد كودك باشد و نمي خواهد مانند كودكان با او رفتار كنند. بنابراين جنبه هاي كودكانه خود را كنار مي گذارد و اولويت هاي خود را تغيير مي دهد. مثلا موفقيت تحصيلي در سالهاي دبستان هم اساس عزت نفس او را تشكيل مي داد و هم مايه تحسين والدينش مي شد.خانواده، هنوز اولين درجه اهميت اجتماعي را داشت بنابراين پذيرش او از سوي دوستان، بعد از موفقيت تحصيلي اهميت داشت. قيافه و ظاهر هم احتمالا مقام سوم را به خود اختصاص مي داد، اما با فرارسيدن مرحله آغاز نوجواني اولويت هاي شخصي براي بچه ترتيبي معكوس پيدا مي كند. اولويت درجه اول، قيافه و ظاهر و لباس مي شود چون ظاهر تاثير مهمي بر اولويت دوم يعني پذيرش دوستان مي گذارد. تحسين همسالان نيز نزد نوجوان از تاثير اجتماعي بيشتري نسبت به نظر والدين برخوردار مي شود.اين نوجوان با جا افتادن بين بچه هاي هم سن و سال خود و كسب محبوبيت نزد آنها،تصوير مثبتي از خويش مي سازد.
بر اثر تغيير اولويت ها، موفقيت تحصيلي جايگاه سوم را پيدا مي كند. اكنون ديگر روابط اجتماعي حرف اول را مي زند. بچه در آغاز نوجواني خود كدام يك را ترجيح مي دهد، نمرات خوب يا دوستان خوب؟ معمولا جاي سوال باقي نمي ماند، چون موفقيت اجتماعي خيلي مهمتر از موفقيت تحصيلي است.
بچه ها در اين سن ارزش هاي خود را تغيير مي دهند و مي خواهند با قدرت بزرگسالان مخالفت كنند. بنابراين احساس مي كنند كه درس خواندن كار بي اهميتي است و آن را كنار مي گذارند. آنها توجه، تمركز و انگيزه هاي خود را به موضوع ديگري معطوف مي كنند و ديگر براي خواندن درس تلاشي نمي كنند و در نتيجه نمراتشان افت مي كند.
اكثر بچه ها در آغاز نوجواني آن قدر پختگي شخصيتي ندارند تا بتوانند از شكست تحصيلي خود درس بگيرند. در بدترين حالت، اين بچه ها توجه خود را نسبت به مدرسه از دست مي دهند، كم كاري مي كنند، تكاليف خود را ناديده مي گيرند از بقيه عقب مي افتند و احساس مي كنند كه ديگر نمي توانند به آنها برسند، با ايجاد اين وضعيت نوجوان اكنون بايد عوارضي را تحمل كند، نمره هايش افت مي كنند، اعتماد به نفس و عزت نفسش كاهش مي يابد.
والدين هم ممكن است وضعيت را بدتر كنند. تشويق و تنبيه آنها انگيزه اي در فرزندشان ايجاد نكرده و والدين صبر و تحمل خود را از دست مي دهند احساس نااميدي مي كنند و عصباني مي شوند كه اين امر باعث لجبازي بيشتر بچه مي شود. در نتيجه مسئله تحصيلي در خانه به عرصه اي براي نبرد قدرت تبديل مي شود و هر چه فشار والدين افزايش مي يابد، بچه نيز سر سختي بيشتري از خود نشان مي دهد و مي گويد شما نمي توانيد مرا به درس خواندن مجبور كنيد.
در اين وضعيت والدين احساس نا اميدي كرده و فكر مي كنند كه به عنوان آخرين راه چاره بايد از توقعات خود بكاهند و اجازه دهند كه فرزندشان كمتر از ظرفيت خود كار كندو تنها انتظاري كه از توداريم اين است كه نمره قبولي بياوري! والدين نبايد فوري ناراحت شوند و فرزند خود را صرفا تنبيه يا تشويق كنند. آنها بايد روش برخورد موثرتر را در پيش بگيرند. تنبيه و تشويق ممكن است باعث افزايش تلاش يك كودك شود،اما تازه نوجوان ياغي هرگز با عتاب كردن، تطميع و تهديد راضي به درس خواندن نمي شود. والدين بايد به جاي اين واكنش ها،نظارت خود را بر آنچه در مدرسه مي گذارد افزايش مي دهند.
نظر شما