به گزارش خبرنگار مهر، پیرمرد روستایی حاصل چند ماه تلاشش را در یک نگاه از نظر میگذراند. خیلی وقت است که کارگران مشغول کار هستند و سبدها از انار پرشدهاند اما پیرمرد هنوز جرات نکرده یکی از انارها را باز کند.
چارهای نیست باید بداند چه بر سر محصولاتش آمده... اولین انار، دومی، سومی... هر کدام را که باز میکند امیدش ناامیدتر میشود. دیگر از آن دانههای یاقوتی خبری نیست. پوست خشک و دانههای سفید و سفت خبر از بی حاصل بودن تلاش امسال پیرمرد دارد. دیگر رمقی برایش نمانده. کنار سبدهای پر از انار مینشیند و چشم به ریسهها میدوزد. اشک امانش نمیدهد. محصول امسالش به درد هیچ بازاری نمیخورد...
انار میوه بهشتی که حکایت دانههای یاقوتش ورد زبان همه است. این میوه یکی از محصولات 8 هزار هکتار باغات قم است. در گذشته بخش عمدهای از محصول انار در داخل شهر قم پرورش داده میشد اما به تدریج با گسترش شهرنشینی و از بین بردن باغها برای ساخت و ساز، تولید این محصول کاهش یافت.
امروز مردم در بخشهای کوهستانی قم مانند کهک و خلجستان و در مناطقی مانند حومه شهر، حاشیه قمرود و جعفرآباد این محصول را در باغهای خود پرورش میدهند اما جهنم خشکسالی امان این دانههای بهشتی را بریده است.
سرمازدگی و کم آبی
سرمای سال 86 بسیاری از درختان انار را سوزاند. قبل از آن هر سال 45 هزار تن از این باغها، انار برداشت میشد اما سطح برداشت پس از آن سال به شدت افت کرد. آن زمان جهاد کشاورزی تلاش کرد به باغداران کمک کند تا خسارات را جبران کنند. این شرایط موجب شد تمام باغهای اناری که در حال حاضر وجود دارند، 6 ساله باشند که با توجه به ویژگیهای یک درخت انار، بیش از 3 سال نیست که محصول دارند.
مشکل بزرگ امروز باغداران انار کم آبی است که موجب شده محصولاتشان کیفیت لازم برای رقابت در بازار را نداشته باشد.
رضا سیار، مدیرکل جهاد کشاورزی استان قم با اشاره به اینکه تمام باغهای حاشیه قمرود و حومه قم به دلیل کمبود آب با مشکلات جدی روبهرو هستند، خشک نشدن این باغها را به تنهایی موفقیتی بزرگ میداند.
البته او به سرمای بی موقع فروردین و خسارت دیدن تعدادی از باغها تحت تأثیر آن نیز اشاره میکند اما مشکل بی آبی بزرگترین مشکل باغداران در این نواحی است.
آب رودخانه نیزار هم که روستاهای مسیر خود را از طایقان تا حاجی آباد سیراب میکرد از اردیبهشت قطع شده است و تابستان امسال بحران آب در این روستاها نیز غوغا کرده است.
سیار میگوید اوضاع آنقدر بد بوده که هیچ بعید نبود تمام این باغات خشک شوند اما با همکاری آب منطقهای استان یک حجم آب 3 میلیون مترمکعبی برای این روستاها آزاد شده است که اگر این نبود الان هیچ درختی در حاشیه قمرود و منطقه نیزار زنده نمانده بود.
به گفته او همین مقدار هم موجب خوشحالی کشاورزان شد اما بخش زیادی از محصولات این باغها غیرقابل استفاده هستند.
امید به یک طرح نیمه تمام
تنش آبی که چند سالی است استان قم را درگیر کرده خسارات بسیاری در حوزههای مختلف وارد ساخته است. مدیرکل جهاد کشاورزی قم میگوید با شرایط آبی کنونی و تأمین نشدن حقابهها، کشاورزی استان قم در وضعیت بدی قرار گرفته است.
استان قم در انتهای حوزه آبریز استانهای مجاور خود قرار دارد و همین موقعیت موجب شده تأمین حقابههای زیست محیطی و کشاورزی با مشکل جدی مواجه باشد. بالادست سد 15 خرداد سدها و بندهای مختلفی ساخته و حقابههای حوزه کشاورزی قم تأمین نمیشود. دشت مسیله هم به دلیل ساخت سد ساوه چنین وضعیتی دارد. زمینهای کشاورزی و باغهاي قم در تنش آبی قرار دارند و فکر جدی برای تأمین این حقابهها صورت نگرفته است.
مدیرکل جهاد کشاورزی استان در این زمینه به تأمین شدن نیاز آبی از سرشاخههای دز امید بسته است. او میگوید اگر سد کوچری ساخته شده و تخصیص آب سرشاخهها به استان منطقی شود، میتوان آب سد 15 خرداد را به طور کامل به کشاورزی تخصیص داد.
سیار با اشاره به اینکه آب سرشاخهها ممکن است سرریز هم داشته باشد، گفت: بعد از تکمیل طرح انتقال آب، کشاورزی در قم وضعیت بهتری خواهد داشت.
سید حسن رضوی، مدیرعامل آب شرکت منطقهای استان قم پیش از این مطرح کرده بود که مشکلات اجتماعی نقل مکان ساکنان روستای کوچری و کمبود اعتبارات، 2 مانع در راه بهره برداری از سد کوچری هستند.
حالا باید دید کی این مشکلات برطرف میشوند تا سهم مردم قم از طرحی که هزار میلیارد تومان برای آنان خرج داشته به حد منطقی برسد و در این میان زخمهای کشاورزان و باغداران نیز کمی التیام یابد.
.............................
زینب آخوندی
نظر شما