به گزارش خبرگزاری مهر، یکی از بزرگترین دغدغه های اکثر والدین تربیت درست فرزندان است، اما ممکن است برخی از آنها از شیوه های نادرست در این مسیر استفاده کنند. از جمله این شیوه های نادرست توسل به تنبیه است. اما باید دانست وقتي بچه را تنبيه مي كنيم، مي خواهيم آن تنبيه موثر واقع شود، از این رو تنبيه وسيله اي براي اثبات حقانيت ما و يا خطاي فرزندمان نيست. همچنين نبايد از تنبيه براي انتقام جويي از بچه اي كه اسباب ناراحتي و تكدر خاطرمان را فراهم كرده استفاده كنيم و احساس گناه و بي ارزشي را به او تحميل نماييم. تنبيه در واقع مراقبت جدي و موثر از مسئوليت پذيري بچه در قبال تصميم گيريها، رفتار و تعهداتش است.
بايد يقين حاصل كنيم كه بچه به خطاهايش پي برده و آنگاه راههاي متفاوتي را كه مي تواند در پرهيز از تكرارآن خطا ياريش كند به او يادآور شويم. به اين ترتيب ضمن انتقاد از رفتارفرزندمان، ايمان خود را به توانايي هايش براي خودداري از تكرار آن خطا نشان مي دهيم. به علاوه هنگام بحث كردن درباره شيوه هاي مختلف اجتناب از آن رفتار،به او مجال مي دهيم با سناريوهاي مختلف و عواقب احتمالي هر يك از آنها آشنا شود.
ترغيب بچه ها به فكر كردن پيرامون اعمال و رفتار ناصواب و در نظرگرفتن عواقب آن به طور ذهني هنگام آموزش فنون حل و فصل مسايل به بچه ها فوق العاده مهم و اثر بخش بوده و ذهن شان را به حق انتخاب و تصميم گيري معطوف مي كند. همچنين ياري شان مي كند كه در انتخاب مسير تمام جنبه هاي آن را در نظربگيرند و شيوه تصميم گيري درست و مناسب را بياموزند و براي مقابله با امواج توفنده ناملايمات و سختي ها مجهز شوند. والدين در مقام توضيح اصول و ارائه استدلال هر رفتار، براي معرفي شيوه هاي سازمان يافته برخورد با مسائلشان از فرصتي واقعي بهره مندند. حتي بچه هاي شش ساله به طورخودكار از روش هاي بسيار پيچيده اي براي تامل و تعمق درباره رفتارشان استفاده مي كنند.
به همين دليل مي توان هنگام تحت انضباط در آوردن بچه ها اين تعمق را تقويت و آنان را به سوي نتايجي نيرومند و اثر بخش هدايت كرد، زيرا بچه اي كه مي تواند مسئولانه رفتارش را كنترل كند و بر دنياي پيرامونش نفوذ داشته باشد بدون ترديد از موهبت اعتماد به نفس بهره مند است. رهنمودهاي زير شما را در انجام اين مهم بازي مي كند؛
نه يك مساله، بلكه رفتار مساله ساز بچه را كانون توجه قرار دهيد. با اين فرض آغاز كنيد كه رفتار ضعيف فرزندتان كاملا قابل حل است و اعمال غير قابل قبول و مساله سازش كه شايسته و برازنده او نيست حل شدني است، زيرا او در ذات موجودي خوب و نازنين و دوست داشتني است و صرفا رفتارش بد و نامطلوب مي باشد.
مساله را شناسايي كنيد.خطاي بچه را به روشني بشناسيد و برايش تجزيه و تحليل كنيد. درشرح و توصيف مساله او را دخالت دهيد. از او بپرسيد؛"اين مشكل چگونه آغاز شد؟"چه فرد ديگري در آن دخالت داشت؟"و در حال حاضر چه احساسي درباره آن داري؟"از همه مهمتر، يقين حاصل كنيد كه او به اين حقيقت واقف شده كه رفتار نامطلوبش ناشي از ندانم كاري هاي اوست. ديگران او را به انجام اين كار وادار نكرده اند و يا به خودي خود اتفاق نيفتاده است.اطمينان حاصل كنيد كه خود را عامل و مسبب اين رفتار مي شناسد.داوطلبانه به انجام اين كار مبادرت ورزيده و از عواقب كارش به روشني باخبر بوده است.
به اين ترتيب ما مي توانيم بر بهانه هاي كودكمان خط بطلان بكشيم و از او بپرسيم كه چه كار كرده و چگونه مي تواند از تكرار آن در آينده جلوگيري كند. همچنين بايد بهانه هاي بچه را درباره علل و انگيزه انجام آن رفتار رد كنيم.
به بچه كمك كنيد تا"تنبيه"را به عنوان عواقب رفتارش در نظر بگيرد؛ بچه براي اصلاح رفتار ضعيف و نادرستش بايد به جاي توجه به تنبيه، رفتارش را بر اساس درك مسئوليت شكل دهد. اين شيوه برخورد احساس حقارت را از"تنبيه" زدوده و آن را تحت كنترل بچه در مي آورد. براي مثال اگر او چيزي را خراب كرده، به جاي ترس از تنبيه يا احساس حقارت بايد آن را تعمير و جايگزين كند. اگر احساسات فردي را جريحه دار كرده، و يا به كسي بي حرمتي روا داشته،بايد به طريقي اين موقعيت ناهنجار را اصلاح كند. اگرآرامش كلاس يا محيط خانه را برهم زده،بايد راهي براي اصلاح اين رفتار مساله ساز بيابد و از تكرارآن جلوگيري كند.
يقين حاصل كنيد كه بچه يك سري كارها را برنامه ريزي و آنها را دنبال مي كند؛ بچه پس از راه حل هاي مختلف و ممكن و انتخاب روش كار، بايد آن را پيگيري كند. فراموش نكنيد كه قصد داريم مسئوليت پذيري را به او بياموزيم، و دستيابي به اين هدف مستلزم آن است كه او خودش رفتارش را پيگيري و ارزيابي كند.
منطقي نيست كه ما اصول را يك به يك با شرح و بسط بيان كنيم. رفتار نامطلوب را شناسايي و راه حل هاي ممكن را پيش بيني كنيم و تازه با بچه اي روبه رو باشيم كه به تغيير رفتارش ايمان ندارد.
نظر شما