بزرگداشت محمدرضا اصلانی در جمع بزرگان ادب و هنر

به گزارش خبرگزاری مهر، مراسم بزرگداشت محمدرضا اصلانی نویسنده، شاعر، کارگردان و مستند ساز ایرانی عصر دیروز 21 دی ماه در تالار استاد ناصری خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

محمدرضا اصلانی مرد اندیشه است

در ابتدای این مراسم مجید سرسنگی مدیرعامل خانه هنرمندان ایران، به ضرورت فعالیت در عرصه نظریه و اندیشه اشاره کرد و گفت: استاد محمدرضا اصلانی در عرصه نظر و اندیشه، تا به امروز فعالیت بسیار زیادی انجام داده اند. متاسفانه یکی از مشکلات بزرگ در حوزه فرهنگ و هنر ما، فقدان فعالیت مستمر در عرصه نظر و اندیشه است. اگر کشورهای غربی در حوزه فرهنگ و هنر پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند، بی‌شک به دلیل توجه و میدان دادن به نظریه پردازان و اندیشمندان خود بوده است.

وی در ادامه متذکر شد: اصلانی در کنار فعالیت‌های حرفه‌ای و عملی خود، فعالیت نظری خوبی به ویژه در حوزه فیلم و سینما داشته‌اند. امیدوارم جامعه هنری و فرهنگی ما با توجه به ضرورت نظر و اندیشه، بتواند توجه بیشتری به این امر داشته باشد.

اصلانی هم رنگ جماعت نشد

در ادامه این مراسم خسرو سینایی با اشاره به فعالیت هنری این مستندساز به استقلال کاری خویش گفت: صحبت درباره فردی هم چون اصلانی به شناخت بسیار زیاد نیاز دارد. اصلانی یکی از افرادی ست که در حوزه‌های مختلفی هم چون کارگردانی سینما تا نویسندگی و شاعری فعالیت کرده است، و در هریک از این حوزه‌ها نیز سبک خاص و متفاوت خود را داشته است، او هیچ گاه هم‌رنگ جماعت نشد و خود را به سلیقه‌های بازار نفروخت و همواره با حفظ استقلال در کار خویش، هنرمندی بزرگ و مستقل باقی ماند.

این کارگردان سینمای ایران در ادامه افزود: اصلانی ذهن و ضمیر خویش را از تاریخ، ادبیات، فلسفه انباشته است و بازتاب این همه فهم و دانش در فیلم‌ها و دیگر آثارش به وضوح دیده می‌شود. این مستندساز در آثار خود هیچ گاه دانش،‌ شعور و سلیقه مخاطب را دست کم نگرفته است، و در تمامی آثار خود تلاش کرده است به شکل تازه‌ای مخاطب را درگیر اثر خود سازد، به همین دلیل معتقد هستم مخاطب ناگزیر است که با دقت و تأمل بیش‌تری آثار اصلانی را دنبال می کند.

محمدعلی سپانلو از دیگر سخنران های این جلسه بود. این شاعر با اشاره به دوستی 50 ساله خود با محمدرضا اصلانی، به نگاه متفاوت او در مواجه با هنر پرداخت و گفت: درباره شخصیت پیچیده اصلانی می‌توان ساعت‌ها صحبت کرد، او هنرمندی فیلسوف و جامعه شناس است، به همین دلیل توانسته است با زاویه‌ای متفاوت به هنر بپردازد.

وی در ادامه افزود: اصلانی توانست تعقل و شهود را با یکدیگر به کار گیرد و با نگاهی متفاوت به هنر، آثار نو و بدیع خلق نماید. او ابتدا به سراغ کشف خود رفت، یعنی معنی خود را کشف و جایگاه هنری خود را مشخص کرد و سپس به کشف معنای هنر پرداخت.

سپانلو در بخش دیگری از صحبت های خود به تجربه همکاری‌ با محمدرضا اصلانی در فیلم تهران هنر مفهومی اشاره کرد و گفت:محمدرضا اصلانی گفتار فیلم را بر اساس شعرهای انتخابی از من تنظیم کرد و به اعتقاد من اصلانی در این فیلم با نشاندن تصویر در کنار کلام، اثری متفاوت و ماندگار را خلق کند.

آثار اصلانی جنسی از خیال و واقعیت دارد

در ادامه این مراسم محمدرضا درویشی با اشاره به نقش اصلانی در جامعه روشنفکری ایران، به فعالیت او در ساحت خیال-واقعیت پرداخت و گفت: اصلانی فیلمساز، نویسنده، مترجم، شاعر و روشنفکر است. روشنفکر در ایران تاریخی بس قدیمی دارد، اما از دوره مشروطه این واژه بیشتر به زبان ایرانیان افتاد، روشنفکر ویژگی‌های بسیار زیادی دارد، او به دنبال آزادی است، مستقل است، دانش زیادی دارد، مقاومت می‌کند و .. بی‌شک همه این ویژگی‌ها در محمدرضا اصلانی یافت می‌شود.

این آهنگساز در ادامه افزود: اصلانی در جامعه روشنفکری ایران، هنرمند و روشنفکری متفاوت بوده است، وقتی که با تفکر و تعمق به آثار او نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که آثار اصلانی جنسی از خیال و واقعیت دارد، اصلانی در تمام آثار خود در مرز بین جهان خیال و جهان واقعی قرار گرفته است، که این ویژگی تنها منحصر به آثار اصلانی است.

درویشی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به فیلم تهران هنر مفهومی گفت: اصلانی در فیلم "تهران هنر مفهومی" بازتاب شهر تهران را در آینه‌ها و ویترین مغازه‌ها  به تصویر می‌کشد.این کارگردان در این اثر با درآمیختن خیال و واقعیت، مخاطب خویش را با نگاهی تازه به چالش می‌کشد.

محمدرضا اصلانی در پایان این مراسم خطاب به مهمانان حاضر گفت: من از همه دوستان خود، دوستانی که برایم تاریخ هستند، تشکر می‌کنم. آنچه آن‌ها در این مراسم گفتند نه از برای من که از برای سرزمین بزرگ ایران و فرهنگ دیرین این سرزمین است. من هم جزء خُردی از این سرزمین و فرهنگ هستم. در این شب با صحبت دوستان من بیش از گذشته به جزء بودن خود پی بردم و خودیافتن را بار دیگر فرا گرفتم.

در پایان مراسم پرتره محمدرضا اصلانی به کارگردانی "لیلا خلیل زاده" و تهیه‌کنندگی "ناهید دل آگاه" به نمایش درآمد و از "محمدرضا اصلانی"با اهدای لوح تقدیر خانه هنرمندان ایران تجلیل به عمل آمد.