شعر معاصر مظلوم است / "مشق های بلاتکلیف" امیدوارکننده ترین ماجرای شاعری

به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد کتاب انجمن دوستداران زبان و ادبیات فارسی در شیراز به بررسی مجموعه سروده های عبدالحسین انصاری با عنوان "مشق های بلاتکلیف" اختصاص یافت.

در این نشست ادبی که شامگاه شنبه با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، این شاعر با بیان اینکه هرکس می خواهد در فضای غزل و ادبیات فاخر قلم بزند، نباید خود را دست کم بگیرد، گفت: پس از اینکه در مراسم کتاب سال در بخش شعر انتخاب شدم اعتماد به نفس ویژه ای یافتم.

انصاری شعر معاصر را مظلوم دانست و خاطرنشان کرد: این همه شاعران نوگرا و آوانگارد داریم، اما در انتخاب شعر، برگزیده ای در کتاب سال دیده نمی شود.

محمدحسین بهرامیان نیز در این نشست مجموعه غزل های انصاری را در کتاب یادشده ارجمند عنوان کرد و گفت: 40 غزل شایسته ای که در این مجموعه گرد آمده یکی از مجموعه های برتر شعر معاصر را رقم زده است.

وی در این نشست گریزی نیز به موقعیت شعر معاصر ایران نیز زد و بیان  کرد: برخلاف آنچه که بعضی پیش بینی می کردند دوره مرگ ادبیات فرا رسیده است، ادبیات هیچگاه جای خود را به دیگر اشکال هنر مانند موسیقی یا فیلم نداد.

ادبیات هنوز نفس می کشد

بهرامیان با اشاره به اینکه ادبیات هنوز نفس می کشد جایگاه غزل را در شعر معاصر ایران برشمرد و گفت: در دهه های گذشته این موضوع در شعر معاصر به ویژه غزل دوچندان شده است.

این شاعر و ادیب، عنوان کرد: در دهه 80 خورشیدی نمونه هایی مانند مشق های بلاتکلیف شکل گرفت که در پی شکل گیری غزل پست مدرن بود.

وی با بیان اینکه در این دهه افرادی قایل به غزلی شدند که متفاوت از دو دهه گذشته است، افزود: دنیای معاصر می طلبید از دریچه پست مدرن به ادبیات نگریسته شود، از این رو آثار زیبایی نیز رقم خورد که مشق های بلاتکلیف از این شمار است.

بهرامیان با تاکید بر اینکه در عین حال صدای این گروه از شاعران معاصر آنچنان بلند بود که خیلی آنرا غوغاسالاری برداشت کردند، افزود: امروزه نیز در هر انجمن و محفل شعری نمونه های کپی شده این جریان به خوبی دیده می شود.

وی افراط و تفریط را مشکل این جریان دانست و افزود: این موضوع تاجایی پیش رفت که هنوز نمی شود جایگاه غزل پست مدرن را در ادبیات امروز دانست.

بهرامیان تاکید کرد: از میان مجموعه های یادشده مجموعه عبدالحسین انصاری با عنوان مشق های بلاتکلیف، شاعر ساده دست به قلم برده از این رو غزل ساده و بی دغدغه ارائه شده به گونه ای که فضای تغزلی فراموش نشود زیرا  نمی شود غزل سرود و مسایلی خارج از حوزه تغزل در آن گنجاند.

وی با بیان اینکه شعر انصاری رونوشت خود اوست، ابراز کرد: ویژگی های او ساده بودن، صمیمیت و سادگی گفتاری است که بروز می دهد، از این رو در آثار انصاری این اتفاق می افتد که دردهای وطنی و مشکلات اجتماعی عنوان می شود درعین حالی که تغزل هم فراموش نشود. بدین خاطر نیز موفقیت این مجموعه بسته به ارتباط آن با ضمیر ناخودآگاه است.

بهرامیان با تاکید بر اینکه مجموعه یادشده دارای فضایی محجوب است، خاطرنشان کرد: مجموعه غزل های مشق های بلاتکلیف ساده، متواضع و دارای حجب و حیا و افسارگسیخته نیست.

مشق های بلاتکلیف امیدوارکننده ترین ماجرای شاعری است

دیگر منتقد این نشست ادبی نیز رشد شعر انصاری را قابل توجه دانست و گفت: امیدوارکننده ترین ماجرای شاعری انصاری در این مجموعه روی داده است.

مهدی فاموری نیز با اشاره به جوایز ادبی سال های اخیر در شاخه شعر مورد اشاره قرار داد و عنوان کرد: این جوایز آفاتی نیز به همراه دارد که نمونه آن این است که شاعر را در یک حد نگه می دارد تا جایی که دست شاعر را از مخاطب نیز کوتاه می دارد. از سویی نیز شاعران به سوی شعر جشنواره ای رهسپار می کند.

وی با تقسیم بندی شاعران به دو دسته، انصاری را در زمره شاعران بازیگر عنوان کرد و گفت: گرچه این شاعربازیگر بودن خیلی سخت است و راه رفتن روی لبه تیغ را به همراه دارد، اما این موضوع خطری است که شعر انصاری را تهدید می کند.

فاموری وجه نظر شاعر مشق های بلاتکلیف را کمابیش رئالیستی دانست و افزود: سودای اغلب شاعران معاصر رفتن به فضاهای عینی تر است. گرچه دشواری کار انصاری جایی است که رئالیستی شدن غزل رخ می دهد.

وی خاطرنشان کرد: فراموش نباید کرد که در ادبیات معاصر ایران، شاعران رئال نهایتا از آن جدا شدند. چراکه یادمان نرود وجه اصلی شعر احساس نیست و استعاره است.

فاموری تاکید کرد: پست مدرن های وطنی وقتی موفق بودند که از استعاره بهره بردند.

در پایان این نشست ادبی که در سالن کنفرانس مجموعه فرهنگی و هنری حافظ برگزار شد، حاضران به پرسش و پاسخ با منتقدان و شاعر مشق های بلاتکلیف پرداختند.