دكتر سياوش جمادي، استاد دانشگاه و مترجم آثار فلسفي، درباره جايگاه و اهميت فلسفه نيچه گفت : در سراسر آثار نيچه عناصري است كه برخلاف فلسفه هاي رايج دانشگاهي و پژوهشگرانه سنتي، آن را متمايز مي كند. فلسفه نيچه گيرا، جذاب و قابل فهم است . نيچه زبان فلسفي خاصي دارد كه نه تنها در ايران كه در همه جاي دنيا بيش از فلاسفه ديگر با اقبال مواجه شده است. زبان نيچه زباني آميزه اي از زبان شعر و فلسفه است. شهامت، دليري، بي پردگي، راست منشي ، قدرت بيان ، استعاره هاي قوي، قصارگويي از خصلتها و سبك و مضامين تفكر نيچه است. خصلت تفكر نيچه ضد سيستم است. تفكر ضد سيستم غالبا در همه جاي دنيا بخصوص در ميان افرادي كه فلسفه خوانهاي حرفه اي نيستند با اقبال بيشتري مواجه هست تا فلسفه سيستماتيك و فني و مفهوم پردازي از قبيل فلسفه كانت و هگل كه نيازمند بار دانش مقدماتي از مفاهيم اصطلاحات فلسفه و منطق است.
دكتر جمادي در ادامه سخنانش درباره جايگاه و فهم انديشه هاي نيچه نسبت به طبيعت اظهار داشت : طبيعت در فلسفه نيچه از دو جهت قابل تأمل است. يكي وابستگي طبيعت از نظر مفسر و ديگري طبيعت انساني است. طبيعت براي نيچه دليل راهي براي تصميم انساني است. معروف است كه نيچه در كنار رود ايستاده بود و به امواج خروشان و فارغ از هر گونه انديشه اخلاقي نيك و بد و قدرت محض بودن با حالت حديث آروزمندي و حسرتي نگاه مي كرده است. چرا كه او طبيعت را مظهري فراتر از وابستگي مي دانست.
وي در ادامه به موضوع ابر انسان و دريافت فهم طبيعت از آن اشاره كرد و گفت: از يك ديدگاه او ابر انسان را كه براي آيندگان فرا ديده بود معرفي مي كند. از اين تعبير سوء تفسير هاي زيادي شده اما آن ابر انساني كه فرا ديد نيچه قرار دارد انساني است كه در عين قدرت، شمشيرش را براي كينه و جور استفاده نمي كند. اين حركت او شباهت به طبيعت است چرا كه طبيعت كار خودش را مي كند و فارغ از انگيزش هاست.
دكتر جمادي با اشاره به بن مايه هاي تفكر نيچه يعني صاعقه و انگيزش اظهار داشت: انتقاد نيچه به دو هزار سال فلسفه ما قبل خودش اين است كه اينها دروغ مي گويند كه ما دنبال حقيقت بوديم. اينها جوياي حقيقت نبودند. جستجوي حقيقت خود انگيخته اراده به سوي قدرت است. منتهي اراده به سوي قدرت ضعفا اراده به سوي قدرتي است كه كينه كشي و جور توزي و رشك به توانگران است. حقيقت در كتاب "اراده به سوي قدرت" كلمه اي است مغرور كه نيچه بشدت از آن بيزار است.
وي چنين فلسفه اي را جهاني ساخته شده و نه جهاني كه وجود دارد ناميد و گفت: از نظر نيچه جهاني كه دو هزار و پانصد سال فلسفه ساخته جهاني است جعلي و مجعول. آيا اين فيلسوفان عشق به حكمت و حقيقت داشتند ؟ در باور نيچه انسان فقط يك چيز است و آن اراده به سوي قدرت و اراده به سوي قدرت يك امر طبيعي است. يك نوع تشبه به طبيعت است. زماني هم در دوران نيچه است كه نيچه گرايش به مطالعه علوم طبيعي مي يايد. كه اين دوران نيز قابل توجه است. به چه دليل او به دنبال اين گونه مطالعات مي رود و حتي نظريات پوزيتويستها را مطالعه مي كند؟
دكتر جمادي در پايان اظهار داشت : طرح نيچه و ايده آل او براي انسان اين است كه انسان تشبه به طبيعت پيدا كند. اما بازگشت به طبيعت نيچه غير از بازگشت به طبيعت ژان ژاك روسو است. بازگشت به طبيعت روسو بازگشت به قدرت نيست بازگشت به يك نوع معصوميت است.
نظر شما