شماره نخست فصلنامه گلستان هنر منتشر شد

خبرگزاري "مهر" - گروه دين و انديشه : گلستان هنر اولين فصلنامه در تاريخ هنر و معماري ايران زمين است كه از سوي فرهنگستان هنر منتشر مي شود.

در سر آغاز اين نشريه آمده است : دشواريهاي كنوني آفرينش و آموزش و پژوهش هنر در ايران بر كسي پوشيده نيست. بي ‌توجهي به نوع و حدود و دامنة اين دشواريها نيز خود از جملة اين مشكلات است. افراد و دستگاههاي مسئول يا غمخوار هنر و فرهنگ ايران هرچه بر پله‌هاي بالاتري از نردبان مسئوليت فردي و اجتماعي نشسته باشند، در تكميل و تنزيل خود و هنر و فرهنگ جامعه مكاني خطيرتر دارند و سقوط ناشي از بي‌دقتي و اهمال براي آنان دشوارتر و خردكننده ‌تر است. هر فعل هنري، آفرينش اثر باشد يا آموزش يا پژوهش، در خلأ صورت نمي‌گيرد. همة افعال در فضايي پديد مي‌آيند كه هم متأثر از آن فضايند و هم مؤثر بر آن. كدام دردمند ژرف‌انديش درگير در كاروبار دلداري هنر است كه بتواند تأثير آموزش و پژوهش بر خلاقيت هنري و بالعكس را انكار كند. هنرمندان و هنرآموزان و پژوهشگران هنر همه در فضايي مي‌بالند و دم مي‌زنند و اثر پديد مي‌آورند كه خود نيز با كار خود در پديد آمدن و بقا و كمال يا نقص آن مؤثرند. جامعة هنري‌اي كه در توليد انديشه سترون باشد، از پديد آوردن آثار هنري ماندني نيز درمي‌ماند. آنچه در اين حوزه نشر مي‌شود نيز تابع همين حكم است. دقت در صورت و معناي منشورات مربوط به هنر در سامان دادن يا افزودن بر نابسامانيهاي صوري و معنوي فضاي هنري دخالتي انكارناپذير دارد.

اهداف اين فصلنامه چنين بر شمرده شده است : گلستان هنر هم به مباحث نظري تاريخ هنر خواهد پرداخت و هم به مطالعات تاريخي هنرهاي ايراني. در خصوص بخش اخير، مطالعة تاريخ هنر نوعي تحقيق تفسيري و نيز نوعي نقد است. كافي است موضوع اين تحقيق يا نقد به گذشته تعلق داشته باشد تا، طبق تعريف، در حوزة تاريخ هنر قرار گيرد. اما ملاك اين «گذشته» بيش از آنكه زماني باشد، نوع نگاه است. چون ديروز نيز نسبت به امروز گذشته است، هنر معاصر هم در حوزة مطالعة تاريخ هنر قرار مي‌گيرد؛ مشروط بر آنكه در مطالعة آن ديدگاهي تاريخي اختيار شده باشد. اما اينكه مقصود از ايران در تركيب « تاريخ هنر ايران» كجاست موضوع يكي از مقالات اين شماره است و در اينجا از آن درمي‌گذريم. همين قدر اشاره بايد كرد كه ايراني كه در كنار هنر مي‌نشيند از مرزهاي سياسي ايران امروز فراتر است و همة حوزة فرهنگ ايراني‌ــ حوزة تمدنيِ ايران بزرگ‌ــ را در بر مي‌گيرد. حتي ردگيري هنر ايراني در سرزمينهايي فراتر از مرزهاي فرهنگي ايران را نيز مي‌توان در حيطة مطالعة تاريخ هنر ايران قرار داد.

 از مقالات منتشر شده اين فصلنامه مي توان به موارد ذيل اشاره نمود : تاريخ هنر و  وضع كنوني آن در ايران از منظر اهل نظر/ نازنين شهيدي؛ هويت ايراني و مرزهاي ايران فرهنگي/ جلال خالقي مطلق؛ واژه ‌شناسي تاريخ هنر (1- مقدمه) / محمدرضا رحيم‌ زاده؛ دوره ‌بندي در تاريخ / دييتريچ گرهارد - ترجمه: بيتا پوروش؛ نسبت نظرية معماري با تاريخ /  پُل آلن جانسون - ترجمه: حميدرضا خوئي؛ نقد تلقي مورخان از معماري اسلامي / ناديه ايماني؛ مسجد جامع سمرقند از نگاه كمال‌الدين بهزاد/ رضا نوري شاد مهاني؛ معماي لاينحل استادمحمد سياه ‌قلم/ مهدي حسيني؛ نظام ‌الدين سلطان ‌محمد تبريزي/ يعقوب آژند؛ نگاهي ديگر به پل خواجو بر اساس يافته‌هاي باستان‌شناسي/ محسن جاوري؛ بررسي موضوع پيوند شعر و موسيقي در كتاب موسيقي كبير/ بابك خضرائي؛ بررسي كتاب در جستجو بهشت، هنرهاي ايران در دورة صفويان، 1501- 1576 /  بيتا پوروش؛ بررسي كتاب انگيزه آفرينندگي در سير تاريخي هنرها / شهروز يوسفيان.