گزارش "منطقه درياي خزر، مسايل و موضوعات جاري" منتشر شد

به گزارش خبرگزاري "مهر"، دفتر مطالعات سياسي اين مركز هدف از انتشار اين گزارش را اهميت مسائل مربوط به درياي خزر و مباحث و موضوعات جاري مرتبط با اين حوزه عنوان كرد و افزود: گزارش حاضر از سوي يك مركز پژوهشي فعال در زمينه انرژي منتشر شده است و مركز پژوهشها نيز هيچ قضاوتي در خصوص صحت اعداد و ارقام ارائه شده ندارد و مجموعه مطالب ارائه شده صرفا ديدگاه هاي موسسه ياد شده مي باشد.

گزارش ياد شده با بررسي وضعيت عمومي منطقه خزر و كشورهاي منطقه، تصريح دارد كه اين منطقه در قسمت جنوبي اتحاد جماهير شوروي سابق به واسطه وجود منافع نفت و گاز بهره برداري نشده در كانون توجه قرار گرفته است و بر اساس برنامه ريزي هاي انجام شده قرار است در تابستان سال 2005 با بهره گيري از يك خط لوله جديد كه كنسرسيوم تحت رهبري شركت بريتيش پتروليوم انگلستان آن راساخته است انتقال نفت از بخش هاي جنوبي درياي خزر به بندر جيحان تركيه آغاز شود.

اين گزارش با اشاره به اينكه در طول 15 سال گذشته كشورهاي غربي با استفاده از سرمايه تكنولوژي و ديپلماسي تلاش هاي بسياري را به منظور كاهش وابستگي به نفت خاورميانه انجام داده اند، مي افزايد: بازارهاي شرق به ويژه بازار چين و آسياي جنوب شرقي نيز حساب ويژه اي را براي بهره برداري از منابع نفت خزر باز كرده اند.

گزارش حاضر درياي خزر را منطقه اي شامل دولت هاي ساحلي اين دريا يعني آذربايجان، قزاقستان، تركمنستان، روسيه و ايران تعريف و پيش بيني كرده است كه سطح توليد نفت خزر در سال 2015 به چهار ميليون بشكه در روز برسد و اين در حالي است كه ميزان توليد كشورهاي عضو اوپك در همين سال 45 ميليون بشكه خواهد بود.

اداره اطلاعات انرژي آمريكا ذخاير ثابت شده نفت خزر را بين 17 تا 33 ميليارد بشكه برآورد كرده و حد پايين اين برآورد را با ذخاير نفت قطر و حد بالاي ان را با ذخاير نفت امريكا قابل قياس دانسته و در همين حال پيش بيني كرده است كه تا سال 2010 كشورهاي حوزه درياي خزر روزانه بين 4/2 تا 9/5 ميليون بشكه نفت توليد كنند.

گزارش ياد شده با بررسي وضعيت منابع نفتي هريك از كشورهاي حوزه درياي خزر و ميزان بهره مندي آنها از ذخايرنفتي بخش هاي مربويط به روسيه و ايران در درياي خزر را بازمانده از روند پيشرفت در توسعه نفت و گاز طبيعي توصيف كرده و يادآور شده است: بر اساس گزارش ها تلاش هاي مربوط به اكتشاف نفت دراين منطقه در حال انجام است و شركت برزيلي "پتروبراس " نيز براي نهايي كردن توافقات خود در تهران با شركت ملي نفت ايران مذاكره كرده است.

اين گزارش در ادامه به مسائل مربوط به صادرات اكتشافات و تو سعه رو به رشد صنعت نفت و گاز در منطقه خزر پرداخته و مي افزايد: تغيير جريان انرژي منطقه از محور شمال جنوب به محور شرق به غرب كه جهت انتقال انرژي از روسيه به اروپا را تغيير مي دهد در راستاي توسعه اهداف دولت هاي تازه استقلال يافته منطقه مي باشد.

گزارش ياد شده همچنين به بررسي وضعيت مزايا و فوايد مسيرهاي مختلف ذخاير نفت و گازمنطقه خزر از جمله مسير غرب خط لوله باكو- تفليس -جيحان، خط لوله قفقاز جنوبي، مسير شرق ،مسير جنوب و جنوب غربي و شمال و شمال غربي پرداخته است.

بر اساس اين گزارش، تقريبا در هر شرايطي خطوط لوله صادرات نفت و گاز منطقه خزر مي تواند موضوعي براي مناقشات منطقه اي باشد و اين مناقشات منطقه اي موضوع و عامل پيچيده ديگري در تعيين مسيرهاي نهايي خواهد بود.

اداره اطلاعات انرژي آمريكا در اين خصوص تصريح دارد: گروه هاي قومي و مذهبي متعددي كه در منطقه درياي خزر سكونت دارند و مناقشات مستمر كنوني هم براي خطوط لوله موجود و هم براي خطوط در دست ساخت تهديداتي را به وجود مي آورد.

اين مركز پژوهشي آمريكا مهمترين مشكل در مورد منابع نفت و گاز درياي خزر را فقدان يك موافقتنامه جامع ميان پنج كشور ساحلي اين دريا عنوان كرده و مي افزيد:هرچند كه روسيه آذربايجان و قزاقستان هريك موافقتنانه هاي دو جانبه اي را با ديگري امضا كرده اند اما موضع ايران اين است كه به هر كشور بايد 20 درصد تمامي در آمدهاي توليد را از كل منطقه خزر دريافت نمايد.