تلسکوپ فضایی کپلر پیش بینی استاد دانشگاه شریف را تأیید کرد

به گزارش خبرگزاری مهر، سهراب راهوار یک استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف، در سال ۲۰۱۱ با انتشار مقاله‌ای، پدیده تقویت نور ستاره‌ رشته اصلی در یک سیستم دوتایی را مورد بررسی قرار داده و تاثیرات آن را پیش بینی کرده بود. با تایید این پیش‌بینی‌ها، دریچه جدیدی برای مطالعه سیاهچاله‌ها و کوتوله‌های سفید گشوده شد.

تاکنون تعداد کمی از سیاهچاله‌ها و کوتوله‌های سفید در تاریخ نجوم کشف و بررسی شده‌اند. راهوار درباره سختی مشاهده این اجرام می گوید: سیاهچاله‌ها و کوتوله‌های سفید، انواعی از اجرام فشرده فضایی هستند که رویت مستقیم آنها بسیار مشکل است.

با توجه به این موضوع، وی با انجام تحقیقاتی، تغییر مسیر نور در اثر گرانش را بررسی و اثرات این پدیده را در ستاره‌های دوتایی که مشتمل بر یک ستاره رشته اصلی و یک کوتوله سفید به عنوان جرم فشرده است، پیش‌بینی کرد.

در این تحقیق با عنوان "مشاهده اجرام فشرده با استفاده از خود همگرایی گرانشی در سیستم هایی با ستاره رشته اصلی" پیش‌بینی شده بود هنگام مشاهده‌ ستاره رشته اصلی با تلسکوپ کپلر، اگر ستاره فشرده مانند کوتوله سفید از برابر آن عبور کند، گرانش بالای ستاره فشرده موجب تغییر مسیر و تقویت نور ستاره رشته اصلی به میزان مشخصی می شود.

راهوار، منافع حاصل از پیش‌بینی دقیق مقدار تقویت نور را این‌گونه بیان می کند: با پیش بینی دقیق اثرات خود همگرایی گرانشی در ستاره‌های دوتایی، می توان اجرام فشرده را به صورت غیر مستقیم مشاهده و مورد مطالعه قرار داد.

وی با اشاره به فعالیت‌های محققین دیگر برای روشن کردن سایر جنبه‌های این پدیده، افزود: ما منحنی های نوری را مطالعه کرده و احتمال مشاهده این پدیده را به صورت آماری مورد بررسی قرار داده بودیم. مطالعات گروه های دیگر پژوهشی که به دهه ۸۰ بر می گردد، جنبه های دیگر این پدیده را مورد بررسی قرار داده بودند.

به گفته این استاد دانشگاه صنعتی شریف، از آنجا که کل پدیده به صورت یک رویداد گذرا در چند ساعت صورت می گیرد، برای مشاهده آن نیاز به تلسکوپی هست که تغییرات نوری یک ستاره را با دقت بسیار زیاد و در بازه‌های زمانی کوتاه رصد کند.

وی در ادامه، ویژگی های تلسکوپ فضایی کپلر را که مدت زیادی از قرار گرفتن آن در مدار نمی گذرد، بر شمرد و گفت: چنین کشفی تنها از تلسکوپ کپلر بر می‌آمد، چرا که تنها این ماهواره قادر است بخشی از فضا را با دقت بالا زیر نظر بگیرد. این در حالی است که تلسکوپ های دیگر مانند هابل نمی توانند مساحی بخش وسیعی از آسمان را انجام دهند.

بر اساس اعلام دانشگاه شریف، نتایج تحقیقات راهوار که با همکاری احمد مهرابی، دانش آموخته دوره دکتری دانشگاه صنعتی شریف و مارتین دومینیک، استاد دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند انجام شده بود، سه سال پیش در مجله ماهیانه انجمن سلطنتی نجوم انگلستان که یکی از قدیمی ترین مجلات پژوهشی جهان در حوزه نجوم است منتشر شده بود و سه شنبه هفته گذشته، دوم اردیبهشت ماه گزارشی در نشریه nature منتشر شد که به موجب آن اعلام شد، محققان دانشگاه واشنگتن با بررسی داده‌های تلسکوپ فضایی کپلر، پیش‌بینی‌های دکتر راهوار را به صورت تجربی مشاهده کرده‌اند.