به گزارش خبرنگار مهر، چارلز تالیور پیش از ظهر چهارشنبه در همایش اندیشه‌های فلسفی شهید مطهری که با حضور علی لاریجانی در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم اظهار داشت: خیلی از فیلسوفان غرب به طبیعت‌گرایی معتقد هستند و اینکه زندگی بشر به‌صورت درونی باید تبیین شود و نیاز به تبیین کلی از کیهان و آفرینش نداریم.
وی با اشاره به اینکه شهید مطهری نگاه دیگری را مطرح می‌کند افزود: برای تبیین نگاه شهید مطهری در فضای فلسفه غرب باید ابتدا نگاهی به اواخر جنگ جهانی دوم شروع کنیم که طبیعت‌گرایی در فلسفه غرب آغاز شد.
استاد کالج سنت اولاف آمریکا ابراز داشت: تعریف طبیعت‌گرایی یعنی انکار خدا، آخرت، نفس مجرد و ارزش‌های اخلاقی. البته دو رویکرد به طبیعت‌گرایی وجود داشت که یکی از آنها ادامه تجربه‌گرایی است.
وی گفت: تضادی که اینجا وجود دارد این است که این نوع از طبیعت‌گرایی گره‌خورده بود به ماده‌گرایی اما جریان دیگری از تجربه‌گرایی نیز وجود داشت.
تالیور اظهار کرد: این جریان دوم از یک فیلسوف استرالیایی شروع شد که بر ارزش بالاتر فیزیک و زیست‌شناسی تأکید کرده اما علومی مانند روانشناسی و جامعه‌شناسی را اصیل نمی‌دانست.
وی ادامه داد: علیت در عرصه طبیعت موضوع ساده‌ای است اما وقتی وارد تجربیات حسی می‌شویم، دچار پیچیدگی‌هایی می‌شود.
استاد کالج سنت اولاف آمریکا خاطرنشان کرد: یکی از مادی‌گرایان معاصر که به خوبی متوجه این تنش بین علیت و ذهن است، گفته در فرایند تحلیل ذهن به ویژگی‌های فیزیکی ماده نیز باید توجه کرد. اگر ذهن چیزی جز امور مادی نباشد در این صورت دیگر موضوع ذهنی و فراماده باقی نمی‌ماند.
وی افزود: کاری که شهید مطهری می‌خواهد انجام دهد این است که بین علم و تجربه که شامل تجربه‌های معنوی هم می‌شود، وحدتی ایجاد کند که هم ذهن را حفظ کند و هم فیزیک را.
استدلال شهید مطهری برای خداباوری
تالیور خاطرنشان کرد: استدلالی که مطهری برای خداباوری دارد این است که جهان به عنوان یک کل نیاز به یک توضیح دارد که چرا به وجود آمده و این سؤالی است که طبیعت‌گرایان به آن پاسخ نمی‌دهند.
وی با اشاره به نظر فیلسوفانی مانند آلبر کامو و فرانسیس بیکن در مورد پوچ بودن زندگی ادامه داد: شهید مطهری نیز به این اعتراف دارد که اگر خدا را باور نداشته باشیم کل جهان پوچ و بی معنی خواهد بود.
استاد کالج سنت اولاف آمریکا گفت: شهید مطهری اشاره می‌کند که تمایلی که در انسان‌ها به جاودانگی است اگر به آن جواب داده نشود زندگی پوچ می‌شود و تشویشی که در بشر در اثر تفکر پوچ‌گرایانه به وجود می‌آید، دلیل وجود جاودانگی است.
وی افزود: شهید مطهری می‌گوید ما به عنوان اشخاص موجوداتی تمام نشدنی هستیم. بدن‌های ما از بین می‌رود اما آن شخص همچنان باقی می‌ماند.
تالیور ادامه داد: مطهری به این پرسش اشاره می‌کند که چگونه انسان‌ها به یکدیگر معرفت پیدا می‌کنند. یک جواب به این سؤال این است که از طریق رفتارها همدیگر را بشناسیم. چیزی که مهم است این است ما دیگران را از طریق آثار می‌شناسیم. یعنی خود را به جای دیگران می‌گذاریم و قضاوت می‌کنیم.
وی گفت: در حقوق بر اساس تفکرات طبیعت‌گرایان قانون یک چیز است و ارزش آن چیز دیگری است در حالیکه این دیدگاه نمی‌تواند درست باشد. در مورد داشتن بدن جسمانی نیز چنین مسئله‌ای وجود دارد چراکه داشتن بدن یعنی این امر اساساً خیر است.
استاد کالج سنت اولاف آمریکا خاطرنشان کرد: شهید مطهری به آیه‌ای از قرآن اشاره می‌کند که در روز قیامت اعضای بدن علیه یا له شخص شهادت می‌دهند و این همان نظریه ارزشمندی بدن است.
وی اضافه کرد: کاری که مطهری انجام داد این است که در برابر این فکر که زندگی بی‌معنا ایستاد و اثبات کرد که در پذیرش نقش خداوند در جهان خیر برتری وجود دارد.
نظر شما