دكتر نصر الله پورجوادي در گفتگو با "مهر" : دكتر زرين كوب به تصوف و عرفان نگاهي روشمند و علمي داشت

دكتر نصرالله پورجوادي، استاد فلسفه دانشگاه تهران و عضو فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي، در گفتگو با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" به مناسبت سالگرد درگذشت استاد دكتر عبدالحسين زرين كوب، استاد دانشگاه تهران، گفت : دكتر زرين كوب آثار ارزشمندي در زمينه عرفان، تصوف و ادبيات از خود به يادگار گذاشت.

دكتر پورجوادي افزود: من كليه آثار ايشان را نخواندم اما آثاري را كه دكتر زرين كوب در زمينه عرفان و تصوف تأليف كردند  ملاحظه كرده ام. اين آثار به طور كلي و توجهي كه ايشان به ادبيات، معارف، تاريخ، تصوف و عرفان داشت قابل  تأمل هستند.

عضو فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي به تأثيري كه آثار زرين كوب بر تصوف و عرفان پژوهي داشت اشاره كرد و گفت : مرحوم زرين كوب نگاه ويژه اي و به نوبه خود ارزشمندي، نسبت به آثار صوفيانه داشت. برخي به تصوف به خاطر اعتقادات مسلكي خودشان مي نگردند. اما ايشان نگاه تحقيقي و تأليفي به تصوف و عرفان و با روش علمي داشتند.

دكتر پورجوادي افزود : برخي با تصوف  ميانه اي ندارند و براي آن ارزشي قائل نيستند. اگر ين افراد بخواهند متون صوفيانه را منتشر كنند فقط از جهت زباني به آن توجه مي كنند. در حالي كه اين متون از نظر تاريخي، فكر و انديشه اي در پس پرده داشته اند و ادبيات ديني ما محسوب مي شوند. از نظر زباني به اين مسائل نگاه كردن ارزشمند است اما محتوا و معناي كه در اين متون نهفته است قابل تأمل است و زرين كوب در زمان خود در دهه هاي سي و چهل تنها به زبان نگاه نكرد و محتوا را مورد بررسي و تأمل قرار داد.  اگرچه  دانشگاههاي خارج هم هم اكنون اين گونه هستند و به ادبيات فارسي علاقمند هستند اما از  متني كه بوي تصوف بدهد گريزانند. 

استاد فلسفه دانشگاه تهران در ادامه به يك مورد از نگاههاي دقيق و محتوايي دكتر زرين كوب اشاره كرد و گفت : درباره قسمت دوم "نصيحت الملوك" غزالي خانم پاتريشا كورون يك مقاله تحقيقي نوشته است. اين مقاله درصدد است اثبات كند اين قسمت دوم براي غزالي نيست كه البته درست هم مي گويد. ايشان همه منابع را ديده است اما يك منبع را نديده است و آن هم كار مرحوم زرين كوب است. خانم كورون در يك مقاله مفصل تحقيقي اين مورد تاريخي را اثبات كرد اما زرين كوب در يك صفحه مطلب كاملاً واضح، اين مورد را بررسي كرد.  در آثار زرين كوب از اين قبيل موارد كه توأم با  نگاهي علمي و تحقيقي است  زياد هستند.

دكتر پورجوادي در پايان گفت : اگر آثار زرين كوب در اختيار محققان خارجي قرار مي گرفتند قطعاً موارد تحقيقي آنها تغيير مي كردند.

دكتر عبدالحسين زرين كوب، اديب، مورخ، اسلام‌شناس، ايران‌شناس، محقق و نويسنده بزرگ معاصر و استاد دانشگاه تهران، پرينستون امريكا و كاليفرنيا در طول حياتش آثار بسياري از خود به جاي گذاشت. تأثير انديشه هاي وي در حوزه هاي عرفان، تصوف، ادبيات و اديان قاأل تامل است. وي در 24 شهريور ماه سال 1377درگذشت.

برخي از آثار وي عبارتند از:  دو قرن سكوت؛ در قلمرو وجدان؛ پله پله تا ملاقات خدا؛ نه شرقي ، نه غربي ، انساني ؛ بحر در كوزه ؛ سر ني ؛ شعله طور؛ از كوچه رندان؛ ارزش ميراث صوفيه؛ تصوف در ترازو.