نگاه‌ها به جهان اسلام شعاری است/ حمایت از هنر بر اساس منافع سیاسی

به گزارش خبرگزاری مهر، دومین جلسه از سلسله نشستهای نمایش فیلم «سینماروایت» با نمایش مستند «ابرها در راهند» به کارگردانی محمدعلی فارسی شب گذشته 11 خرداد ماه برگزار شد. «ابرها در راهند» روند ساخت یک مرکز فرهنگی اسلامی در قلب فرانکفورت آلمان را روایت می کند. روندی پرفراز و نشیب و پر از دست انداز که به همت یک آلمانی مسلمان به نام «اونال» و گروهی از همفکرانش پیموده می شود.

بعد از نمایش فیلم نشست گپ و گفت درباره فیلم با حضور محسن یزدی فعال مطبوعاتی، محمدرضا شرف الدین مدیرعامل انجمن سینمای دفاع مقدس و محمدعلی فارسی کارگردان این کار انجام شد.

فارسی در ابتدای نشست درباره ساخت این مستند گفت: اصلی ترین سوالات پیش روی خودم این بود که چرا از میان کسانی که در کشورهای غربی به اسلام گرایش می یابند درصد زنان بیشتر است و چرا نخبه های اسلام آورندگان در نهایت شیعه می شوند. این سوالات زمینه خوبی را فراهم کرد برای تولید این مستند. پروسه بعدی جذب حمایت بود. جاهای مختلفی برای حمایت رفتیم اما حمایتی صورت نگرفت تا در نهایت به شکل مستقل کار را شروع کردیم.

فارسی با بیان اینکه دوست داشته مجموعه کارهایی با محوریت اسلام آوردگان غربی بسازد، افزود: نگاهم این بود که یک مجموعه 15 قسمتی بسازم اما متاسفانه عدم حمایت باعث شد که به همین یک فیلم بسنده کنیم. باعث تاسف است که در جمهوری اسلامی که ام القرای اسلام است از چنین پروژه هایی حمایت کافی صورت نمی گیرد.

غربی ها دنیایشان آن قدر پوچ است که برای ایجاد هیجان به سراغ افراطیون می روند

یزدی در ادامه از فارسی پیرامون علل شکل گیری تکفیریون در کشورهای غربی پرسید. فارسی نیز با اشاره به اینکه غربیون خود مبدع این نوع اسلام هستند گفت: غربیون به این نتیجه رسیده اند که برای کوبیدن اسلام بهترین راه بها دادن به افراطیون است و برای همین است که سلفیها آزادند که هم پاتوق داشته باشند و هم محل گردآوری اما از آن طرف مثلا در یک مرکز اسلامی خالص مثل هامبورگ همه چیز به شدت تحت کنترل است.

فارسی با ذکر حمایت همه جانبه غربیون از این افراطیون ادامه داد: حمایتی که غربیون از این افراطیون می کنند چنان همه جانبه است که حمایت ما از شیعیان در برابر آن اصلا به چشم نمی آید. جالب است که وقتی در رفتارهای این افراطیون ریز می شوی پیشانی همه شان برچسب مبارزه با صهیونیست است ولی زیرمجموعه هایشان می گویند صهیونیست زاییده شیعیان است برای کوبیدن اسلام!

اولین پرسش مخاطبان از محمدعلی فارسی درباره چرایی استقبال غربیون از این گروههای افراطی بود که فارسی درباره آن گفت: در این باره دلایل فراوان است و من هم نمی توانستم در فیلم در این باره به تفسیر صحبت کنم چون زمان فیلم اجاره نمی داد اما همین قدر بدانید که دنیا آدمهای آن طرف آن قدر پوچ است که دنبال هیجان اند، از صخره می‌پرند و کارهای محیرالعقول می کنند تا هیجان لازم برایشان ایجاد شود. شکل افراطی از اسلام هم به آنها هیجان می دهد.

فارسی ادامه داد: دقیقا به همین دلیل است که نئونازیها هم در آن سوی آبها مورد توجه قرار می گیرند اما یادتان نرود آنهایی که تحت تاثیر افراطیون قرار می گیرند هیچ گاه تا ته خط نمی روند و بسیاری از آنها در میانه راه جا می زنند. من می خواستم در فیلم بگویم که این افراطی گری به جایی نمی رسد.

خداوند هم در قرآن از زبان قصه گویی استفاده می کند

چگونگی روند تولید کار دومین پرسش مخاطبان از کارگردان «ابرها در راهند» بود. فارسی با بیان اینکه ابتدا قصد ساخت فیلمی درباره سه شخصیت از سه ملیت مختلف که شیعه شدند را داشته است، گفت: دو تا از این شخصیتها را پیدا کردیم. برای پیدا کردن سومی به کاراکتری وصل شدیم که بعد از آشنایی با او تازه فهمیدیم که زندگی این آدم چقدر جذاب است و برای همین بر روی زندگی همین کاراکتر تمرکز کردیم یعنی همان «اونال». شخصیتی که یک تنه می خواهد یک مرکز فرهنگی اسلامی را در فرانکفورت راه بیندازد.

وی ادامه داد: ساختار مستندگونه - قصه گو بریا ساخت این نوع مستندها اغلب جواب می دهد. حتی در قرآن هم خداوند بارها با زبان قصه گویی با بندگان صحبت می کند و یکی از وجوه تاثیرگذاری قرآن، معجزه قصه گویی است.

در ادامه محمدرضا شرف الدین مدیرعامل انجمن سینمای دفاع مقدس با اشاره به دلایل عدم حمایت از افرادی همچون محمدعلی فارسی گفت: در مملکت ما همه چیز سیاسی شده است و در هر عرصه ای که وارد می شوی حتی در عرصه فرهنگی مجبوری متاثر از فضای سیاسی پیش بروی. متاسفانه پیش هر کس که برای حمایت هم می روی به فکر میزان حمایت اثر از تفکر سیاسی شان هستند و اگر اثری برای تفکر سیاسی آنها بهره ای نداشته باشد از آن حمایت نمی کنند.

وی اظهار کرد: متاسفانه خطر سلفیها و به خصوص وهابیت برای بسیاری هنوز به طور جدی حس نشده است تا به طور جدی وارد عرصه شوند و به تولید آثار آشکارکننده خطرات این جریان کمک کنند. ریشه های سلفیون به قرون دوم و سوم هجری می رسد و بعد از آن در قرن هشتم و با شیوع تفکرات مبتنی بر روایات خیلی ضعیف این جریان ادامه می یابد و از قرنهای دوازده و سیزدهم هم استعمار از آن استفاده ابزاری کرده و فرقه هایی بی ریشه را از دل آن درمی آورد. در سالهای اخیر هم این قدرتهای غربی بوده اند که مرتب از جریانهای افراطی حمایت کرده اند.

امکان نمایش فیلم در شبکه های آلمانی

چگونگی پخش خارجی فیلم سوال دیگری بود که فارسی در پاسخ به آن گفت: رایت فیلم برای حوزه هنری است ولی شخصیت اصلی فیلم به ما اطلاع داده که می تواند فیلم را با کمی اصلاحات برای پخش به شبکه های تلویزیونی آلمان ارائه کند. فکر می کنم فیلم به واسطه سوژه اش برای مخاطبان خارجی هم جذاب باشد.

فارسی در باره چگونگی تامین هزینه فیلم عنوان کرد: فیلم را کاملا خودجوش و با سرمایه شخصی ساختیم و حین تولید هیچ نهادی در کنار ما نبود. بعد از اینکه کار تمام شد مذاکراتی را با مسئولان حوزه هنری داشتیم که فیلم را از ما خریدند. قرارمان با حوزه در اختیار قرار دادن یک فیلم است و چهار سریال. فیلم که همان است که دیدید و چهار سریال هم با استفاده از مقداری راش دیگر که حین فیلمبرداری همین اثر گرفتیم و به علت طولانی شدن زمان از آنها استفاده نکردیم تولید خواهد شد.

فارسی در پایان صحبتهای خود با ارائه پیشنهاد به مسئولان کشور گفت: ما هر سال هزینه زیادی برای تبلیغ اسلام در کشورهای غربی می کنیم که درباره نتایج آن هم حرف و حدیث بسیار است. بد نیست از این به بعد برنامه ای هم بگذارند برای پیدا کردن امثال «اونال» که هم بومی اند و هم عشق به اسلام دارند و سپس از طریق این افراد برای گسترش اسلام استفاده کنیم.