نگاه سکولار در علوم انسانی وجود دارد/ ارائه غیرجذابی از دین در مدارس صورت می‌گیرد

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام و‌المسلمین محمدجواد حاج علی اکبری، نماینده مقام معظم رهبری در اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش ‌آموزان شب گذشته 19 خردادماه در «هم‌اندیشی چالش‌های فکری کنونی نسل جوان» که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، گفت: چالش‌های فکری و تربیتی دانش‌آموزان مانند دنیای عمومی دبیرستان‌ها ناشناخته است و به همان‌ اندازه که ما از این بخش غفلت می‌کنیم از سوی دیگر رقبا برای آن‌ها برنامه می‌ریزند.

وی افزود: در یک نگاه فرصت محور در این مقطع سنی که آغاز تفکر انتزاعی در همین دوران است تحولات مربوط به بلوغ از منظر روانشناختی نیز قابل ملاحظه است. چالش‌های فکری عقیدتی در همین دوران شکل می‌گیرد که در دوره‌های بعدی زندگی تکمیل می‌شود.

وی با اشاره به سخنان امیر‌المؤمنین(ع) در نهج‌البلاغه اظهار داشت: از یک سو در این دوران ذهن فعال‌، تیزبین و دریافت کننده و از طرف دیگر دل خالی و دریافت کننده است. به همین دلیل است که هوشیاران و فعالان عرصه‌های سیاسی در دوره‌های مختلف به همین دوران برگشته‌اند و حضور فعالی داشتند که از آن جمله می‌توان به فعالیت‌های شهید بهشتی و شهید باهنر در اوایل انقلاب اشاره کرد.

حاج علی اکبری با اشاره به اینکه ویژگی دوره 14 سالگی تا اواخر دوره دبیرستان، اثر گذاری فراوان آن است، تصریح کرد: جوانان در این دوره توانایی اثرگذاری در خانواده را دارند. اکنون از 12 میلیون دانش آموز 3 میلیون در این بخش قرار دارند که با یک نگاه فرصت محور یک سرمایه برای ما به شمار می‌روند. از سوی دیگر اگر نگاه غفلت‌آمیز داشته باشیم این سرمایه تبدیل به یک خطر می‌شود.

 نماینده مقام معظم رهبری در اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش ‌آموزان با اشاره به برخی از آسیب‌های این دوره یادآور شد: مطالعاتی نیز در این زمینه انجام شده که این مسأله را برای ما تایید می‌کند.

وی در بخش دیگری از سخنانش هفت ویژگی این دوره سنی را برشمرد و اظهار داشت: در درجه نخست به نظر می‌رسد که خانواده‌ها رسالت فکری و مسئولیت تغذیه فکری فرزندان و جوانانشان را احساس نمی‌کنند و آن را بیشتر به مدرسه و دولت ارجاع می‌دهند. نکته دوم گستره رسانه‌های نوپدید است که در دسترس این نسل است و این نسل ارتباط نزدیک و حرفه‌ای با آن دارد.

وی افزود: واقعیتی که امروز با آن روبه‌رو هستیم ارائه رسمی و غیرجذابی است که از دین در مدارس و دبیرستان‌ها صورت می‌گیرد. البته من سهم معلمان خاصی که دارای ویژیگی های خوبی هستند را از این موضوع جدا می‌کنم.

این مقام مسئول با بیان اینکه سیستم آموزشی متکی بر حفظ و نمره‌آوری است که به صورت سلیقه‌ای اعمال و موجب دلزدگی می‌شود، افزود: وضعیت حافظه محور جزء آسیب‌های جدی این دوره است که مهترین آن خاموش کردن انگیزه‌های فطری در جوانان است. در مدارس توجهی به تفکر و تعقل و خردپروری نمی‌شود و فرصتی برای تفکر دیده نشده است. نکته دیگر نقش رفیعی است که معلمان در ارائه دین دارند و امروز این نقش کاهش یافته است.

حاج علی اکبری افزود: تنزل اندیشه‌های فراخ و انسان ساز و تعالی بخش به بخش‌های سطحی از دین صورت گرفته است. اکنون در بسیاری از حوزه‌ها به ویژه در علوم انسانی مشاهده می‌شود که یک نگاه سکولار وجود دارد و خبری از نگاه توحیدی که باید بر همه بخشها حاکمیت داشته باشد، نیست! امروز هر آنچه که در محیط‌های اجتماعی یافت می‌شود تحت عنوان دین، خدا و پیامبر صورت می‌گیرد و این خطری جدی است.

وی با اشاره به اینکه تناقض ساختگی بین امروزی بودن و متدین بودن وجود دارد، بیان کرد: ذهن بچه‌ها چگونه می‌تواند این دو را از یکدیگر تفکیک کند؟! علاوه بر این ما امروز مبتلا به یک نوع خود سانسوری در بین جوانان هستیم. اصلی‌ترین پیشنهاد من که نجات بخش نیز هست فعال کردن باشگاه‌ها و انجمن‌های غیر رسمی است چراکه در فضای رسمی به ویژه مدرسه آزاد اندیشی و تفکر از جوانان گرفته می‌شود.

این مقام مسئول در پایان سخنانش گفت: تا اصلاح فضاهای رسمی آموزشی که وعده آن نیز داده شده، بهترین کار این است که  برای انجمن های فکری امین و باشگاه‌های فکری برنامه‌ریزی کنیم تا جوانان در یک فضای غیر رسمی قرصت خودسازی پیدا کنند.