به گزارش خبرنگار مهر، خیلی از ما در کودکی به این سؤال پاسخ داده‌ایم: «وقتی بزرگ شدی می‌خواهی چه کاره شوی؟» خلبان، معلم، مهندس، دکتر و ... از جمله شغل‌های پرطرفدار آن زمان بودند. شغل‌هایی که بر اساس تصور سنتی از مسئله اشتغال شکل گرفته‌اند.
امروز دنیا بسیار متفاوت شده اما به نظر می‌رسد تفکرات جوانان در جست‌وجو برای شغل در همان روزهای کودکی متوقف مانده است. بسیاری از ما امروز به دنبال میزی می‌گردیم تا پشت آن نشسته و با هشت ساعت کار سبک درآمدی مطابق صاحبان کسب و پیشه بزرگ به دست بیاوریم. بدون آنکه بدانیم بسیاری از همان سرمایه‌داران و کارآفرینان بزرگ از پادویی مغازه‌ها یا عرق ریختن در کارگاه‌های صنعتی آغاز کرده‌اند.
«نیروی آچار به دست کم داریم.» سید حسن رضوی، معاون برنامه‌ریزی و اشتغال استانداری قم یکی از مشکلات عرصه اشتغال در استان قم را اینگونه توصیف می‌کند. او می‌گوید در عرصه کارگری در استان کمبود نیرو داریم و مجبور هستیم از نیروهای غیر بومی برای تأمین نیاز کارخانه‌جات استفاده کنیم.
به گفته معاون برنامه‌ریزی استانداری قم هر کس توان کار در این عرصه را داشته و متقاضی باشد، می‌تواند به اداره کار و تعاون رفته و بر اساس توانمندی‌هایی که دارد به کارفرما معرفی شود.
در حال حاضر حدود 20 درصد صنایع قم تعطیل بوده و بقیه هم با حداکثر ظرفیتشان کار نمی‌کنند. به گفته رضوی بسته حمایتی دولت برای ساماندهی به این وضعیت ابلاغ شده تا ظرفیت و شیفت کاری کارخانه‌ها کامل شود که در این صورت نیاز به این نیروهای آچار به دست بیشتر هم خواهد شد.
تمام اینها در شرایطی است که تحصیل‌کردگان قمی با معضل اشتغال دست و پنجه نرم می‌کنند. رضا سعیدپور یکی از این فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است که با مدرک کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی نتوانسته شغلی برای خود پیدا کند. رضا تصمیم دارد پاییز آینده ازدواج کند اما هنوز هیچ درآمدی ندارد.
امید ضرابی هم مدرک کارشناسی فیزیک از یک دانشگاه معتبر دارد. او که رویای استاد دانشگاه شدن در سر داشته حالا مجبور است برای امرار معاش خانواده‌اش مسافرکشی کند. او مشکل را از نداشتن پشتوانه مشاوره‌ای مناسب جوانان در انتخاب رشته دانشگاه می‌داند که موجب می‌شود رشته‌هایی را انتخاب کنند که بازار کاری برایشان وجود ندارد.
فعالیت 30 مرکز دانشگاهی برای تولید بیکاری
معاون برنامه‌ریزی استانداری در گفتگو با مهر، مشکل را از پذیرش رشته‌هایی در دانشگاه می‌داند که هیچ تناسبی با نیازهای بازار کار ندارند. به ویژه رشته‌های گروه علوم انسانی که در قم بیشترین پذیرش را دارند اما فارغ التحصیلانشان عموماً شغلی نمی‌یابند.
او می‌گوید استانداری برای اشتغال فارغ‌التحصیلان تلاش می‌کند تا در قالب ظرفیت‌سازی در شرکت‌های تعاونی، بازار کار ایجاد کند اما وقتی این فارغ‌التحصیلان مهارت‌های کافی برای راه اندازی کسب و کار را نداشته باشند، این اقدامات بی فایده خواهد بود.
رضوی با اشاره به بزرگ‌ترین مشکلات در اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی گفت: قالب این افراد روحیه کار در ادارات دارند اما نیازها به نیروی کار در ادارات حداقل است و این طیف باید مهارت‌های مختلف را آموخته و تنها با یک مدرک دنبال کار نروند.
سال گذشته آزمون استخدامی توسط استانداری برگزار شد که طی آن 600 نفر در رشته‌های مختلف و برای مشاغل مختلف پذیرفته شدند که تا امروز از این تعداد تنها افرادی که سهمیه بنیاد شهید داشته‌اند، در دستگاه‌ها مشغول به کار شده‌اند. برخی از دستگاه‌ها مانند اداره‌کل آب منطقه‌ای هم به دنبال تعدیل نیروهای خود و اخراج نیروهای مازاد هستند. در چنین شرایطی جست‌وجو برای پیدا کردن یک شغل اداری به جایی نمی‌رسد.
معاون برنامه‌ریزی استانداری قم با تاکید بر لزوم توانمندسازی بخش خصوصی در عرصه اشتغال ادامه داد: در این زمینه شرکت‌های کاریابی را ایجاد کردیم که عملکرد خوبی در استان داشته‌اند. مشاوره‌های خوبی برای افراد جویای کار ارائه می‌دهند و توصیه ما این است که جوانان به این شرکت‌ها مراجعه کرده و رزومه خود را ارائه دهند.
کمبود نیروهای ماهر در صنعت
بیکاری فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف در شرایطی است که استان قم در برخی رشته‌ها مانند مبلمان‌سازی، صنایع کیف و کفش، جوشکاری و... نیاز مبرم به تکنسین‌‌هایی دارد که مهارت‌های فنی و علوم پایه و مهندسی را با همزمان می‌دانند. نه فارغ‌التحصیلانی که تنها جزوه‌نویسی کرده‌اند. در این راستا هم دانشگاه‌های علمی کاربردی در سال‌های اخیر در استان رونق گرفته‌اند تا متخصصان با مهارت تربیت کنند.
معاون برنامه‌ریزی استانداری با اشاره به ضرورت تطبیق دادن رشته‌های دانشگاهی با نیازهای استان خاطرنشان کرد: به نقطه ای رسیده‌ایم که نگاه تربیت کارشناس باید بر اساس نیاز و رصد آینده باشد تا اینهمه جمعیت انبوه متقاضی کار در قالب قشر تحصیل کرده نداشته باشیم.
وی افزود: در استان قم تلاش کردیم با ایجاد دانشگاه صنعتی و دانشگاه حضرت معصومه(س) نیازهای خود را با نیروهای تحصیل کرده تأمین کنیم. مسئله دیگری که توسط مدیریت استان پیگیری می‌شود، مکاتبه دانشگاه‌ها و وزارت علوم است تا این هم افزایی شکل بگیرد.
یک میلیون فارغ‌التحصیل بیکار در کشور
بر اساس آمارهای رسمی، تعداد بیکاران کشور در حال حاضر بین 2.5 تا 3 میلیون نفر هستند که با فرض عدم انجام حتی یک ساعت کار در هفته بیکار شناخته شده‌اند. اگر آمار افراد با درآمد ناکافی، مأیوس شدگان از اشتغال و افراد در آستانه بیکاری را نیز به این گروه بیفزاییم، تعداد بیکاران کشور هم اکنون 6 میلیون نفر است.
موضوع نگران کننده وضعیت بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است تا جایی که نرخ بیکاری این گروه به اندازه 2 برابر نرخ عمومی بیکاری در کشور است.
بر اساس این آمارها تعداد بیکاران کشور دستکم 2.5 میلیون نفر است که باید آنها را بیکار مطلق دانست. این گروه از بیکاران که در بین آنها بیش از یک میلیون نفر فارغ‌التحصیل دانشگاهی نیز وجود دارد تاکنون حتی برای یک ساعت نیز امکان اشتغال نداشته‌اند.
حسن نیکوحرف دکترای زیست شناسی جانوری دارد. او که 6 ماه است به دنبال شغلی می‌گردد اما گزینه‌ای به جز تدریس در یک دبیرستان خصوصی برای او وجود ندارد. شغلی که هر چند او را از آمار بیکاران جدا می‌کند اما هیچ‌گاه توانمندی اداره یک زندگی را به او نمی‌دهد. حسن حالا از اینکه اینهمه سال وقتش را با طی کردن مقاطع تحصیلی گذرانده پیشمان است. او می‌توانست به مدرک کارشناسی هم همین شغل را داشته باشد. او حتی می‌توانست پس از دبیرستان به دنبال یک حرفه برود و به جای گذراندن 10 سال در دانشگاه مهارتی کسب کند که با آن بتوان گذران زندگی کرد.
.........................
زینب آخوندی
نظر شما