تاریخ سیاسی ایران با شاه اسماعیل آغاز شد/ تاثیر خطایی در ادبیات آذربایجان

به گزارش خبرنگار مهر، رسول اسماعیل زاده عصر چهارشنبه در همایش ادبی "خطایی گئجه سی" در اردبیل با اشاره به خدمات شاه اسماعیل در زمینه تاریخ سیاسی اضافه کرد: وی اولین حکومت اسلامی را در تاریخ کشورمان تشکیل داد.

وی با بیان اینکه اگر شاه اسماعیل نبود معلوم نبود در زمان حکومت ایلخانی چه بلایی سر ایران می آمد، ادامه داد: در زمینه مذهبی نیز شاه اسماعیل و صفویان تشییع را علنی و در سطح کشور و تا آناتومی توسعه دادند.

تصحیح کننده دیوان شعر شاه اسماعیل صفوی با بیان اینکه برخلاف تصور عمومی شاه اسماعیل هرگز ایران را شیعه نکرده است، ادامه داد: هرکسی چنین ادعایی دارد سهو کرده چون ایران خیلی پیش شاه اسماعیل صفوی تشییع بود اما کسی از ترس عثمانی ها نمی توانست آن را ابراز کند.

وی با تاکید بر اینکه با شکل گیری حکومت صفویان و تقویت پایه های آن شاه اسماعیل مذهب شیعه را در کشور آشکار کرد، یادآور شد: در زمینه ادبی نیز شاه اسماعیل تاثیر بسیاری در کشور داشت، چنانچه قلم شاه اسماعیل را قدرتمندتر و تاثیرگذارتر از شمشیرش می دانند.

اسماعیل زاده به دیوان اشعار شاه اسماعیل به عنوان یادگار ادبی بزرگ و سرآمد ادبیات آذربایجان اشاره کرد و متذکر شد: بعد از شاه اسماعیل زبان ادبی آدربایجان فاخر گردید و تفاوت بین گفتار و نگارش کم شد، در حالی که قبل از این ادبیات آذربایجان از زبان های دیگر تاثیر می گرفت.

شاه اسماعیل اولین مرثیه به زبان موسیقی را سروده است

وی با بیان اینکه وی یک اقدام بزرگ دیگر نیز در زمینه ادبیات دارد، عنوان کرد: شاه اسماعیل مقامات و مرثیه مقامی را مشترک کرد و در حالی اولین مرثیه کربلا را به زبان موسیقی سرود که نمونه آن در هیچ جا نیست.

این صفوی شناس آذری مرثیه خوانی را زاده صفویان و شاه اسماعیل دانست و تاکید کرد که به همین دلیل است که امروز مرثیه خوانی با هنرنمایی مرثیه خوانان بین المللی در اردبیل زنده و پویا است.

وی در این خصوص خواستار برگزاری گردهمایی و همایش های ادبی با حضور صاحب نظران، محققان تاریخ و ادبیات، اندیشمندان بویژه در زمینه موسیقی و... برای بازکاوی و تبیین مرثیه خوانی در اردبیل شد.

اسماعیل زاده همچنین با اشاره به برخی شائبه ها و عدم انتصاب دیوان شعر به شاه اسماعیل صفوی بیان داشت: برای تصحیح دیوان این حاکم صفوی تمام دست نوشته های 12 کتابخانه مشهور دنیا را بررسی کردم تا این دیوان در سال 69 آماده چاپ شود، اما به دلیل وجود نام شاه در آن هیچ ناشری تا سالها چاپ آن را قبول نکرد.

وی با اشاره به چاپ این دیوان در کشورهای آذربایجان و ترکمنستان ادامه داد: بیشترین استقبال از کتاب در تبریز صورت گفت، در حالی که انتظار داشتم در اردبیل بیش از سایر مناطق از آن استقبال شود، اما چنین نشد.