غفلت از فناوري زيستي امنيت دارويي و غذايي نسل آينده را به مخاطره مي اندازد // سياستگذاران و مديران كشور از فناوري زيستي شناخت كافي ندارند

 دكتر علي مصطفايي دانشيار ايمونولوژي در گفتگو با خبرنگار دانشگاهي "مهر" در خصوص اهميت جايگاه فناوري زيستي تصريح كرد: افزايش جمعيت جهان و كمبود غذا و دارو، بروز انواع بيماري ها، افزايش مشكلات زيست محيطي و تمايل انسان به مصرف غذا و داروي سالم تر از مسايلي است كه اهميت و جايگاه فناوري زيستي را روز به روز روشن تر مي سازد.

وي خاطرنشان كرد: بيوتكنولوژي يا فناوري زيستي از موجودات زنده به خصوص ميكروب ها و اجزاي آنها همچون آنزيم ها در توليد انواع فرآورده هاي بيولوژيك يا ايجاد فناوري استفاده مي شود. البته اين علم از هزاران سال پيش به شكل ساده و ابتدايي در توليد انواعي از مواد غذايي تخميري توسط انسان به كار گرفته مي شده، اما شكل نوين آن از حدود نيم قرن پيش با بهره گيري از علوم سلولي و مولكولي به خصوص مهندسي ژنتيك متولد شده است.

دكتر مصطفايي اظهار داشت: در حال حاضر ايالات متحده آمريكا و چند كشور بزرگ اروپايي از پيشگامان فناوري زيستي در جهان هستند به طوري كه دو سوم شركت هاي فناوري در آمريكا فعاليت كرده و دو سوم داروهاي فناوري زيستي در اين كشور توليد مي شود.

از جمله فعاليت مراكز فناوري زيستي مي توان به توليد انواع هورمون ها، فاكتورهاي رشد، پادتن هاي تك درماني و چند درماني و ردياب هاي DNA اشاره كرد

وي با اشاره به محدوده فعاليت مراكز و شركت هاي فناوري زيستي خاطرنشان كرد: اين فعاليت ها در زمينه هاي متعدد براي توليد انواع هورمون ها، فاكتورهاي رشد، پادتن هاي تك درماني و چند درماني، ردياب هاي DNA، بيوچيپ ها، بيو سنسورها، بيوماركرها، كيت هاي تشخيصي به كار مي رود.

اين استاد دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه اضافه كرد: توليد گياهان استراتژيك مقاوم به سرما، خشكي، شوري و آفات، توليد واكسن هاي انساني و دامي، توليد دام و طيور اصلاح شده، توليد انواع محصولات تخميري، توليد انواع آنزيم هاي صنعتي، سوخت هاي بيولوژيك، كودهاي بيولوژيك، كنترل پسمانده ها و تجزيه و بازيافت زباله ها و مشتقات نفتي نيز از ديگر توليدات فناوري زيستي به شمار مي رود.

وي فناوري زيستي در كشور را در مراحل ابتدايي دانست و تأكيد كرد: تاكنون حركت چندان محسوسي در اين زمينه در كشور صورت نگرفته است و تعداد مراكز پژوهشي دولتي و خصوصي كه در زمينه فناوري زيستي در كشور فعاليت مي كنند، انگشت شمار و بودجه آنها بسيار ناچيز است.

غفلت از فناوري زيستي در آينده خسارت جبران ناپذيري بر اقتصاد كشور وارد خواهد كرد و امنيت دارويي و غذايي نسل آينده را به مخاطره مي اندازد و در عين حال موجب عقب ماندگي بنيان هاي اجتماعي و فرهنگي جامعه مي شود

دكتر مصطفايي عدم شناخت كافي از فناوري زيستي نزد اكثر سياست گذاران و مديران، ريسك پذيري سرمايه گذاري در اين صنعت و زمان بر بودن اجراي پروژه هاي فناوري زيستي را مهمتين دلايل بي رغبتي يا كم رغبتي ورود بخش خصوصي به اين صنعت ذكر كرد و افزود: بي تفاوتي و بعضاً ديد منفي نسبت به نخبگان و فرهيختگان كشور به ويژه از طرف مديريت هاي منابع انساني از جمله مشكلاتي است كه به مهاجرت مغزها و ركود كشور در زمينه علوم نوين از جمله فناوري زيستي منجر شده است.

به گفته وي غفلت از فناوري زيستي در آينده خسارت جبران ناپذيري بر اقتصاد كشور وارد خواهد كرد و امنيت دارويي و غذايي نسل آينده را به مخاطره مي اندازد و در عين حال موجب عقب ماندگي بنيان هاي اجتماعي و فرهنگي جامعه مي شود.

اين دانشيار دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه با تأكيد بر لزوم حمايت مناسب دولت از طرح هاي فناوري زيستي يا بيوتكنولوژي خاطرنشان كرد: به دليل زمان بر بودن اجراي پروژه هاي فناوري زيستي و ريسك سرمايه گذاري در چنين پروژه هايي بخش خصوصي نسبت به ورود به آن بي رغبتي نشان مي دهد و براي رفع اين مشكل لازم است تا سرمايه گذاري لازم تا رسيدن به مرحله اي مطمئن از طرف دولت صورت گيرد.