به گزارش خبرنگار مهر، در جامعه امروز شهری برای دستیابی به توسعه پایدار، محله، بنیادی ترین عنصر شهری و حلقه واسطه بین شهر و شهروندان است از این رو فعالیت خانه های فرهنگ در محلات و مشارکت دادن شهروندان در فعالیت های فرهنگی یکی از راهکارهای تاثیرگذار برای ارتقا فرهنگ شهروندی محسوب می شود.
یک فعال فرهنگی ضمن انتقاد از روند فعالیت خانه های فرهنگ گرگان در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: خانه های فرهنگ در حال حاضر منفعلانه عمل می کنند چون به بخش خصوصی واگذار شده و به صورت غیر انتفاعی اداره می شوند.
خانه های فرهنگ خروجی قابل قبولی نداشته اند
رضا شاه حسینی با بیان این نکته که خانه های فرهنگ شهر خروجی قابل قبولی ندارند، افزود: خانه های فرهنگ به یک سری NGOها داده شده که شاید به خوبی برای فعالیت در این بخش توجیه نشده اند و به همین دلیل نتوانسته اند به خوبی موفق ظاهر شوند.
به گفته وی، این مراکز آنگونه که باید نتوانسته اند در محلات تاثیر گذار باشند زیرا برگزاری چند دوره و یا کارگاه آموزشی به تنهایی نمی تواند تغییر در ارتقا فرهنگ شهروندی ایجاد کند.
این کارشناس ستاد مناسب سازی محیط و مبلمان شهری استان افزود: اکنون این سوال مطرح می شود که فرق خانه فرهنگ و شرکت خصوصی در این میان چیست. چقدر خانه فرهنگ توانسته با ارائه خدمات خوب تمایز با خدمات یک شرکت خصوصی قائل شود. چقدر در خصوص فرهنگ محله ای و برقراری ارتباط بین سالمندان، میان سالان و کودکان موفق بوده اند. خانه فرهنگ چقدر توانسته خانواده ها را جذب کند؟ در پاسخ به تمام این سوالات باید گفت اصلا چنین اتفاقی نیافتاده است.
وی ادامه داد: یک سری دانش آموز، دانشجو و خانم های خانه دار کلاس هایی را در خانه فرهنگ می گذرانند و می روند، این فرهنگ سازی نیست تنها کلاس برگزار کردن است فرهنگ سازی نیاز به استمرار و تدوام دوره برای این افراد دارد.
وی با اعلام این نکته که کلاس هایی که تحت عنوان توانمند سازی خانواده انجام می شود، خروجی ندارد، افزود: دوره های آموزشی باید در یک سیکلی قرار بگیرد که بتواند ادامه دار باشد. اینکه شهروند مهارت های زندگی را در یک کلاس آموزش ببیند و پس از آن رها شود هیچ بازخوردی برای جامعه و حتی خانواده نخواهد داشت.
این کارشناس فرهنگی خاطر نشان کرد: هیچ گاه این مجموعه ها برای افراد به عنوان حلقه واسطه قرار نمی گیرند تا همین افراد آموزش دیده را بخواهند و دوره های بیشتری را برای آنها برگزار کنند.
خلاقیت در خانه های فرهنگ وجود ندارد
وی با تاکید بر این نکته که خلاقیت در خانه های فرهنگ وجود ندارد، افزود: خانه های فرهنگ ما خلاقانه اداره نمی شوند دلیل آن هم این است که به NGOها آنگونه که باید و شاید بها نمی دهیم این مسائل باعث شده تا خانه فرهنگ در حد برگزاری چند کلاس باقی بماند. به عنوان مثال یک مجموعه ای باید نیازهای سالمندان را بررسی کرده و برنامه های مختلف برای آنها و اطرافیان سالمندان برگزار کند درحایکه اکنون به آوردن چند روانشناس بسنده می کنند.
شاه حسینی با اعلام اینکه با توجه به فعالیت خانه های فرهنگ بازخوردی از کار آنها نیست جای سوال دارد، افزود: با توجه به فعالیتی که این مجموعه ها دارند آگاهی مردم درباره فعالیت خانه فرهنگ بسیار اندک است که نشان می دهد در این بخش به خوبی اطلاع رسانی نشده است.
به گفته این فعال فرهنگی احترام به قوانین راهنمایی و رانندگی، نحوه برخورد با سالمندان، معلولین و توان یابان، چگونگی برخورد با مقوله اعتیاد و اطلاع از جایگاه زباله در شهر و تفکیک زباله از مبدا می تواند جز مواردی باشد که خانه های فرهنگ می توانند به آنها بپردازند.
سازمان فرهنگی ورزشی در بخش فرهنگ شهروندی تنها به نصب چند بنر در طول سال بسنده کرده است
وی در ارزیابی عملکرد سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری گرگان، گفت: این سازمان در بخش فرهنگ شهروندی به جز نصب چند بنر در شهر و برگزاری چند همایش کوچک و مقطعی آن هم در مکان های خاص اقدام چشمگیر دیگری انجام نداده است.
شاه حسینی با اعلام این مطلب که اغلب برنامه های سازمان در محور نهار خوران، پارک النگدره و پارک شهر گرگان برگزارشده، افزود: در 8 سال گذشته این سه نقطه بیشترین حجم برگزاری برنامه را داریم درحالی که محلات دیگر از این برنامه ها بی نصیب مانده اند.
در ادامه، مدیر سابق خانه فرهنگ "پرسش" و مدیر فعلی خانه فرهنگ "قابوس" در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه 10 خانه فرهنگ درگرگان فعالیت می کنند، گفت: این مجموعه ها در قالب سه محور آموزش شهروندی، سلامت و محیط زیست توانمندسازی زنان خانه دار فعالیت می کنند.
علی صالحی ادامه داد: خانه های فرهنگ پرسش در قالب این چهار محور کلاس های آموزش شهروندی و کارگاه آموزشی اخلاق شهروندی برای کودکان، کارگاه آموزشی فرهنگ آپارتمان نشینی و حقوق آپارتمان نشینی برای مدیران آپارتمان ها را برگزار کرده است.
از سال 90 تا 93 به مرور، خانه های فرهنگ تاثیر خودش را نشان داده است
وی در توضیح استقبال شهروندان از این مکان ها، گفت: آغازهر کاری با مشکلاتی مواجه است. برای شرکت در دوره های نخست از سوی شهروندان استقبال کمی می شد اما به تدریج وضعیت بهتر شد. از سال 90 تا 93 به مرور خانه های فرهنگ تاثیرات خودش را نشان داد.
این فعال فرهنگی تعداد خانه های فرهنگ را با توجه به گستردگی شهر گرگان کم دانست و افزود: در گرگان 90 محله داریم و 10 خانه فرهنگ، پس به هیچ عنوان این تعداد خانه فرهنگ کافی نیست حداقل به ازای سه محله یک خانه فرهنگ باید داشته باشم که البته برخی محلات بزرگ و پر جمعیت نیاز به یک خانه فرهنگ جداگانه دارند.
بزرگترین مشکل خانه های فرهنگ مشکلات اقتصادی است
مدیر فعلی خانه فرهنگ قابوس در خصوص مشکلات خانه فرهنگ، اذعان کرد: بزرگترین مشکلی که در حال حاضر خانه های فرهنگ با آن روبه رو است مسائل اقتصادی به شمار می رود. در مسائل فرهنگی نباید به هیچ عنوان خست به خرج داد اگر قرار است کار فرهنگی تاثیر گذار انجام دهیم باید در نظر گرفتن سود و زیان را به کناری بگذاریم.
صالحی خواستار ارائه تجهیزات و امکانات مناسب به خانه های فرهنگ شد و تصریح کرد: جدای از مشکلات اقتصادی خانه های فرهنگ از حداقل های امکانات هم محروم هستند که به تبع این موارد در ارائه خدمات به شهروندان تاثیر خواهد گذارد.
بودجه و اعتبارات سازمان برای کیفیت برنامه های فرهنگی ورزشی تعیین کننده است
در ادامه مدیر عامل سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری گرگان نیز در گفتگو با مهر کمبود اعتبارات را یکی از دلایل محدود ماندن خانه های فرهنگ اعلام کرد و گفت: بودجه و اعتبارات سازمان برای کیفیت برنامه های فرهنگی ورزشی تعیین کننده است.
رضا مظفری نیا با بیان این نکته که تعداد خانه های فرهنگ با توجه به گستردگی شهر گرگان کم است، افرود: چنانچه بودجه سازمان برای احداث و راه اندازی خانه های فرهنگ جدید اجازه بدهد نسبت به افزایش آنها سازمان فرهنگی ورزشی بلافاصله اقدام خواهیم کرد.
وی ادامه داد: با احداث هر بخش ورزشی، مجموعه فرهنگی در طبقات بالادستی آن ساخته می شود؛ در کوی امام رضا(ع) و محله جرجان این دو مورد اتفاق افتاده است. امیدواریم برای سال 94 با افزایش بودجه بتوانیم این مقدار را افزایش دهیم زیرا این تعداد خانه فرهنگ جوابگوی نیاز شهروندان در حال حاضر نیست.
این مسئول شهری ضمن تاکید بر ترویج آموزش های شهروندی از سازمان فرهنگی ورزشی گرگان، اظهار کرد: بخشی از آموزش ها به عنوان کالاهای فرهنگی تدوین شده، برخی در قالب فیلم، انیمیشن، وسایل بازی در حوزه کودکان و تعدادی تولیدات فرهنگی در قالب کتابچه و نشریات داخلی در اختیار خانه های فرهنگ قرار می گیرد.
هدف اول سازمان آموزش و فرهنگ سازی در جامعه محلی بین شهروندان است
وی با بیان این مطلب که هدف اول سازمان آموزش و فرهنگ سازی در جامعه محلی بین شهروندان است، افزود: با مدیران خانه فرهنگ جلسات توجیهی برای اجرای بهتر دوره ها و کارگاه های آموزشی برگزار می شود.
مظفری نیا مباحث حوزه ترافیک عبور و مرور، احترام به قوانین در بحث حمل و نقل، نگهداری فضای سبز، نگهداری گل ها گیاهان، آموزش آپارتمان نشینی را از جمله بحث های طرح شده در کارگاه و کلاس های آموزشی دانست و اذعان کرد: از معاونت اداره کل دادگستری برای مشکلات حقوقی که پیش می آید در خانه فرهنگ استفاده می کنیم.
وی در توضیح تاثیر این کلاس ها و کارگاه آموزشی، گفت: بحث آموزشی خیلی زود بازده نیست چون روی ذهنیت افراد باید کار شود، این کار نیاز به صرف زمان دارد یعنی آموزش ها باید ابتدا در تداوم هم و به صورت مستمر به شهروندان ارائه شود تا به مرور زمان نتیجه آن مشاهده شود.
به گزارش خبرنگار مهر، شاید بتوان عدم مشارکت با مدیریت شهری توسط شهروندان، در حل مشکلات شهری را نتیجه از بین رفتن تعلق خاطر ساکنان محله ها دانست و همین نتیجه گیری کافی است تا به مشکلات فرهنگ سازی برای بسیاری از طرح هایی که به مشارکت شهروندان نیاز دارند پی ببریم.
از این رو نیاز است تا سازمان فرهنگی ورزشی در سطح کلان و خانه های فرهنگ در ابعاد کوچکتر کمر همت برای فرهنگسازی در بخش های مختلفی که شهروندان در زندگی شهری امروز به آن نیاز دارند، ببندند تا بسیاری از مشکلات حقوقی و دغدغه های مردم برطرف شود.
اینکه پرداختن به مقوله فرهنگ قدری سنگین و زمانبر خواهد بود کاملا مورد قبول است اما نیاز است تا مسئولین در این بخش از نیروی انسانی در سطح گسترده کمک گرفته و به لحاظ مالی نیز به خوبی از طرح ها و برنامه پشتیبانی کنند تا در فرصت زمانی کمتر بهترین نتیجه حاصل شود.
