به گزارش خبرنگار مهر، تاکنون فیلم های زیادی بوده‌اند که بعد از گرفتن مجوز ساخت و حتی در گامی جلوتر بعد از دریافت پروانه نمایش به اکران نرسیده اند. برخی از این فیلم ها با وجود نمایش در جشنواره فیلم فجر هنگام اکران با مخالفت هایی روبه رو می شوند.
صرف نظر از وجوه مختلف این اتفاق، همواره این سوال پیش می‌آید که تکلیف این فیلم ها چه خواهد شد؟ و این اتفاقی است که به تازگی برای «عصبانی نیستم» ساخته رضا درمیشیان نیز رخ داده است.
صرف نظر از موقعیت فیلم و واکنش ها نسبت به آن با سیدجمال ساداتیان تهیه کننده سینمای ایران درباره اکران این فیلم و نتایج برخوردها با چنین فیلم هایی صحبت کردیم.
ساداتیان با اشاره به فیلم «عصبانی نیستم» و اقدامات مجلس شورای اسلامی در جلوگیری از اکران این فیلم بر سعه صدر و تحمل آرا و سلیقه های مختلف تاکید کرد و اینکه نباید جامعه را با این شیوه به عصبانیت کشاند.
سیدجمال ساداتیان در گفتگو با خبرنگار مهر درباره چالش‌های سینمایی که این روزها در اکران فیلم ها بوجود آمده است، عنوان کرد: ما باید همه دست به دست هم دهیم و در جهت تفاهم و آرامش جامعه قدم برداریم اما متاسفانه گاهی اقداماتی می‌شود و یا گاهی حرف‌هایی می‌شنویم که از تصور ما به دور است. زمانی که ارگان یا سازمانی صنفی وجود دارد، باید آن را به رسمیت بشناسیم و نمی‌توان به خاطر اینکه امری را قبول نداریم، صورت مساله را پاک کرد. اگر فیلمی نیاز به نقد و بررسی دارد، حوزه هنر و اندیشه حوزه نقد و بررسی است و باید از این راه وارد شد. باید اجازه بدهیم که آدم‌ها و سلایق مختلف فرصت بروز خود را داشته باشند و نظراتشان را بیان کنند.
تفکیک قوا را به رسمیت بشناسیم
وی با اشاره به نظرات مجلس برای اکران نشدن برخی فیلم ها که پروانه نمایش دارند، عنوان کرد: اگر مجلس در کار اجرایی دخالت کند، ممکن است سیستم اجرایی هم بخواهد در کار قانونگذاری دخالت کند اما به نظر من همه ما باید تفکیک قوا را به رسمیت بشناسیم و بعد از به رسمیت شناختن این تفکیک قوا، بحث به انجام روش‌ها و مکانیزم‌ها می‌رسد. بعد از این اگر برای مکانیزم‌ها و روش‌ها به اختلاف نظر برخورد کردیم، می‌توان آنها را به بحث گذاشت و هر کسی از حوزه منطق و استدلال از تئوری های خود دفاع کند. این باعث می‌شود که در مباحث آزاد، بسیاری از مسائل روشن شود چراکه برخورد سلبی در هیچ دوره‌ای، کار مفید و موثری نبوده است.
این تهیه‌کننده سینما با تاکید بر صبوری کردن در حوزه مسایل فرهنگی و هنری عنوان کرد: به نظرم برای حل مسایل سینمای ایران نیاز به کمی سعه صدر است، چند سالی است که در کشور بحث تریبون آزاد مطرح می‌شود و اگر ما این مساله را به رسمیت بشناسیم و برایش احترام قایل شویم به این شکل بهتر می‌توانیم نتیجه بگیریم.
وی ادامه داد: مشکل ما این است که در جامعه و در برخورد با پدیده ها کمی عصبی برخورد می‌کنیم. طبیعتا مجلس نوعی حق نظارتی دارد و سیستم اجرایی هم در حوزه خودش حقی دارد. از طرف دیگر هم مردم و هم تولیدکنندگان و فعالان سینمایی نیز حقوقی دارند. استدلال من که در حوزه فرهنگ و هنر فعالیت می‌کنم این است که بخشی از مطالبات جامعه و رفتارهای اجتماعی را نمایندگی می‌کنم. بالاخره ما یا باید بگوییم آنچه را که دستمایه کار خود قرار می دهیم در جامعه وجود دارد یا باید بگوییم خیر؟ و یا باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا حوزه فرهنگ و هنر صرفا باید به سرگرمی بپردازد و یا می‌تواند به مسایل دیگری هم بپردازد؟ اینها مسائلی است که می‌توان با سعه صدر بیشتری به آنها پرداخت و نگاه کرد.
تهیه کننده فیلم «برف روی کاج‌ها» با اشاره به برخورد مجلس شورای اسلامی درباره توقیف فیلم ها و واکنش وزارت ارشاد اظهار کرد: فضایی که مجلس به وجود آورده است به نوعی می‌توانست جامعه را به سمت عصبیت پیش ببرد بالاخره اهالی سینما و مردم جامعه هم حقوقی دارند، اگر آنها هم با این عصبانیت بخواهند واکنش نشان دهند، آن وقت خروجی این مسایل در جامعه به چه شکل خواهد بود؟ این مساله جامعه و مردم را از هم دور کرده، به جای اینکه آنها را به هم نزدیک کند و فاصله بین آنها را عمیق‌تر می‌کند.
صفر تا صد قوانین این نظام را قبول داریم
ساداتیان درباره فیلم‌هایی که اختلاف نظر زیادی در مورد اکران آنها وجود دارد، گفت: به نظر من اصلا ارزش نداشت که با این فیلم‌ها به این شکل برخورد کنیم و به این ترتیب آنها را به یک قهرمان تبدیل کنیم. این فیلم‌ها مجوز دریافت کرده‌اند و حقوقی دارند. فیلمی که به جشنواره رفته است و حالا قرار است به اکران برسد اما دچار حاشیه شده است. فکر می کنم همانقدر که عده‌ای مخالف فیلم «عصبانی نیستم» بوده‌اند، به همان میزان عده‌ای دیگری هم فیلم را دوست داشتند و موافق آن بوده‌اند و حالا آنهایی که موافق فیلم بوده‌اند، حقوقشان چه می‌شود؟ به نظر من نباید به شکلی عصبی با این مباحث برخورد کرد.
تهیه‌کننده فیلم های «هفت دقیقه تا پاییز» و «دایره زنگی» در پاسخ به اینکه آیا حذف موقت اکران فیلمی مثل «عصبانی نیستم» نوعی عقب‌نشینی توسط سازمان سینمایی است یا درایت این سازمان؟ بیان کرد: حرف من این نیست که ما باید خواسته خود را با زور و تحمیل به کرسی بنشانیم. همه ما که در نظام جمهوری اسلامی زندگی می‌کنیم، حاکمیت را به رسمیت می‌شناسیم و اگر این گونه نبود، از این کشور مهاجرت می‌کردیم. بنابراین وقتی در اینجا مشغول به کار هستیم و زندگی می‌کنیم، در انتخابات شرکت می کنیم و در جامعه حضور داریم، معلوم است که صفر تا صد قوانین این نظام را قبول داریم در عین حال سلایق مختلفی هم در این کشور وجود دارد و افراد به گونه های مختلفی فکر می‌کنند.
وزارت ارشاد تدبیر کرد و کوتاه آمد
وی اضافه کرد: با این حال حرف من این است که نباید بگذاریم این اختلاف سلیقه‌ها به عصبیت تبدیل شود. مردم، تولیدکنندگان و مجلس هر کدام حقوقی دارند. اگر وزارت ارشاد هم قرار بود همان‌گونه که مجلس شورای اسلامی برخورد کرد، واکنش نشان دهد، عصبیت و اختلافات را تشدید می‌کرد. به نظر من وزارت ارشاد تدبیر کرد و کوتاه آمد اما کوتاه آمدن نباید موجب شود که عده ای فکر کنند کارشان درست بوده است و همان رویه را ادامه دهند.
تهیه‌کننده فیلم «جامه‌دران» تصریح کرد: به نظر من کار مجلس شورای اسلامی درست نبود اما درایت و عقلانیت در چنین موقعیت‌هایی خود را نشان می‌دهد و وزارت ارشاد واکنش خوبی از خود نشان داد.
نقش مطبوعات ما در جلوگیری از فسادها و بیان آنها
ساداتیان در پاسخ به پرسشی درباره اینکه رسانه‌ها چگونه می‌توانند در موقعیت‌های چالش‌برانگیز نقش ایفا کنند، گفت: در سال 1974 رئیس‌جمهوری در آمریکا خلافی را انجام داد، خبرنگاری مطلع شد و از آن خبر تهیه کرد و قانون آن چنان از این خبرنگار حمایت کرد که او جرات یافت بالاترین مقام اجرایی کشور را به چالش بطلبد. وی اخبار مربوط به رئیس‌جمهور را منتشر کرد و موجب شد که با این اخبار، رئیس‌جمهور یک کشور استیضاح شده و استعفا دهد. مطمئنا اگر این فضا برای آن خبرنگار فراهم نبود، خلاف آن رئیس‌جمهور در جامعه آمریکا در تاریخ دفن می‌شد و حتی شاید فضایی را هم به وجود می‌آورد که ارتکاب آن جرم ادامه داشته باشد.
وی با تاکید بر نقش مطبوعات در تغییر جریان های اجتماعی بیان کرد: گاهی شما در ایران دیده اید که وقتی مطبوعات اجازه پیدا می‌کنند که مسائلی را بروز دهند در افشای مفاسدها و پیشگیری مسائل بعدی موثر واقع شده اند. وظیفه مطبوعات در بخشی، اطلاع‌رسانی و در بخش دیگری، انعکاس مسایل در سطح جامعه است و وقتی که مسایل اجتماعی و فسادها را به شکل گسترده منعکس می‌کند، کارشناسان و متخصصان را دعوت می‌کند که از این تریبون برای اطلاع‌رسانی بیشتر کمک کنند و به نوعی از وجاهت آموزشی و آگاهی بخشی نیز برخوردار است.
تهیه کننده فیلم «انتهای خیابان هشتم» اضافه کرد: اگر ما از بیان بزه‌های اجتماعی در جامعه هراس نداشته باشیم، مطبوعات می توانند نقش خود را در بروز این معضلات ایفا کنند و این امر به نوبه خود در روند تکامل جامعه، نقش بسیار مفیدی دارد.
باید برای مطبوعات نقشی مساوی درست کرد
ساداتیان درباره نقش خبرنگاران در به وجود آمدن چالش ها و پیگری مسایل مختلف، بیان کرد: به نظر من در خوشبینانه‌ترین وضعیت، خبرگزاری‌ای که به نوعی چالشی را ایجاد می‌کند، سوء نیت و تعمدی ندارد و تنها با فیلمی مخالف است و به شکل اعتقادی از یک تئوری دفاع کرده و به نوعی علیه آن افشاگری می‌کند اما در این موقعیت آیا ما خبرگزاری دیگری نداریم که موافق فیلم باشد و بخواهد در مقام دفاع برآید و متقابلا بتواند بدون هیچ محدودیتی از حقوق فیلم دفاع کند؟ آیا ما فضا را در اختیار خبرگزاری که علیه فیلم افشاگری می‌کند قرار داده‌ایم و به خبرگزاری دیگری که موافق فیلم است، اجازه ورود و بروز نمی‌دهیم؟ مسلما اگر برخورد ما به این شکل باشد، از عدالت به دور هستیم.
تهیه کننده فیلم «چهارشنبه سوری» در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین باید برای مطبوعات نقشی مساوی در نظر گرفت یعنی همانطور که ما دیدگاه‌ها و سلایق مختلف در کشور داریم، باید اجازه دهیم که مطبوعات و خبرگزاری‌ها هم همین نقش متفاوت را بازی کنند. مطبوعات و خبرگزاری‌ها باید اجازه داشته باشند بر اساس اعتقادی که دارند، مکنونات ذهنی خود را در چارچوب قانون و اصول بیان کنند و در نهایت به سلایق مختلف جامعه برمی‌گردد که کدام یک از این تحلیل‌ها را بپسندند و از آنها استفاده کنند.
