به گزارش خبرنگار مهر، خشکسالی شدید در استان کرمان موجب بروز خسارتهای فراوان زیر ساختهای استان شده و پیش بینی می شود که ادامه وضعیت کنونی طی سالهای آینده بزرگترین استان کشور را با چالش جدی مواجه کند.
در حالی کرمان با وجود قرار گرفتن در فصل بارش با کمترین میزان بارشها در سالهای اخیر مواجه بوده و چندین شهرستان حتی یک قطره باران نیز به خود ندیده اند که هر روز بر وضعیت وخیم منابع آبی استان کرمان افزوده می شود و سطح آبهای زیر زمینی کاهش می یابد.
فرو نشست دشت، کاهش سطح زیر کشت و کاهش مرغوبیت تولید از جمله مسائلی است که دست به گریبان کشاورزی شده و از همه بدتر در حال تسری یافتن به بخش آب شرب است . در چندین شرایطی بخش عمده ای از آبهای موجود در استان کرمان هدر می رود که شامل جذب مجدد به زمین و به خصوص تبخیر آب و یا روانه شدن آبهای محدود به کویر و شوره زار و تبدیل شدن به آبهای غیر قابل استفاده است.
حمیده حبیبی کارشناس هواشناسی استان کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: خشکسالی همچنان در کرمان حاکم است و وضعیت بارندگی در کرمان مطلوب نیست و پیش بینی ما برای برخی از مناطق استان ادامه این روند است به خصوص در جنوب کرمان با مشکل شدید کمبود بارش مواجه هستیم.
وی افزود: برای رفع مشکل آبی آبی باید به سمت روشها نوین برداشت آب، انتقال آب و نگهداری برویم و حتی می توان از روشهایی مانند باروری ابر استفاده کرد هر چند برای این طرح باید شرایط نیز مانند وجود ابر و رطوبت لازم و بسیاری شاخصه های دیگر نیز مهیا باشد.
خشکسالی همچنان در کرمان حاکم است و وضعیت بارندگی در کرمان مطلوب نیست و پیش بینی ما برای برخی از مناطق استان ادامه این روند است به خصوص در جنوب کرمان با مشکل شدید کمبود بارش مواجه هستیم
وی افزود: برداشتهای منفی از منابع زیر زمزنیی موجود در حال حاضر موجب کاهش سطح آب ها نیز شده است از سوی دیگر بسیاری از آبهای در دسترس استان در بخش کشاورزی هدر می رود که اکثر به صورت تبخیر است.
وی گفت: در زمان انتقال آب و یا آبیاری بخشی از آب تبخیر می شود و از دسترس خارج می شود در چنین شرایطی باید به سمت راهکارهای نوین رفت.
در این شرایط و در حالیکه بسیاری از سدهای ساخته شده در استان کرمان با کمبود شدید آب مواجه هستند و یا اینکه به دلیل کمبود بودجه ساخته نشده اند و به کندی در حال سپری کردن دوران گذار ساخت می باشند به نظر می رسد کارشناسان کرمان به راهکاری مطلوب برای رفع بخشی از مشکلات کم آبی روی آورده اند که ساخت سدهای زیر زمینی در کرمان است.
تا کنون چندین سد از این نوع در کرمان احداث شده است و روند ساخت و افزایش تعداد این سدها ادامه دارد.
نوع ساخت این سدها به گونه ای است که کمترین میزان هدر رفت آب حداقل در زمان نگهداری آب ایجاد می شود و نوعی برداشت از طبیعت است به همین دلیل میزان صدمات بصری و فیزیکی به محیز اطراف به حداقل کاهش می یابد.
عدم تبخیر آب در سدهای زیر زمینی
ساخت این سدها از سال ۸۹ در دستور کار قرار گرفته است و پروژه های مختلفی در این زمینه در دست اقدام است.
محمد صادقی، کارشناس سازه های آبی در گفتگو با مهر اظهارداشت: این سدها از نوع جدید پروژه های سد سازی هستند که در ایران در دستور کار قرار گرفته است هر چند در سایر نقاط دنیا سالهاست از این نوع سازه ها استفاده می شود اما در ایران طرحهای نو محسوب می شوند.
وی افزود: این روش به خصوص در مناطق کویری و با تابش بالای آفتاب کاربرد دارد و عملا از تبخیر آب جلوگیری می کند و می تواند از اتلاف منابع آبی بکاهد.
وی گفت: پس از بررسیهای کارشناسی جریانهای آبی در زیر زمین شناسایی و مسدود می شوند و ذخایر آبی در مسیر این آبراههای زیر زمینی ساخته می شود و آب در این مخازن در زیر زمین نگهداری می شود بطوریکه اگر فردی در این محل حضور پیدا کند گمان نمی برد بر روی میلیونهای لیتر آب قرار گرفته است.
احیاء مجدد کشاورزی در دشتهای خشکیده
هم اکنون در استان کرمان در برخی مکانها که به دلیل خشکسالی سالها کشاورزی منسوخ شده بود بار دیگر کشاورزی از سرگرفته شده است
در این خصوص می توان به منطقه توتک در بخش راین شهرستان کرمان اشاره کرد.
این سدها در ابعاد مختلف در برخی شهرستانهای دیگر استان کرمان نیز در دستور کار قرار دارند و به نظر می رسد می توانند زمینه لازم را برای مقابله با خشکسالی فراهم کنند.
معاون منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کرمان به خبرنگار مهر می گوید: این طرح در استان کرمان با جدیدت ادامه دارد و برای نخستین بار نیز در استان کرمان مورد اجرا قرار گرفته است.
محمد عرب افزود: ظرفیت این سدها کمتر از سدهای سطحی است اما مزایایی از جمله برطرف شدن مشکل آب رسانی در مناطق دارای خشکسالی و کوچکتر دارند
وی افزود: چهار سد زیرزمینی در میانرود راور، حرمک گلباف، کندر کهنوج و توتک راین به بهره برداری رسیده و طرح مطالعات ساخت دو سد زیر زمینی بر رودخانه های شیرین رود و رود شور راور و چهار سد زیرزمینی کشیت، پشوییه، کهنوج شاه و سامون روستای جهر در حوالی اندوهجرد شهرستان کرمان درحال اجراست.
وی افزود: این روش می تواند به راهبری مطمئن برای گذر از خشکسالی در کرمان تبدیل شود و پامهای موثری در این خصوص در حال برداشته شدن است.
وی کم هزینه بودن احداث، مزیتهای بهداشتی و عمر بالای پروژه ها را از جمله خصوصیتهای این طرحها عنوان کرد.
نظر شما