به گزارش خبرگزاری مهر، این روزها شاهد شکاف در میان کنگره و دولت آمریکا بر سر وضع دور جدیدی از تحریم ها علیه ایران هستیم. اصرار گروهی از سناتورهای تندرو موجب شد تا باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا با حضور در کنگره این کشور تهدید کند که در صورت تصویب چنین تحریم هایی آنها را وتو خواهد کرد.
از سویی دیگر «جان بوینر» رئیس کنگره آمریکا در واکنش به تهدیدات باراک اوباما با رد اظهارات وی از نخست وزیر رژیم اسرائیل خواست تا با حضور در کنگره این کشور درباره تهدیدات ایران به سخنرانی بپردازد.
همچنین کمیته بانکی سنای آمریکا طرح افزایش تحریم ها علیه ایران در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای با ایران را تصویب کرده است. از ۲۲ عضو این کمیته همه ۱۲ سناتور جمهوریخواه و ۶ نفر از ۱۰ عضو دموکرات کمیته به این طرح رأی مثبت دادند و ۴ سناتور دموکرات با آن مخالفت کردند.
در این خصوص گفتگویی با پروفسور اولی هاینونن انجام شده است که در ادامه می آید. هاینونن رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی و معاون امور پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا سال ۲۰۱۰ میلادی بود و اکنون در مرکز روابط و علوم بین‌المللی دانشگاه هاروارد تدریس می‌کند.
در حالیکه مذاکرات هسته ای در جریان است، منطق آن دسته از کسانی که در کنگره در تلاش هستند تا تحریم های جدیدی را علیه ایران به تصویب برسانند چیست؟
بسیاری از اعضای کنگره از پیشرفت اندک مذاکرات هسته ای مأیوس و ناامید هستند. باید توجه داشت که شماری از مسائل مرتبط با موضوع هسته ای ایران در طی ۱۲ سال گذشته از رهگذر تلاشهای دیپلماتیک حل و فصل شده است. در خصوص موضوع ظرفیت غنی سازی هنوز مسائلی وجود دارد و تفاهم حاصل نشده است.
تمدید برنامه اقدام مشترک یکی از موضوعاتی است که زمینه اعتراض برخی اعضای کنگره را به دنبال داشته است. بسیاری از آنها این پرسش را مطرح می کنند که چگونه برنامه اقدام مشترک به تدریج خواهد توانست به یک توافق بلندمدت تبدیل شود.
آنها در توجیه کارشان معتقد هستند که تحریمهای جدید در صورتی که مذاکرات به نتیجه نرسد و یا اینکه بدون هیچ ضرورتی طولانی شود، موضع مذاکراه کنندگان را تقویت می کند.
تلاش برای اعمال تحریم های جدید علیه ایران بیانگر این است که جمهوری خواهان به دیپلماسی با ایران حداقل به آن صورت که اوباما معتقد است معتقد نیستند. در صورتیکه جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری آتی کنترل کاخ سفید را در اختیار خود گیرند آیا مذاکرات و توافقات هسته ای جاری را از مسیر خود خارج خواهند کرد؟
تعدادی از دموکراتها نیز تهدید به تحریم جدید ایران کرده اند هرچند آنها در خصوص زمان انعطاف بیشتری دارند. مسلم است که آنها در انتظار مهلت ۲۴ مارس هستند تا ببینند که توافقی بر سر «چارچوب سیاسی» حاصل می شود یا خیر.
توافق سیاسی ۲۴ مارس مستلزم این است که برخی پارامترهای برنامه هسته ای را در بر بگیرد که نیازهای عملی ایران را برآورده کند.
یکی از شروط به حق ایران این است که تحریمها یک دفعه برداشته شوند. آیا طرف مقابل این خواست قانونی ایران را مورد تأیید قرار خواهد داد؟
به احتمال زیاد تحریمها زمانی که ایران شرایط را بپذیرد به تدریج برداشته خواهند شد. بر این اساس گزارشهای «آژانس بین المللی انرژی اتمی» مرتبط با راستی آزمایی و انطباق ایران با موارد مورد توجه در توافق، برای رسیدن به توافق حیاتی و ضروری است.
طرف های مذاکرات هسته ای ابراز امیدواری کرده اند تا بهار به توافق سیاسی دست یابند. دستیابی به توافق هسته ای به نظر شما تا چه حد راه را برای دستیابی به توافق جامع هسته ای هموار می کند؟
توافق سیاسی نیازمند داشتن برخی مؤلفه هاست. در این توافق مسائلی چون میزان و حجم غنی سازی اورانیوم به منظور استفاده صلح آمیز باید مورد ملاحظه باشد. از سوی دیگر مسائل پایدار و موضوعات بلندمدت و اساسی نیز در این چارچوب سیاسی باید مطرح باشد.
گفتگو: جواد حیران نیا
نظر شما