نگاهي به فعاليت انجمنها، سازمانها و شوراهاي اسلامي در سوئيس

به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر"، سالها پس از ورود و گسترش دين اسلام به اروپا ، اين دين الهي همواره در كشورهاي غربي دچار سوء تعبيرشده و بسياري از غير مسلمانان  از بسياري مفاهيم تعاليم اسلامي آگاه نيستند؛ اين امر تبعات بسياري را براي مسلماناني كه در اقليت به سرمي برند دربر داشته است.

البته در اين ميان، افراد محقق و حقيقت طلبي  چون "آرنولد هاتينگر"، كارشناس سوئيسي وجود دارند كه بطور صريح از قضاوت نادرست رسانه ها و غرب عليه اسلام انتقاد كرده اند. "آرنولد هاتينگر" روزنامه نگار سوئيسي كه به مدت 50 سال در خاور ميانه زندگي كرد افزايش اسلام هراسي در كشورهاي غربي را نتيجه نداشتن اطلاعات كافي توصيف كرد كه در نهايت منجر به عدم درك صحيح از اين دين مي شود.

كنفدراسيون سوئيس با 41293 كيلومتر مربع وسعت و 2/7 ميليون نفر جمعيت در مركز اروپاي غربي قرار گرفته است. حدود 20 درصد آنرا خارجيان تشكيل داده كه بيشتر آنان از كشورهايي چون تركيه، سريلانكا، يوگسلاوي سابق، آلباني، عراق و برخي از كشورهاي آسيايي و آفريقايي به اين سرزمين مهاجرت كرده اند. عليرغم نياز شديد سوئيس به خدمات خارجيان، مقامات اين كشور تلاش زيادي دارند كه از ورود مهاجرين و پناهندگان غير مجاز جلوگيري كنند.

كنفدراسيون سوئيس داراي پيشينه تاريخي 700 ساله است و بنيانگذاري سوئيس به سال 1291 باز مي گردد. بدين لحاظ اين كشور را مي توان جزو كهن ترين نظام هاي حكومتي و از معدود دموكراسي هايي دانست كه در دوران سياه مرسوم به قرون وسطي متولد شد.

از سال 1848 سوئيس داراي سيستم فدرالي مشابه 23 كشور جهان است. سوئيس داراي يك قوه قانونگذاري بنام مجمع فدرال، يك قوه اجرائي بنام شوراي فدرال و يك قوه قضائيه بنام دادگاه عالي فدرال است.

در قانون اساسي سوئيس به سه زبان رسمي آلماني، فرانسه و ايتاليائي و چهار زبان ملي اشاره شده است. 64 درصد از مردم سوئيس آلماني زبان، 19 درصد فرانسوي زبان، 8 درصد ايتاليائي زبان و يك درصد رومانش بوده و 8 درصد به زبان هاي ديگر تكلم مي كنند.

دين اسلام پس از كاتوليك و پروتستان سومين دين بزرگ كشور سوئيس محسوب مي شود

46 درصد مردم اين كشور كاتوليك، 40 درصد پروتستان و 7 درصد نيز پيرو ساير مذاهب محسوب مي شوند و 7 درصد جمعيت كل اين كشو بدون دين هستند. پيروان تمامي مذاهب در سوئيس از آزادي در عمل به فرائض ديني برخوردارند. دين اسلام پس از كاتوليك و پروتستان سومين دين بزرگ اين كشور به شمار مي رود. مسلمانان با بيش از 400 هزار نفر 20 درصد كل جمعيت خارجيان مقيم و 4 درصد كل جمعيت سوئيس را تشكيل مي دهند.

كشور سوئيس داراي يكي از بالاترين ميزان در آمد سرانه در جهان (بالغ بر 60 هزار فرانك) بوده و دولت اين كشور ساليانه حدود 4 ميليارد دلار را به منظور پرداخت حق بيمه بيكاري هزينه مي كند. بطور كلي اقتصاد سوئيس بر مبناي فعاليت هاي متنوع صنعتي، تجاري و سيستم اقتصاد بازار آزاد استوار است. منابع اقتصادي اين كشور، صنعت، كشاورزي، توريسم، بانكداري و بيمه اعلام شده است.

كليسا در اركانهاي حقوقي و قانونگذاري سوئيس نقشي برعهده ندارد و تنها از نظر فرهنگي و اجتماعي روي مردم آن كشور بويژه روستاييان و شهرهاي كوچك مؤثر است. در حركتهاي سياسي اصولاً مبارزان حزبي آن هم مسالمت آميز است و نقش مذهب در درون احزاب دمكرات مسيحي، طرفداران انجيل و حزب ليبرال به چشم مي خورد.

در سوئيس پيران تمام مذاهب از آزادي عقيده و عمل به فرايض ديني برخوردار هستند

در سوئيس اساساً پيروان تمام مذاهب از آزادي عقيده و عمل به فرايض ديني خود برخوردارند و بر اساس قانون اساسي 1848 اين كشور آزادي مؤسسات ديني و مذهبي مورد تأييد قرار گرفته است. بر اين اساس آزادي عقيده امري خدشه ناپذيراست، هيچكس نبايد براي شركت در مراسم ديني و يا دروس تعليمات ديني و يا اجراي وظايف مذهبي مجبور شود يا به خاطر اعتقادات و نظراتش مجازات و يا از حقوق كمتري برخوردار شود. حقوق سياسي و اجتماعي احزاب به هيچوجه به واسطه مقرارت و شرايط كليسايي و مذهبي نبايد محدود شود.

جمعيت مسلمانان سوئيس

در سال 1990 جمعيت مسلمانان سوئيس 152 هزار نفر بود كه اين تعداد 2/2 در صد جمعيت اين كشور را تشكيل مي داد. در اوايل دهه 70 كمتر از 20 هزار مسلمان در سوئيس زندگي مي كردند؛ اما اكنون اسلام پس ازمسيحيت دومين دين بزرگ اين كشور محسوب مي شود.

جامعه مسلمانان سوئيس از چندين مليت تشكيل شده كه هر كدام فرهنگها، زبان و ويژگيهاي قومي فرهنگي خاصي دارند. در سال 1990 اكثري جمعيت جامعه مسلمانان را ترك تبارها ( 65 هزار نفر يا 8/ 42 درصد كل مسلمانان) و مسلمانان يوگسلاوي سابق ( 55 هزار نفر يا 4/30 درصد از كل مسلمانان) تشكيل مي دادند. جامعه مسلمانان شمال آفزيقا ( مراكش، الجزيره، تونس) 4 درصد و جامعه مسلمانان لبنان نيز 3/3 درصد از كل جمعيت مسلمانان را تشكيل مي دادند.

جمعيت مسلمانان در سراسر كشور سوئيس به ويژه در مراكز شهري پراكنده است. اكثر مسلمانان در كانتونهاي زوريخ، ارگو، سنت گلان و برن زندگي مي كنند. شايان ذكر است كه 76 درصد مسلمانان در قسمتهاي آلماني زبان سوئيس زندگي مي كنند و 14 درصد آنها در قسمتهاي سوئيسي زبان به سرمي برند . جامعه مسلمانان ترك تبار نيز در قسمت آلماني زبان مستقر شده اما مسلمانان شمال آفريقا در شهرها و كانتونهاي فرانسوي زبان اين كشور زندگي مي كنند.

تعداد مسلماناني كه هم اكنون در سوئيس زندگي مي كنند بين 200 تا 250 هزار نفر تخمين زده شده اند كه اين تعداد8/2 تا 5/3 در صد جمعيت كل كشور را تشكيل داده است

مي توان تصديق كرده كه تعداد دقيق مسلمانان اين كشور را به درستي تخمين نزده اند، چرا كه در زمان آمار گيري سال 1990، 1/3 درصد خارجيان به پرسش تعلقات ديني پاسخ نداده اند. آمار اخير نشان مي دهد كه بايد آمار سازمانهاي غير دولتي را چون انجمنها و سازمانهاي اسلام در سوئيس را مجدداً مورد بررسي قرار داد تا تعداد دقيق مسلمانان اين كشور تعيين شوند. براساس اين منابع، تعداد مسلماناني كه هم اكنون در سوئيس زندگي مي كنند بين 200 تا 250 هزار نفر تخمين زده شده اند كه اين تعداد8/2 تا 5/3 در صد جمعيت كل كشور را تشكيل داده است.

مسلمانان سوئيس و رسانه ها

متأسفانه رسانه هاي اسلام را اغلب با واژه هايي از خشونت و تروريست توصيف كرده و به نژاد پرستي و ايجاد تعصب عليه اقليت مسلمان دامن زده اند. در نتيجه افكار عمومي سوئيس تصور منفي نسبت به اسلام دارند. به ندرت اطلاعات مثبتي درباره اسلام و مسلمانان در روزنامه هاي و تلويزيون سوئيس مشاهده مي شود. رسانه هاي سوئيس به دليلي عدم در اختيار داشتن اطلاعات كافي درباره اسلام ، اين دين آسماني را با خشونت، شر و تروريسم پيوند زده اند.

يك جامعه چند پاره...

با در نظر گرفتن 20 سال گذشته كه تنها سه مسجد در سوئيس ( دو مسجد در ژنو و يك مسجد در زوريخ ) وجود داشت، اكنون تعداد مراكز عبادي مسلمانان در اين كشور اروپاي غربي به 90 مي رسد و عموماً از آن با عنوان مراكز فرهنگي اسلامي ياد مي كنند كه مسلمانان در مساجد اين مراكز پنج نوبت در روز نماز مي خوانند و مراسم باشكوه نماز جمعه خود را در اين اماكن برگزار مي كنند.

تركها، بوسنيايي ها و آلبانيايي ها سازمانهاي اسلامي را در زوريخ و شعب آن را در سراسر سوئيس تأسيس كرده اند.

بخشي از سازمانها و مراكز اسلامي از سوي وزارت امورديني تركها اداره مي شود و بخش ديگر از آنها توسط احزاب سياسي اسلامي ادره مي شود. در مقابل اين نهادهاي سازمان يافته دنياي اعراب نيز در اقليت بسر نمي رود، بلكه در سلسله مراتب خاصي سازماندهي شده اند. مسلمانان عرب را كه سوئيس زندگي مي كنند مي توان به دو گروه دسته بندي كرد گروهي كه عضو مراكز اسلامي رسمي بوده و اغلب توسط عربستان سعودي يا امارات متحده عربي تأسيس شده و گروه ديگري كه متعلق به جنبشهاي تبليغي هستند. اين جنبشهاي در راستاي دعوت به جنبشهاي سياسي را آداب فردي فعاليت مي كنند. 

سازمانهاي اسلامي سوئيس

سازمانهاي اسلامي مختلفي در سوئيس فعاليت مي كنند؛ در حال حاضر 35 انجمن اسلامي؛ 4 انجمن جوانان مسلمان؛ سه انجمن

در حال حاضر 35 انجمن اسلامي، 4 انجمن جوانان مسلمان، 3 انجمن زنان مسلمان و 4 انجمن امدادي اسلامي در سوئيس فعاليت مي كنند

زنان مسلمان و 4 انجمن امدادي اسلامي در سوئيس فعاليت مي كنند. شايان ذكر است اكثر سازمانهاي اسلامي سويئس داراي زير مجموعه هايي هستند كه فعاليت خود را به جوانان اختصاص داده اند. سازمانهاي اسلامي در سطح محلي سازمان دهي شده اند اما آنها در چارچوب هر كانتون فعاليت مي كنند. بسياري از اين سازمانهاي اسلامي نمازخانه ها و سازمانهاي محلي كوچك را اداره مي كنند. در اين جا به برخي از سازمانهاي سوئيس اشاره شده كه فعاليتهاي گسترده تري نسبت به ديگرسازمانها دارند.

فدراسيون سازمانهاي اسلامي در سوئيس

فدراسيون سازمانهاي اسلامي در سوئيس به رياست اسماعيل امين، استاد اسبق فلسفه عربي دانشگاه و مسلمان مصري تبار چندين سال است كه تلاش مي كنند جامعه مسلمانان سازماندهي كند و تمام جوامعي را كه در يك شهر زندگي مي كنند گرد هم جمع كند. اسماعيل امين همچنين با مقامات كليساهاي رسمي چون پروتستان و كاتوليك نيز ارتباط برقرار كرده و نتيجه آن ارزشمند شمردن عقايد و ديدگاههاي مسلمانان در موضوعات سياسي است.

انجمن فرهنگي زنان مسلمان سوئيس

اين انجمن در سال 1992تأسيس شد و يك سازمان غير انتفاعي است كه در راستاي درك بهتر اسلام و مسلمانان تلاش مي كنند و همچنين مسئوليت ادغام مثبت مسلمانان را به عهده گرفته است. زنان مسلمان همواره امكان ابراز عقايد خود و فعاليت به عنوان اعضاي فعال را در اين انجمن بدست مي آورد. هدف ازتأسيس اين انجمن ترويج فعاليتهاي زنان مسلمان در سوئيس بوده تا تواناييهاي خود را توسعه داده، از مسائل روز آگاه باشند و در كنار يكديگر از آموزشهاي مورد علاقه و نياز خود برخوردار شده و توانايي هاي خود را در گفتگوي ديني افزايش داده و به همه احترام بگذارند.

انجمن فرهنگي زنان مسلمان تلاش مي كند نيازهاي فرهنگي، ديني، آموزشي و انساني زنان مسلمان در سوئيس را برآورده كند و براي سوئيسيها و اروپايي ها اطلاعاتي را فراهم كند كه اسلام و زنان و مردان مسلمان را به درستي درك كنند و اين امر از به وجود آورد سوء تعابير و باورهاي نادرست جلوگيري مي كند.

اين سازمان همايشهاي گسترده اي را برگزار مي كند تا آگاهي غير مسلمانان را درباره مسلمانان افزايش دهد، ادغام مسلمانان را مؤثرتر سازد تا آنها فعالانه در عرصه هاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي سوئيس فعاليت كنند. در ميان ديگر اهداف اين انجمن اسلامي مي توان به متحد كردن زنان مسلمان، در جهت تبادل اطلاعات فرهنگي ميان مسلمانان و غير مسلمانان اشاره كرد.

همايش هاي سالانه زنان مسلمان در سوئيس و گفتگو ميان زنان مسلمان و مسيحي؛ همايش سالانه براي دختران جوان؛ همايشهاي آموزشي، گروههاي  فكري، حمايت از انجام آداب اسلامي در طول ماه رمضان، فعاليتهاي فرهنگي مناسبتي و ورزشي؛ ارائه اطلاعات و برگزاري نمايشگاه هاي از فعاليتهاي اصلي اين انجمن به شمار مي رود.

مركز اسلامي لوزان

مركز اسلامي لوزان طي 20 سال گذشته به عنوان كانون تجمع مردان و زنان مسلمان از سراسر جهان فعاليت كرده است. اين مركز با در اختيار گذاشتن امكانات آموزشي و فراهم كردن نمازخانه برگزاري مراسمهاي عروسي و عزاي مسلمانان جامعه اسلامي را برعهده مي گيرد و در مواقعي از زندانيان مسلمان در بازداشتگاه ها ديدن مي كند. اين مركز اسلامي برپايه كمكهاي داوطلبانه اداره مي شود و يكصد عضو دارد كه از لحاظ مالي اين مركز اسلامي را حمايت مي كند، چرا كه مركز اسلامي لوزان از دولت سوئيس و كشورهاي اسلامي هيچگونه كمك مالي دريافت نمي كند. اين مركز كه فعاليتهاي گسترده اي در زمنيه آموزش قرآن دارد نقش بسيار مهمي در ادغام اجتماعي مسلمانان ايفا مي كند.

انجمن مسلمانان سوئيس

انجمن مسلمانان سوئيس در سال 1994 براي يكي كردن تلاش مسلمانان با هدف خدمت به مسلمانان و دين اسلام و همچنين تلاش براي ادغام مثبت مسلمانان در جامعه سوئيس تأسيس شد. اين انجمن اسلامي  شرايط مورد نياز را براي ارتباط ميان مسلمانان و

انجمن مسلمانان سوئيس در سال 1994 براي يكي كردن تلاش مسلمانان با هدف خدمت به مسلمانان و دين اسلام و همچنين تلاش براي ادغام مثبت مسلمانان در جامعه سوئيس تأسيس شد

مقامات فدرال سوئيس فراهم مي كند. اقدامات اين انجمن به نحوي سازمان دهي شده  تا مسلمانان سوئيس كه در اقليت زندگي مي كنند به سادگي در جامعه ادغام شده و مجبود نباشند كه دين، فرهنگ و هويت خود را در راه ادغام در كشور سوئيس از دست بدهند. هدف اين انجمن حمايت از مسلمانان در راستاي حفظ هويت آنها است تا نقش خود را به عنوان شهروند در تلاشهاي جمعي و يافتن راه حل مشكلات مسلمانان در سوئيس به خوبي ايفا كنند.

انجمن مسلمانان سوئيس به رسميت شناختن اسلام دراين كشور به عنوان دومين دين بزرگ را براي جامعه مسلمانان سودمند توصيف كرده و اظهار داشته است كه اين امر باعث مي شود مسلمانان احساس كنند به آنها احترام گذاشته شده است، از اين روي مي تواند نقشهاي خود را در جامعه به نحوي كه انتظار مي رود ايفا كنند.

مسجد و بنياد اسلامي فرهنگي ژنو

مسجد و بنياد اسلامي فرهنگي ژنو در سال 1978 توسط ملك خالد ابن عبدالعزير و نخست وزير سوئيس تأسيس شد. اين مسجد در ميان ديگر مساجد در ژنو از لحاظ سبك معماري و اندازه متفاوت است. بنياد فرهنگي اسلام داياي يك تالار همايش براي سخنرانيهاي ديني و اسلامي، فرهنگي ، علمي، كتابخانه كه داراي مجموعه عظيمي از كتابهاي اسلامي به زبانهاي عربي، فرانسه و انگليسي است، مدرسه آموزش قرآن، زبان عربي و مطالعات عربي، آموزشگاه زبان عربي، غسالخانه براي انجام امور كفن و دفن مسلمانان متوفي سوئيس از جمله تسهيلاتي است كه اين مركز اسلامي فراهم كرده است.

بنياد فرهنگي اسلامي

اين بنياد در سال 1978 در ژنو تأسيس شد. مسجد اين بنياد اسلامي مي تواند 1500 نفر نمازگزار را در خود جاي دهد كه بخش اقامه نماز زنان مسلمان نيز از مردان جا شده است. بنياد فرهنگي اسلامي ژنو داراي يك كتابخانه و تالار همايشهاي وسيع است. شيخ يحيي امام جامعه و مدير اجرايي بنياد فرهنگي اسلامي است كه در خطبه هاي نماز جمعه را ايراد مي كند. رياست اين بنياد اسلامي را شيخ جميل ميمان برعهده دارد.

سازمان جهاني اسلامي سوئيس

سازمان جهاني اسلامي سوئيس در سال 2005 هدف نهايي افزايش روابط ميان اقليت مسلمان در سوئيس و احزاب سوئيس كه در گسترش ارتباط با دنياي اسلام علاقمند هستند ، تأسيس شد.

سازمان جهاني اسلامي سوئيس در سال 2005 هدف نهايي افزايش روابط ميان اقليت مسلمان در سوئيس و احزاب سوئيس كه در گسترش ارتباط با دنياي اسلام علاقمند هستند ، تأسيس شد

يكي از نمايندگان پارلمان حزب سبز سوئيس كه يكي از مؤسسان اين سازمان به شمار مي رود، سازمان تازه تأسيس جهاني اسلامي سوئيس را به عنوان پلي در راستاي تحكيم روابط ميان سوئيس و جهان اسلام توصيف كرد كه علاوه به عنوان ستاد افزايش آگاهي و از بين بردن باورهاي نادرست و انزجار عليه مسلمانان سوئيس فعاليت مي كند. مسلمانان سوئيس به بخش لاينفكي از جامعه سوئيس تبديل شده اند و نقش مهمي در افزايش ارتباطات با دنياي اسلام برحسب زمينه هاي فرهنگي گوناگون برعهده داشته اند. رياست اين سازمان اسلامي را احمد اليسا برعهده گرفته است كه علت تأسيس اين سازمان را افزايش حملات رسانه هاي عليه اقليت مسلمان در اين كشور اروپاي عنوان كرده است.