سرماخوردگي و عفونت هاي ويروسي حاد ، شايع ترين علت ايجاد كننده سينوزيت است

سينوس چيست ؟
سينوس حفره خالي حاوي هوا در ضخامت استخوان هاي سر و صورت است كه با منفذي ظريف به داخل بيني راه پيدامي كند. سطح داخل آن از لايه نازك پوششي به نام مخا ط مفروش شده است.

سينوزيت يعني چه ؟
سينوزيت ورم و التهاب مخاط پوشاننده سينوس در اثر عوامل مختلف است.

در هر فرد چند سينوس وجود دارد؟
افراد بالغ ، چهار جفت سينوس دارند.

آيا در نوزادان هم سينوس وجود دارد؟
نوزادان  در بدو تولد، دو جفت سينوس  دارند كه به تدريج و طي رشد ، دو جفت ديگر نيز پديدار مي شود.

آيا ممكن است فردي بعضي از سينوس ها را نداشته باشد؟
در برخي افراد ممكن است يك يا هر دو سينوس پيشاني تشكيل نشود. در ضمن ممكن است در موارد بسيار نادر ، يكي از سينوس هاي فكي تكامل نيابد.

سينوس ها در كدام استخوان ها واقع شده اند؟
سينوس هايي كه بيشتراز همه مورد توجه است ، يك جفت سينوس فكي است كه درضخامت استخوان هاي فك بالا قرار دارد.
يك جفت از سينوس ها درضخامت استخوان هاي پيشاني جاي دارد. يك جفت از سينوس ها درضخامت استخوان هاي نزد يگ گوشه داخلي چشم واقع شده است كه سينوس هاي اتموئيد نام دارد. سينوس هاي اتموئيد به دو بخش سينوس هاي اتموئيد پيشين و پسين تقسيم مي شوند. يك جفت از سينوس ها نيز در ضخامت استخوان كف جمجمه قرار گرفته است كه سينوس هاي اسفنوئيد ناميده مي شود. در بالاي اين سينوس ها غده هيپوفيز قرار دارد.

رابطه سينوس ها با دندان ها چيست؟
ريشه دندان هاي آسياي بالايي در سينوس فكي است، به همين دليل : عفونت دندان هاي آسياي بالا مي تواند موجب چركي شدن سينوس فكي شود و دندان درد ممكن است يكي از علايم سينوزيت حاد چركي باشد.

رابطه سينوس ها با چشم ها چيست ؟
سه چهارم اطراف كاسه چشم را سينوس ها اشغال كرده اند. سينوس پيشاني ، سينوس فكي و سينوس اتموئيد به ترتيب در قسمت بالا ، پايين و ديواره داخلي كاسه چشم قرار دارند. اهميت اين موضوع از آن روست كه عفونت سينوس مي تواند به داخل چشم نفوذ كند. براي مثال يكي از عوارض سينوزيت در كودكان ، ورم پلك يا قرمزي چشم است كه بايد درمان مناسب و زود هنگام صورت گيرد. سينوس هاي اسفنوئيد و اتموئيد پسين در مجاورت عصب بينايي واقع اند ، بنابراين ممكن است برخي ازبيماري هاي اين دوسينوس روي بينايي تاثير گذارد.

رابطه سينوس ها با مغز چيست ؟
سينوس هاي پيشاني ، اتموئيد و اسفنوئيد در مجاورت كف حفره  مغزقرار دارند ، بنابراين سينوزيت يكي از علل آبسه هاي مغزي و مننژيت است.

رابطه سينوس ها با چهره فرد چيست ؟
در برخي از افراد سينوس هاي پيشاني بسيار گستر ش يافته اند و به پيشاني حالت برآمده مي دهند؛ اين مورد، طبيعي است. ممكن است سينوس هاي فكي و استخوان فك بالا به طور كامل رشد نكرده باشند و به گونه هاي فرد حالت فرو رفته دهند. تجمع ترشحات غليظ در سينوس پيشاني و اتموئيد ممكن است در دراز مدت موجب جابه جايي چشم يا بيرون زدگي آن شود.

كار سينوس ها چيست ؟
غشاي مخاطي پوشاننده سينوس ها و بيني روزانه بيش از نيم ليتر مايع ترشح مي كند. اين مايع موجب مرطوب شدن سطح مجاري تنفسي مي شود و همچنين هواي تنفسي را از ذرات ريز و ميكروب ها تصفيه مي كند. متعادل كردن حرارت ، تامين رطوبت هواي تنفسي ، سبك كردن استخوان هاي جمجمه ، جلوگيري از انتقال ضربه ها به عناصر داخل جمجمه ،  مشاركت در رشد صورت ، تاثير در كيفيت تشديد صدا و افزايش منطقه حساسه بويايي از ديگر اعمالي است كه به سينوس ها نسبت مي دهند.

عوامل ايجاد كننده سينوزيت چيست؟
عوامل ايجاد كننده سينوزيت دو دسته اند : عواملي كه موجب انسداد منافذ خروجي سينوس ها مي شوند. بيشتر علل در اين دسته قرار دارند و عواملي كه درحركت مواد ترشحي سينوس ها اختلال ايجاد مي كنند.

چه عواملي سبب بسته شدن منفذ سينوس مي شود؟
مهم ترين علت بسته شدن منفذ سينوس ها ، سرماخوردگي و عفونت هاي ويروسي حاد است كه همانا شايع ترين علت ايجاد كننده سينوزيت به شمار مي رود . آلرژي  يا حساسيت ، به دليل ايجاد تورم و انسداد مجراي سينوس ، عامل مهم ديگر ابتلا به سينوزيت است. انحراف تيغه بيني ،  بزرگ شدن شاخك هاي بيني،  پوليپ ، لوزه سوم ، وجود اجسام خارجي در بيني و در موارد نادر تومورهاي خوش خيم و بد خيم داخل بيني ، همگي ممكن است با مسدود كردن راه خروج ترشحات از سينوس ، ايجاد سينوزيت كنند.

آيا هر سرماخوردگي به سينوزيت منجرمي شود؟
به دنبال هر سرماخوردگي ، معمولا مخاط سينوس ها نيز دچار التهاب مي شود كه با بهبود سرماخوردگي ، اين التهاب نيز از بين مي رود. در سنين پايين ممكن است كودك 8-6 بار در سال به سرماخوردگي دچار شود، اما شمار كمي از اين سرماخوردگي ها به سينوزيت منجر مي شود.

پس از سرماخوردگي ، در چه مواردي به خاطر شك به سينوزيت بايد به پزشك مراجعه كرد؟
اگر:
- علايم سرماخوردگي بيش از 14-10 روز طول كشد يا به تدريج بدتر شود.
- با سردرد شديد همراه باشد.
- ورم صورت يا تغييرات چشمي ظاهر شود.
- درد صورت بيش از 4-2 روز باقي بماند.
- تب بالاي 38 درجه ، بيشتر از 3 روز ادامه يابد.
- ترشحات بيني پس از گذشت 7-5 روز از شروع سرماخوردگي ، زرد يا سبزرنگ شود .
- ترشحات ، از ابتداي سرماخوردگي زرد يا سبز رنگ باشد و بيش از 10-7 روز ادامه يابد.
- 14-10 روز پس از برطرف شدن ساير علايم ، سرفه همچنان باقي بماند؛ به ويژه اگر خلط دار باشد.
- گوش درد (به ويژه يك طرفه ) بيش از يك روز باقي باشد.

رابطه سينوزيت و لوزه سوم چيست ؟
همان طور كه سينوزيت سبب گرفتگي و ترشحات بيني مي شود، لوزه سوم نيز علايم مشابهي را ايجاد مي كند. در بسياري از كودكان اين دو مورد را به سختي مي توان از هم تميز داد، اما معاينه دقيق پزشك مي تواند علت اصلي را مشخص نمايد . لوزه سوم با متوقف كردن خروج ترشحات چركي از پشت بيني موجب تحريك لوزه سوم و تورم آن مي شود. بنابراين هر د و :
- اثر متقابل برهم دارند.
- ممكن است علايم شان باهم اشتباه شود.

آيا سيگار كشيدن بر سينوزيت تاثير دارد؟
بلي ، سيگار كشيدن و حتي در معرض دود سيگار بودن ( مانند كودكاني كه والدين سيگاري دارند) فرد را به سينوزيت مستعد مي كند. افزون بر سينوزيت عفونت هاي گوش مياني و حساسيت ها نيز از بيماري هايي هستند كه در كودكان در معرض دود سيگار بيشتر بروز مي كنند.