به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" تأثيرگذاري پيام هاي ديني كه از سوي مداحان براي عموم مردم جامعه ارسال مي شود چنان مهم است كه رهبر معظم انقلاب در پيامي خواستار توجه ويژه به اشعار و محتواي موضوعاتي شدند كه از سوي مداحان مطرح مي شود .
در اين راستا يكي از نمايندگان مجلس خبرگان رهبري با تأكيد بر اهميت آسيب زدايي از عرصه مداحي، بررسي آسيبهاي وارد شده به اين عرصه و لزوم آموزش مداحان اعلام كرد كه سازمان تبليغات اسلامي، كميسيون فرهنگي مجلس و سازمان صداوسيماي طرح هايي را در حوزه ساماندهي مداحان در دست بررسي دارند .
آسيب شناسي مجالس عزاداري بزرگترين خدمت به نهاد مقدس عزاداري است
حجت الاسلام سيد احمد خاتمي گفت: ما با پرهيز از هرگونه افراط و تفريط معتقد هستيم كه در اين عزصه بايد جانب اعتدال را گرفت . به برپايي عزاي حسيني و اهل بيت (ع) تأكيد داشته باشيم ، از خطبا و مداحان مخلص تجليل و تكريم كنيم و در عين حال رسالت روشنگري خود را در عرصه عزاداري ها همانند ديگر عرصه ها داشته باشيم . بنابراين اگر در اين مجلس سخن از آسيب ها داريم هرگز در صدد تخريب عزاداري ها، خطبا و مداحان مخلص نيستيم بلكه در پي آنيم كه اين نهاد مقدس با نشاط و شادابي بماند و همانند گذشته الهام بخش باشد .
وي در بيان راهكارهاي موجود براي مقابله با آسيبهاي وارد شده به اين عرصه گفت: انتقادها بايد به گونه اي باشد كه اصل مداحي آسيب نبيند و از اين رولازم است با اين آسيب ها به تدريج مقابله كنيم چرا كه بسياري از اين نابساماني ها با نصيحت قابل حل است همچنين بيان اين آسيب ها از سوي بزرگان بايد تداوم داشته باشد تا اين آسيب ها به عنوان يك ناهنجاري و ضد ارزش مطرح شود . در عرصه انتقاد بايد از افراط و تفريط خود داري كرد در اين رابطه در سال 1368 طرحي را به مقام معظم رهبري ارسال كرده ام كه در اين طرح به سامان جريان مداحي كشور پرداخته شده و بيان مي شودكه سامان دهي مداحان از سوي خود آنان و با تشكيل كه عهده دار سامان اين عرصه است ، ايجاد مي شود .
عضو مجلس خبرگان بر ضرورت آسيب شناسي مداحي به منظور جلوگيري از ورود آسيب به اين عرصه تأكيد كرد و گفت: سخن گفتن از آسيب شناسي مداحي به معناي نفي و انزواي اين هنر نيست بلكه اعتقاد داريم با توجه به نگاه مثبتي كه به اين عرصه وجود دارد هنر مداحي بايد چارچوب مشخص يافته و سامان يابد تا آن هدف مقدسي كه از اين قشر و از اين حرفه انتظار مي رود حاصل شود .از اين رو نگاه ما به اين حرفه نگاه مثبتي است و به هيچ عنوان معتقد نيستيم كه اين هنر منزوي شده است بلكه معتقديم اين هنر بايد آسيب زدايي شود.
وي با اعلام اينكه امر ساماندهي مداحي يك جريان ضد مداحي نيست گفت: فعاليت هاي حزبي مداحان از مشكلات اين عرصه است در صورتي كه لازم است كه مداحان با سعه صدر نقد ها را شنيده و در جهت رفع آنها اقدام كنند از اين رو امر ساماندهي مداحان يك ضرورت انكار ناپذير و جرياني مقدس و سازنده است كه اگر اين ساماندهي صورت نگيرد اين نهاد مقدس زير سئوال خواهد رفت به همين دليل لارم است كه مداحان اهل بيت اين سعه صدر را داشته باشند كه نقد هاي وارد شده بر اين عرصه را بپذيرند .
حجت الاسلام خاتمي گفت: بحث آسيب زدايي از مداحي بنا به فرمايش مقام معظم رهبري در دستور كار مجلس شوراي اسلامي قرار گرفته است اما اين مجلس خود را متولي امر ساماندهي مداحان نمي داند بلكه معتقد است كه بايد با توجه به اين حوزه و با ايجاد فضاي گفتگو زمينه آسيب زدايي از مداحي فراهم شود . در پي مذاكراتي كه صورت گرفت كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي و سازمان تبليغات اسلامي اعلام كرده اند كه طرحي براي ساماندهي مداحان دارند همچنين صداوسيما اعلام كرده است كه در محدوده وظايف خود در راستاي ساماندهي و آسيب زدايي از اين عرصه فعاليت خواهد كرد .
وي تأكيد كرد: مداحان بايد به موازات ايجاد شور ديني به ارتقاء شعور ديني هم توجه داشته باشند از اين جهت در مداحي ها مي توان از خطيبان آگاه و عالم بهره برد تا نتايج مطلوب در اين زمينه حاصل شود . ما معتقد هستيم كه هدايت فكري اقشار مختلف مردم بايد از سوي صالحان صورت گيرد براي تحقق اين امر سرسلسله جنبان جوانان بايد مايه هاي حوزوي فقهي داشته باشند . كساني كه داراي اين شرايط نيستند بايد همگام و همراه با عالمان ديني فعاليت كنند تا تأثيرگذاري لازم را داشته باشند .
به گزارش "مهر" گروهي از كارشناسان در مورد طرح ساماندهي و ضرورت آموزش مداحان نظرات خود را ارائه دادند و اغلب آنان با تكيه بر اهميتي كه اين صنف در تبليغات سنتي ديني دارند لزوم بيان طرح ساماندهي مداحان را تأييد كردند .
آسيب زدايي از عرصه مداحي به هوشياري فرهنگي نياز دارد
حجت الاسلام موسوي هوايي معاون پژوهشي و آموزشي سازمان تبليغات اسلامي با اشاره به نقشي كه مداحان در معرفي و برانگيختن صحيح و عاقلانه عواطف و احساسات به نفع مسائل ديني داشته اند به ضعف هاي موجود در چند سال اخير اشاره كرد و گفت: اين ضعف ها از نداشتن خوراك فكري مناسب ناشي مي شود و بايد توجه داشت كه آسيب زدايي از اين عرصه به هوشياري فرهنگي نياز دارد .
وي با اشاره به اين كه نسل جديدي به عرصه فعاليت مداحي وارد شده اند افزود: نبود خوراك فكري مناسب و جهت دهي مطلوب موجب شده است كه مداحان جوان به سوي اشعار سطحي روي آورند همچنين غلو، از آسيب هاي ديگر موجود در اين عرصه است و گاهي مشاهده مي شود كه عظمت اهل بيت آن چنان كه بايد معرفي نمي شود و همين افراط و تفريط ها ضعف بزرگي را بر اين عرصه وارد مي كند در اين راستا لازم است كه سازمان تبليغات اسلامي و حوزه علميه اقدامات مؤثر و سنجيده اي داشته باشند .
آموزش مداحان بايد طي جرياني اصلاح گرايانه و مستمر صورت گيرد
حجت الاسلام هادي صادقي رئيس پژوهش هاي صداوسيما با اشاره به ضرورت آموزش مداحان به صورت اصلاح گرايانه و معقول و مستمر بر ضرورت فعاليت مداحان در قالب يك تشكل صنفي تأكيد كرد و گفت: نبايد تنها به دليل گفتار بزرگي به موضوعي هجوم ببريم و سپس آن را به فراموشي بسپاريم بلكه در زمينه آموزش مداحان نياز به فعاليت اصلاح گرايانه و مداوم است علاوه بر اين لازم است كه خود مداحان را در عرصه ساماندهي مداحي دخيل كنيم چرا كه اغلب اين افراد صلاحيت خود اصلاحي را دارند . ساماندهي فعاليت مداحان بايد به صورت خودجوش انجام شود و دولت تنها ناظر بر اين فعاليت ها باشد و در اين راستا بايد قانوني مطرح شود كه فعاليت تشكل هاي صنفي آزاد و غير دولتي را تصويب كند و از محصولات اين سازمان ها حمايت شود .
وي با اشاره به وضع كنوني جامعه گفت: در وضع فعلي گاه مشاهده مي شود كه افراد بي سواد و بي صلاحيت كه وارد اين عرصه شده اند دست به سوء استفاده هايي مي زنند و همچنين حضور اين افراد سودجو زمينه را براي ورود افراد منحرف و حتي بيگانگان فراهم مي كند و در پي اين امر آفاتي اعم از اشاعه بدعت ها و خرافات و انحرافات در اعتقادات ديني در عرصه مداحي ايجاد مي شود از اين جهت مي توان ضرورت آموزش مداحان را تأييد كرد . در قالب اين آموزش ها لازم است كه معارف اصلي ديني و معارفي كه با مضامين اشعار مداحان ارتباط دارد ، گنجانده شود و همچنين لازم است كه مداحان مقام معصومين را به درستي بشناسند و نسبت به آنان معرفت و شناخت كافي داشته باشند علاوه بر اين شناخت فنون عزا و شادي و آگاهي از صنايع ادبي و آگاهي از احكام عادي رساله ها الزامي خواهد بود .
صدا و سيما بايد به گونه اي عمل كند كه مردم هر نوايي را نپذيرند
عباس معلمي مدير كل پژوهش در مركز پژوهش هاي اسلامي صداوسيما با اشاره به اينكه در جامعه مداحان بسياري آگاه هستند گفت: در اين صنف تنها گروهي هستند كه در بيان مطالب از هنر مداحي بهره نبرده و به ارائه موضوعاتي مي پردازند كه سنديتي ندارد و در اذهان عمومي شك و شبهه ايجاد مي كند به همين دليل همواره در الگوسازي و اصلاح الگوهاي غلط تلاش مي كند. اگرچه كه اين سازمان به موثق بودن مطالب ارائه شده توجه بسياري دارد اما اين عرصه همچنان نيازمند دقت و توجه بسيار است .
وي با اشاره به شيوه آموزش مداحان گفت: اين آموزش مي تواند در مراكز مختلفي صورت گيرد و در يك مركز خاص به تأييد برسد اما براي گزينش افراد در اين عرصه بايد يك دستگاه خاص متون آموزشي ، جهت گيري و ضوابط اين عرصه را تعيين كند و گزينش افراد با امتحاني خاص صورت گيرد . در صداوسيما تلاش مي شود كه مطالب نادرست منتقل نشوند و افرادي كه شايستگي چهره شدن را ندارند مطرح نشوند البته گاه در اين مسير اشتباهاتي هم صورت مي گيرد اما اخيرا در اين رسانه به انتخاب اشعار انعكاس مطالب درست و نحوه خواندن مديحه توجه بيشتري مي شود .
معارف قرآني بايد سرلوحه كار مداحان باشند
مهدي منصوري مداح اهل بيت به رويكرد خالص مداحان براي اقبال بيشتر مردم از جلسات مداحي را ابزار اوليه استقبال عمومي دانست و گفت: معارف قرآني و سيره ائمه اطهار بايد سرلوحه كار مداحان باشد و براي حركت در مسير بايد از بالاترين مدارج علمي و عرفان برخوردار بوده و ار ظرفيت ها و حساسيت هاي عامه مردم در خصوص معارف ديني آگاه هستند . اصلاح ساختار مداحي و رفع عيوب شايع بايد با كارشناسي انجام شود و متوليان نظارت و اجرا در اين زمينه بايد از كساني كه خود دستي در كار مداحي دارند استفاده كنند و در ارائه آموزش ها به آموزش فلسفه مرثيه و مداحي توجه داشته باشند تا با بيان اهميت و تقدس اين كار مداحان هرگز در ورطه تقليد نيافتند .
طرح ساماندهي مداحان از سوي كميسيون فرهنگي مجلس تهيه شد
در اولين گام در راستاي تدوين طرح ساماندهي مداحان رئيس كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي از تهيه و تنظيم اين طرح به جهت ساماندهي به اين عرصه كه تاكنون قاعده روشني براي عملكرد آنان وجود نداشت در اين كميسيون فرهنگي خبر داد .
عماد افروغ رئيس كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه طرح ساماندهي مداحي در كميسيون فرهنگي مجلس تهيه و تنظيم شده است ياد آور شد: فعاليت صحيح مداحان اسلام را بيمه مي كند . مداحان نمي توانند هر مطلبي را به هر شكلي عنوان كنند و از اين جهت به منظور ساماندهي و آسيب زدايي از اين عرصه طرحي از سوي كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي تهيه شده است چرا كه در سال هاي اخير هيچ قاعده روشني براي فعاليت مداحان وجود نداشته و اين امر موجب شده است كه انواع خرافات از طريق برخي افراد به جامعه انتقال يابد.
جواد آرين منش عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي با تأكيد بر ضرورت ساماندهي مداحان و ذاكران اهل بيت به تهيه طرح ساماندهي مداحي در كميسيون فرهنگي اشاره كرد و گفت: بر اساس اين طرح كه به هيئت رئيسه ارائه شده است يك تبصره به ماده ساماندهي امور تبليغات برنامه چهارم توسعه الحاق مي شود و دستگاه هاي فرهنگي و تبليغي موظف به ارائه برنامه هاي اجرايي خود مي شوند .
وي با اشاره به اينكه طرح ساماندهي مداحان از مدتها در كميسيون فرهنگي مجلس مطرح بوده است گفت: ايجاد هماهنگي در ميان مداحان و ايجاد زمينه مناسب براي شناسايي استعدادها و پرورش استعداد هاي بالقوه از جمله اهداف اين طرح هستند و همچنين با توجه به تقش تأثيرگذاري كه مداحي در ارتقاء گرايش هاي فردي و اعتقادي و اسلامي در جامعه دارد ضرورت توجه به اين صنف براي جلوگيري از اشاعه خرافات و بدعت ها قابل تأييد خواهد بود .
سازمان تبليغات براي مداحان دوره هاي آموزش تخصصي خواهد داشت
معاون فرهنگ و تبليغ سازمان تبليغات اسلامي به مطالعاتي كه در جهت ارائه طرح آموزش مداحان صورت گرفته است اشاره كرد و دوره هاي جديد كلاس هاي آموزشي را دوره هايي تخصصي بيان و خواستار تصويب اين طرح در مجلس شوراي اسلامي با هدف داشتن پشتوانه قانوني براي اجراي طرح ساماندهي مداحان شد .
حجت الاسلام اسكندري معاون فرهنگ و تبليغ سازمان تبليغات اسلامي به مطالعاتي كه در زمينه ارائه طرح ساماندهي مداحي صورت گرفته است گفت: با مداحان بسياري مشورت كرده ايم و دوره هاي آموزشي تخصصي را براي مداحان در نظر گرفته ايم . اين طرح در سازمان تبليغات اسلامي مطرح شده است و براي آنكه اين طرح را به اجرا برسانيم به حمايت و همكاري مسئولان مربوطه نياز داريم علاوه بر اين كه براي انجام اين طرح لزومي براي تعجيل وجود ندارد چرا كه ما با فعاليتي ظريف و مهم روبه رو هستيم كه نياز به برنامه ريزي عميق دارد .
وي گفت: برنامه آموزشي ما براي اطلاع رساني تاريخي و بيان شيوه زندگي و سيره ، سخنان و گفتار ائمه و معصومين و همچنين در جهت معرفي منابع صحيح و درست در رابطه با زندگي و مشكلات معصومين صورت مي گيرد علاوه بر اين به مداحان مجموعه هايي از اشعار معرفي مي شوند كه در مداحي هاي خود از اين اشعار برگزيده استفاده كنند . اين كلاس ها را براي را با اساتيد مجرب و در جهت ارتقاء سطح فكري و معرفتي مداحان تشكيل خواهيم داد تا اين گروه با موضوعات كلان مباني معرفتي آشنا شوند .
طرح ساماندهي مداحان در دبيرخانه شوراي معارف اسلامي سيما بررسي مي شود
دكتر پرويز فارسيجاني مشاور معاون سيما در امور فرهنگ و معارف اسلامي و دبير شوراي معارف سيما خبر داد كه به زودي در دبيرخانه شوراي معارف سيما كميته اي تشكيل خواهد شد كه به بررسي طرح ساماندهي مداحي از منظر رسانه خواهد پرداخت . اين طرح از سال گذشته در دستور كار صداوسيما بوده است و در اين راستا همايشي با عنوان رسانه ملي و ذاكرين اهل بيت برگزار شده كه نظرات مداحان و كارشناسان را مورد بررسي قرار داده است تا بتواند در اين حوزه به آسيب شناسي بپردازد .
وي گفت: در راستاي ارائه اين طرح در شوراي معارف سيما ، در كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي حاضر شديم و نظرات خود را بيان كرديم تا بتوانيم مداحي را از منظر رسانه اي بررسي كنيم و با همكاري مداحان برنامه ريزي مطلوبي در اين عرصه داشته باشيم از اين رو تلاش مي كنيم تا با تدوين آيين نامه اي كه مقررات و قوانيني را براي اين حوزه بيان مي كند زمينه را براي استفاده عملي از همه پتانسيل هاي موجود در عرصه مداحي مهيا كنيم و در استفاده از اين هنر دچار افراط و تفريط نشويم همچنين قصد داريم كه در اين رابطه در حد توان خويش به سازمان هايي كه براي مداحان برنامه هايي را ترتيب داده اند كمك كنيم .
نظر شما