به گزارش خبرنگار مهر، خانههای تاریخی به عنوان ظرفیتی منحصر به فرد در قلب بافت تاریخی و قدیمی قزوین قرار گرفته تا همچنان ساختار محلات قدیمی این شهر حفظ شود به طوریکه به رغم همه تغییرات صورت گرفته در چهره شهرهای امروزی همچنان بافت قدیمی و تاریخی حکایت زیبایی از معماری ایرانی، اسلامی را روایت می کند.
سرمایه گذاران و مردم با ورود به مرمت و بهره برداری از خانه های تاریخی ضمن رعایت ضوابط و مقررات مد نظر سازمان میراث فرهنگی و حفظ معماری این بناهای تاریخی با تغییر کاربری آنها از این ظرفیت می توانند برای راه اندازی رستوران سنتی، موزه، هتل و خانه مسافر استفاده کنند.
اجرای موفق این مدل در شهرهایی مانند بروجرد، کاشان، تبریز، یزد و اصفهان با واگذاری خانه های تاریخی به مردم ضمن جلب مشارکت آنها برای حفظ این بناها توانسته به رونق صنعت گردشگری شهرهای تاریخی هم کمک کرده است.
خانه های تاریخی که تعداد آنها در استان قزوین کم نیست، همواره به عنوان یکی از زیباترین عرصه های تبلور معماری اصیل ایرانی مطرح بوده اند و اغلب مسافران و گردشگران، مشتاق بازدید از خانه های تاریخی هستند.
خانه های تاریخی قزوین به لحاظ نوع معماری و بهره مندی از سازه های دارای کاربری متناسب با اقلیم منطقه، با معماری زیبا و فضایی دلنشین، حوض های فیروزه ای، استفاده از خشت و گل، گچ کاری های منحصر به فرد، اتاق های سه دری و پنج دری، شیشه های رنگی، استفاده از چوب به جای فلز علاوه بر اینکه زیبایی قابل توجهی به خانه های قدیمی و تاریخی داده اند در صورت بازسازی و نوسازی می تواند برای کاربری هایی با جاذبه گردشگری تغییر وضعیت پیدا کند.
بسیاری از این خانه ها از آنجا که به لحاظ معماری از غنای بیشتری برخوردار بوده و هستند یا اینکه متعلق به افراد سرشناس و بزرگان شهر بوده، شاخص شدند و میراث فرهنگی به ثبت ملی آنها اقدام کرده است.
نکته جالبی که در واقع اهمیت خانه های تاریخی و سنتی را به عنوان هویت فرهنگی و تاریخی کشور دو چندان کرده، علاقه وافر گردشگران و جهانگردان خارجی برای اقامت در آنهاست بگونه ای که آنان اقامت در این خانه ها را به ماندن در هتل های پنج ستاره ترجیح می دهند.
گردشگران خارجی علاقمندان ویژه خانه های تاریخی
در این خصوص ترانس وارد نویسنده کتاب در جست و جوی حسن که پیش از انقلاب سالها در ایران زندگی می کرده می گوید: بسیاری از گردشگران علاقه مند به ایران اقامت در خانه های محلی را به ماندن در هتل های پنج ستاره ترجیح می دهند، چون ماندن در این محل ها فرصتی برای گردشگران خارجی است تا با آداب و رسوم و فرهنگ مرسوم زندگی ایرانی ها آشنا شوند و از نزدیک هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران را لمس کنند.
وی با اشاره به اینکه خانه های سنتی در اطراف بناهای تاریخی ایران می تواند محل اقامت مناسبی برای گردشگران خارجی باشد، می افزاید:به طور قطع آشنایی گردشگران خارجی با میهمان نوازی ایرانی ها خاطره خوبی از گردشگری در ایران برای آنان خواهد بود.
خانه بهروزی/ خانه قجری که هتل شد
در خیابان بوعلی غربی قزوین و حوالی بازار در کوچه مسجد شیشه گرها که به "زرگر کوچه" مشهور است خانه ای متعلق به دوران قاجار قرار دارد که به شیوه معماری خانه سازی قاجاری، با حیاط مرکزی اصلی و حیاط های جانبی شکل گرفته است.
حیاط اندرونی با تناسبات تیم کشکولی در دو جبهه دارای شاه نشین های تابستانی و زمستانی و در دو جبهه دیگر دارای ایوان های اطاق نمایی است.
شاه نشین اصلی خانه از طریق ایوانی ستون دار با حیاط بیرونی نیز ارتباط دارد وخانه در دو طبقه زیرزمین وهمکف شکل گرفته و تزئیانت آجری لبه ها و ارسی های آن از جمله تزئینات قابل توجه این بناست.
این اثر در ۱۱ مرداد ماه سال ۸۴ با شماره ثبت ۱۲۶۰۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این خانه به همت بخش خصوصی که علاقمند احیاء بناهای تاریخی است در سال گذشته نوسازی و مرمت شد و به عنوان اولین هتل سنتی استان فعالیت خود را آغاز کرد که میتواند الگویی برای تداوم این حرکت ارزشمند باشد تا ضمن بازسازی خانه های تاریخی به ظرفیت مراکز اقامتی استان نیز اضافه کرد.
هفت خانه تاریخی در قزوین بر ای تغییر کاربری به هنل واگذار می شود
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اهمیت استفاده از همه ظرفیت های استان برای توسعه گردشگری گفت: در سطح استان قزوین ۱۸۰ هکتار بافت تاریخی داریم که بیشتر آن در شهر قزوین قرار دارد.
حضرتی اظهارداشت: در این بافت بیش از ۱۰۰ خانه تاریخی وجود دارد که هر کدام معماری متفاوتی دارد که برخی می تواند ویژگی های اقامت گردی بومی را داشته باشد برخی در شهر قابلیت تبدیل شدن به هنل را دارد که باید مورد ار زیابی کارشناسی قرار گیرد.
این مسئول تصریح کرد: بیشتر این خانه ها مالک خصوصی دارند و تعداد محدودی هم در اختیار میراث فرهنگی است که در رویکرد جدید شرایط لازم را برای استفاده از این مکانها با تغییر کاربری فراهم خواهیم کرد تا ضمن ایجاد نشاط و شادابی در محله های تاریخی به رونق این مناطق کمک شود.
حضرتی گفت: حدود ۵۰ خانه تاریخی در شهر قزوین شناسایی شده که می تواند به هتل سنتی و اقامتی تبدیل شود که خانه بهروزی با همین نگاه در اختیار بخش خصوصی علاقمند قرار گرفت و با نوسازی به عنوان اولین هتل سنتی در نوروز امسال به بهره برداری رسید.
وی اضافه کرد: از یک منظر این حرکت فرهنگی میتواند موجب حفظ و احیاء بناهای تاریخی شده و در کنار ایجاد اشتغال به افزایش ارزش افزوده و تحقق یکپارچگی در فضای همجوار هم کمک کند و موجب هویت بخشی مناطق مختلف هم شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین یادآورشد: در شرایطی که قزوین با کمبود شدید هتل و مراکز اقامتی روبروست و ساخت یک هتل چهار و پنج ستاره بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد شاید تامین این نیاز در کوتاه مدت ممکن نباشد در حالی که استفاده از خانه های تاریخی به عنوان هتل با کمترین هزینه و کوتاهترین زمان قابل بهره برداری است.
وی گفت: برای تبدیل خانه های تاریخی به هتل از یک میلیارد تا ۱۰ میلیارد تومان نیاز است و با توجه به وجود همه زیرساختها می تواند در چند ماه یک هتل در فضایی دلنشین و زیبا را افتتاح کرد و به رونق گردشگری کمک کرد که این کار در استان با جدیت دنبال می شود.
این مسئول تصریح کرد:توسعه هتلهای سنتی با محوریت خانه های تاریخی می تواند سرمایه را در کمترین زمان بازگرداند که این کار سود اقتصادی مشارکت کنندگان را تضمین می کند و می تواند عامل مهمی در استقبال افراد در اجرای این طرح باشد.
میراث فرهنگی از طرح های احداث هتل سنتی حمایت می کند
حضرتی که تلاش می کند با روان کردن امور سرمایه گذاران زمینه جذب بخش خصوصی برای احداث در استان را مهیا کند با قاطعیت از حضور سرمایه گذاران در تغییر کاربری خانه های تاریخی بلا استفاده برای تبدیل شدن به هتل حمایت کرد و گفت: مصمم هستیم کمبود هتل و مراکز اقامتی در استان را که پایه اصلی رونق گردشگری است برطرف کنیم و بهترین راه آن حمایت از بخش خصوصی است.
وی اضافه کرد: کسانی که برا ی احداث هتل سنتی در خانه های تاریخی، طرح های گردشگری و صنایع دستی اقدام کنند از مشاوره های فنی رایگان میراث فرهنگی برخوردار خواهند شد و برای معرفی به بانک برای تسهیلات نیز همکاری لازم صورت خواهد گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین اظهارداشت: از لحاظ قانونی هم برای واگذاری خانه های تاریخی که در اختیار میراث فرهنگی است همکاری مناسبی خواهیم کرد و پرداخت یارانه برای کاهش سود بانکی تسهیلات تا میزان هشت درصد نیز از دیگر خدمات حمایتی میراث از طرح های رونق گردشگری است.
شش خانه تاریخی و هفت کاروانسرا برای احداث هتل واگذار می شود
حضرتی در ادامه ضمن اعلام آمادگی برای واگذاری خانه های تاریخی و چند کاروان سرا برای تبیدل به هتل سنتی گفت: حدود شش خانه تاریخی و هفت کاروان سرا در اختیار میراث فرهنگی است که آماده ایم این اماکن را با طی مراحی قانونی در اختیار بخش خصوصی علاقمند قرار دهیم تا با تغییر کاربری به هتل سنتی تبدیل کنند.
وی تصریح کرد: پرداخت یارانه وام، مشاوره فنی، واگذاری خانه ها تاریخی و کاروانسرا، تامین تسهیلات بانکی و تسریع در امور اداری از دیگر خدماتی است که به سرمایه گذاران این حوزه ارائه خواهد شد.
سجاد بخشی مدیر هتل سنتی بهروزی قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص بازسازی این بنای تاریخی گفت: ایده استفاده از خانه های تاریخی برای تبدیل شدن به مراکز اقامتی از چند سال پیش توسط گروه مدیریت هتل های ارشیا مطرح و پیگیری شد و با همکاری میراث فرهنگی استان چند خانه تاریخی به گروه معرفی شد که پس از بررسی های کارشناسی مجموعه خانه بهروزی برای اجرای طرح مورد توجه قرار گرفت و از بهمن ماه سال ۹۳ کار نوسازی و مرمت آن را آغاز کردیم.
بخشی تصریح کرد: با همکاری شهرداری و کسب مجوزهای لازم با بسیج یک گروه ۱۵۰ نفر عملیات نوسازی خانه تاریخی بهروزی در مدت ۲۰ روز به پایان رسید و ساخت یک باب حمام مدرن خصوصی و عمومی، تعمیر، مرمت اتاق ها و محوطه و رنگ آمیزی و احداث رستوران و مطبخ انجام شد.
وی بیان کرد: برای مرمت و نوسازی خانه تاریخی بهروزی بالغ بر یک میلیارد تومان هزینه شده است که همه آن آورده شخصی است و تکمیل مجموعه ۲۰۰ میلیون تومان دیگر هزینه دارد.
این مسئول افزود: خانه بهروزی ۱۵۰۰ مترمربع مساحت دارد که دارای ۱۲ اتاق یک تخته و دو تخته و سوئیت است که مجموعا ۳۰ تخت در این هتل سنتی ظرفیت سازی شده است.
مدیر هتل سنتی قزوین یادآورشد: در این هتل با مجموعه ای از غذاها و خوردنی های سنتی و محلی قزوین مانند هندوانه، دم نوش، کاهو سکنجبین، انواع آش از میهمانان پذیرایی می شود تا تجربه اقامت در یک مکان تاریخی برای مردم و مسافران ماندنی باشد و با آداب ورسوم و فرهنگ منطقه نیز آشنا شوند.
روزانه دو هزار نفر از این هتل سنتی دیدن کردند
بخشی گفت: در ایام عید نوروز با استقبال خوب مردم از این هتل روبرو شدیم که با راه اندازی نانوایی سنتی، اجرای تئاتر و موسیقی سنتی زنده در محل روزانه حدود دوهزار نفر از آن دیدن کردند.
وی اضافه کرد:ایده های زیادی داریم که درصورت حمایت مسئولان آنرا عملیاتی خواهیم کرد تا مردم محل نیز از فواید آن برخوردار شوند زیرا با احیاء این خانه ها و ورود گردشگر داخلی و خارجی شاهد رونق اقتصادی کسبه محل و نیز نشاط و شادابی محله و پویایی محله های اطراف نیز شده که رضایت ساکنان را فراهم کر ده است.
آماده احیاء ۵۰ خانه تاریخی در قزوین هستیم
بخشی که با همکاران علاقمند خود برای احیاء چشمه های آب گرم در منطقه آوج هم اعلام آمادگی کرده اند گفت: برای توسعه و رونق گردشگری در استان آماده همه نوع همکاری و سرمایه گذاری هستیم و اگر مسئولان حمایت کنند قادریم ۵۰ خانه سنتی دیگر را به هتل سنتی و اماکن پذیرایی و رستوران محلی تبدیل کنیم تا هم به اشتغال کمک شود و هم محله های قدیمی به عمران و آبادانی برسد.
وی یادآورشد: احیاء و نگهداری این خانه های تاریخی هزینه های سنگینی دارد که در صورت حمایت مسئولان و استقبال مردم در استفاده از آنها می تواند با مشارکت بیشتر بخش خصوصی از روند روبه رشد قابل قبولی برخوردار شده و گامی در رونق گردشگری استان نیز برداشته شود.
قزوین با احیاء خانه های تاریخی معرفی می شود
خوشبختانه در سالهای اخیر رویکرد مسئولان ارشد استان توجه جدی به رونق صنعت پرجاذبه و درآمدزای گردشگری است تا بتوان در سایه آن هم برخی مناطق تاریخی و قدیمی را احیاء و هم با جذب سرمایه گذار زمینه جذب گردشگران داخلی و خارجی به استان پر ظرفیت قزوین را فراهم کرد.
خانه های تاریخی مکانی آرامش بخش برای زندگی ماشینی امروز
زندگی ماشینی امروز ایجاب می کند بستری را فراهم کنیم تا مردم مناطق مختلف با سفر به اماکن دیدنی قدری بیاسایند، از بناهای تاریخی و جاذبه های طبیعی دیدن کرده و روحیه ای تازه کنند و قزوین با ظرفیت بسیار زیادی که در بناهای تاریخی و فرهنگی دارد بهترین فرصت را برای تحقق این کار فراهم کرده است.
امروزه شاید ما قادر نباشیم هتل های مجللی مانند آنچه در کشورهای آسیایی و اروپایی مانند ترکیه، چین، مالزی، سنگاپور و دبی احداث شده را بسازیم و شاید سالها طول بکشد تا تعداد محدودی هتل مدرن در کشور ایجاد کنیم اما می توان گفت بسیاری از گردشگران از اقامت در هتل های سنتی ماند خانه بهروزی احساس آرامش بیشتری کرده و مایلند در این هتلها اقامت کنند تا با تاریخ سفر کرده و گذشته ایران را درک کنند.
داشته های خود را دریابیم و بدانیم با استفاده بهینه از همه ظرفیت های ارزشمند انسانی، تاریخی و فرهنگی می توان هم زندگی دلچسبی را برای خود و دیگران فراهم کرد و هم به اقتصاد و گردشگری رونق داد و با ایجاد اشتغال برای خروج از رکود کنونی در فضای کسب و کار هم گام برداشت.
خانه های تاریخی این فرصت را برای همه ما فراهم خواهد کرد تا با حضور چند ساعته و یا چند روزه با معماری، فرهنگ و هنر این مرز و بوم بیشتر آشنا شویم.
گزارش: محمدرضا جباری
نظر شما