با بررسي تاريخ معاصر افغانستان درمي يابيم كه اين كشور براي برگزاري انتخابات پارلماني و شوراها كه يكي از رويدادهاي مهم اين كشور به شمار مي رود، راهي دشوار در زمينه ارتقاء دموكراسي پيموده است تا بتواند اين انتخابات را پس از بيش از 30 سال كشمكش و جنگ هاي خانمانسوز برگزار كند.
آثار تاريخي افغانستان
افغانستان كه در قلب آسياي مركزي قرار دارد با كشورهاي تركمنستان ، ازبكستان ، تاجيكستان در شمال ، ايران در غرب ، پاكستان در شرق و جنوب و چين در خاور دور همسايه است . مساحت اين كشور به 652,225 كيلو متر مربع مي رسد و در حدود 85 درصد از خاك اين كشور كوهستاني است .
جمعيت افغانستان حدود 28 ميليون نفر تخمين زنده مي شود. 19 گروه قومي در اين كشور حضور دارند كه بزرگترين آن قوم پشتون (در حدود 40 درصدجمعيت )، تاجيكها (25 درصد ) ، هزاره ها (20 درصد ) و ازبكها (6 درصد) هستند.
از شهرهاي مهم افغانستان مي توان كابل (پايتخت )،هرات درغرب،قندهاردر جنوب، مزار شريف در شمال و جلال آباد در شرق را نام برد .
زبان هاي اصلي درافغانستان دري و پشتو است كه ازلهجه هاي زبان فارسي هستند؛ در اين كشور به 30 زبان و لهجه ديگر نيز صحبت مي شود .
حكومت افغانستان،جمهوري اسلامي است ومردم اين كشور مسلمان هستند كه 80 درصد سني و 20 درصد شيعه هستند .
تحولات مهم افغانستان از دهه 70 ، بركناري ظاهر شاه در سال 1973 پس از 40 سال حكومت،روي كار آمدن يك حكومت كمونيستي در آوريل سال 1978 ،همچنين حمله ارتش اتحاد جماهير شوروي به افغانستان يك سال پس از آن كه با يك دهه مقاومت مجاهدين افغاني روبرو شد، مي باشد.
عقب نشيني شوروي در فوريه سال 1989 و آغاز جنگ داخلي، روي كار آمدن طالبان در 27 سپتامبر سال 1996،ترور احمد شاه مسعود فرمانده نيروهاي ائتلاف شمال در 9 سپتامبر سال 2001 ، حمله آمريكا به افغانستان و سقوط طالبان در 7 اكتبر سال سال 2001 و شركت 8 ميليون افغاني در انتخابات رياست جمهوري و پيروزي حامد كرزاي در اين انتخابات در 9 اكتبر سال 2004 از ديگر رويدادهاي مهم اين كشور در دو دهه اخير است .
سيستم فعلي اقتصادي افغانستان كه در نتيجه سالها جنگ و كشمكش داخلي و خارجي ورشكسته شده هم اكنون با كمكهاي بين المللي درحال جان گرفتن است،دولت كرزاي در تلاش است با كمك هاي بين المللي كه از كنفرانس بن به بعد براي بازسازي اين كشور جنگ زده اختصاص يافته و جلب سرمايه گذاري خارجي موجب رونق اقتصادي اين كشور شود .
بنابرآمارهاي سازمان هاي بين الملي به ويژه بانك جهاني، درآمد بيش از 35 درصد مردم اين كشورازراه توليد و توزيع مواد مخدراست و تنها 29 درصد مردم از راه كشاورزي و9 درصد از راه توليد صنعتي ارتزاق مي كنند .
انتخابات پارلماني و شوراها در افغانستان
انتخابات پارلماني وشوراهاي افغانستان 18سپتامبر سال جاري براي انتخاب اعضاي مجلس نمايندگان (ولسي جرگه )كه 249 كرسي دارد در تمامي 34 استان افغانستان بر گزار شد .
در اين انتخابات 5800 از كانديدا به رقابت پرداختند و بيش از 60 درصد از مردم در اين انتخابات شركت كردند .
در اين انتخابات 6.8 ميليون تن از 12 ميليون راي دهنده اي كه ثبت نام كرده بودند شركت كردند .
دراين انتخابات بيشتر رهبران مجاهد از جمله برهان الدين رباني،محمد يونس قانوني رقيب اصلي كرزاي درانتخابات رياست جمهوري،عبدالرسول سياف مبارزان سابق و از طرفداران كرزاي، ژنرال فهيم از مبارزان سابق،محمد محقق ازرهبران شيعيان هزاره، صبغت الله مجددي رئيس جمهوري سابق افغانستان نام برد .
علاوه بر مجاهدان، زنان توانستند تمامي 68 كرسي راكسب كنند وچند تن از اعضاي حزب كمونيست سابق نيز توانستند كرسيهايي را در پارلمان از آن خود كنند .
اولين نشست اعضاي پارلمان جديد 19 دسامبر (28 آذر) در ساختمان بازسازي شده مجمع قديمي اين كشور بر گزار شد .
پارلمان افغانستان ازنمايندگان مجلس نمايندگان و مجلس سنا تشكيل شده است .
مجلس سنا (مشرانو جرگه )طبق قانون انتخاباتي افغانستان از 102كرسي تشكيل شده است كه يك سوم آن از سوي اعضاي شوراهاي استاني، يك بخش آن ازسوي پارلمان و بخش سوم آن را رئيس جمهوري انتخاب مي كند .
دراولين نشست پارلمان افغانستان، صبغت الله مجددي كه ازسوي حامد كرزاي رئيس جمهوري افغانستان به عنوان نماينده سنا انتخاب شده بود، با كسب 50 راي به عنوان رئيس سناي افغانستان امنتخاب شد .
قرار بود كه در همان روزرئيس مجلس نمايندگان پارلمان انتخاب شود كه به علت عدم توافق اعضاي پارلمان بر سر روش راي گيري اين كار به تعويق افتاد .
محمد يونس قانوني رهبر حزب افغانستان نوين وعبدالرسول سياف رهبر حزب دعوت اسلامي از شانس بيشتري براي احرازرياست پارلمان افغانستان برخوردار بودند و برهان الدين رباني رئيس جمهوري پيشين افغانستان و محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامي هريك به ترتيب به نفع قانوني و سياف كناررفتند .
عارف نورزاي وزير پيشين سرحدات و فوزيه كوفي نماينده استان بداخشان نيز به عنوان معاونان رئيس مجلس افغانستان منصوب شدند.
يونس قانوني 47 ساله رهبر حزب افغانستان نوين، از قوم تاجيك است كه در دوران اشغال افغانستان توسط ارتش شوروي سابق از مجاهدين ميانه رو محسوب مي شد .
وي كه در مذاكرات مشترك گروههاي افغاني و سازمان ملل در شهر بن آلمان شركت داشت، پس ازتشكيل دولت موقت افغانستان به رياست حامد كرزاي به عنوان وزراي كشور، آموزش و پرورش و مشاور امنيت ملي انجام وظيفه كرد.
انتخاب يونس قانوني به سمت رياست مجلس نمايندگان مي تواند بيانگر دو مفهوم را به همراه داشته باشد : نخست حضور فعال مجاهدين در پارلمان و دوم تثبيت جايگاه نسل دوم مجاهدين در عرصه سياسي افغانستان دانست .
از سوي ديگر، مي توان گفت كه كناره گيري سياف كه در چند سال اخير با رئيس جمهوري افغانستان همسويي هاي خاصي داشت در واقع براي كرزاي خوشايند نخواهد بود .
يونس قانوني پيش از آنكه رئيس مجلس نمايندگان پارلمان باشد رئيس اپوزيسيون نيز بوده است. اين موجب به وجود آمدن يك فرصت ويژه در رقابت با حامد كرزاي و انجام اقدامات جدي تراست . اين احتمال وجوددارد كه كرزاي براي پرهيز از تنشهاي سياسي كه ممكن است از سوي يونس قانوني ايجاد شود ، تلاشهايي را به منظور جلب حمايت قانوني انجام دهد.
تحليلگران پيش بيني مي كنند كه نفوذ قانوني و طرفدارن وي در كابينه، به نحو چشمگيري افزايش يابد.
به علاوه، بايد گفت كه در شرايط كنوني كه پارلمان از افراط گرايان چپ و راست تشكيل شده است، يونس قانوني به عنوان يك چهره معتدل شايد بتواند در انسجام فعاليتهاي پارلمان از هر چهره ديگري بهتر عمل كند.
قانوني كه از چهره فرهنگي در دوران مبارزه با شوروي سابق و تجربه مديريتي در دولت موقت افغانستان برخوردار است وارد عرصه جديدي در زندگي سياسي خود شده است و با توجه به عملكردي كه در پارلمان خواهد داشت، بعيد نيست كه بتواند در انتخابات رياست جمهوري آينده بر كرزاي غلبه كند .
گسترش ناتو در افغانستان
در اواخر سال جاري آمريكا اعلام كرد كه تعداد نيرو هاي خود را 19 هزار تن به 16 هزار و 500 تن كاهش خواهد داد .
در پي اين تصميم ناتو نيز اعلام كرد كه بايد حداكثر تا سال آينده، كاهش نيروهاي نيرو هاي آمريكايي در افغانستان را جبران كند. ناتو كه هم اكنون حدود 9 هزار نظامي در قالب نيروهاي ايساف در افغانستان دارد و در نظر دارد كه حضور خود را در جنوب اين كشور پررنگ تر كند 10 هزار نيروي ديگر به اين كشور اعزام خواهد كرد .
پس از اشغال افغانستان ، حضور نيروهاي ناتو تنها در كابل قابل لمس بود، اما بعد ناتو حضور خود را به اطراف كابل گسترش داد.
سال 2006 ميلادي با كاهش نيروهاي آمريكايي و تصميم ناتو مبني بر اعزام بيش از 10 هزار نيروي ديگر به افغانستان،ايساف كنترل بخش هاي جنوبي افغانستان را كه از مناطق پرخطر محسوب مي شوند، برعهده خواهد گرفت .
كاهش كشت خشخاش
يكي از معضلاتي كه افغانستان پس از عدم امنيت با آن روبرو است، كشت، توليد و توضيح مواد مخدراست. كه بسياري از رهبران داخلي و خارجي آن را خطرناك تر از گسترش تروريسم مي دانند .
سازمان ملل و آمريكا سال جاري با انتشار گزارشهايي از كاهش كشت خشخاش در مزارع افغانستان خبر دادند .
افغانستان حدود 87 درصد ترياك جهان را توليد مي كند؛ سازمان ملل از كاهش 21 درصدي كشت خشخاش و آمريكا نيز از كاهش 48 درصدي كشت خشخاش در مقايسه با سال 2004 خبر دادند .
مقدار توليد ترياك در افغانستان 4475 تن است كه اين مقدار در سال 2004 تنها 10 درصد كاهش يافته است و اگرتمام اين مقدار فرآوري شود، افغانستان مي تواند 526 تن هروئين توليد كند .
از زمان سقوط طالبان، انگليس مسئوليت مبارزه با مواد مخدر در افغانستان را برعهده داشته،اما واشنگتن با انتقاد از تلاشهاي لندن، برنامه هاي گسترده اي را در زمينه مبارزه با مواد مخدر در افغانستان آغاز كرده است.
اين در حالي است كه حامد كرزاي رئيس جمهوري افغانستان تاكيد كرده است كه مواد مخدر بيش از تروريسم افغانستان را تهديد مي كند.
كرزاي درباره خطر كشت خشخاش گفته است: تروريسم ناپديد مي شود و نمي تواند بازگردد،اما كاشت خشخاش مي تواند بازسازي كشور را بي ثبات كرده و از اين اقدام جلوگيري نمايد.
نظر شما