علي رضا سيف الديني مولف و گردآورنده ادبيات عامه ايران در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، ضمن بيان اين مطلب افزود : فرهنگ شفاهي ما بايد مكتوب شود چرا كه اينها پايه ادبيات ايران هستند كه به صورت شفاهي نقل گرديده اند.
وي به ضرورت تحقيق و واكاوي در فرهنگ شفاهي فارسي اشاره كرد و يادآور شد : نويسندگان امروز مي توانند با مطالعه اين متون و شناخت عناصر دروني آنها به تفاوت قصه پردازي گذشته با روايات امروزي دست پيدا كنند . ضمن اين كه ادبيات عامه ايران صرفا افسانه و خيال نيست بلكه جنبه هاي گوناگون تاريخي نيز در آن لحاظ شده است.
مولف و مصصح چهار جلد ادبيات عامه ايران ، به لزوم آشنايي مصصح اين گونه متون با علوم جامعه شناسي و انسان شناسي اشاره كرد و افزود : بخش هايي از آثار بجا مانده از گذشته، تخيل ورزي و بخش هايي نيز واقعي است كه مي بايست به لحاظ دوره تاريخي و ويژگي هاي اجتماعي آن روزگار مورد بررسي قرار گيرد. اينها را نمي بايست داستان تلقي كرد و اطلاق حكايت بر آنها به نظر صحيح تر مي رسد.
سيف الديني در ادامه با ذكر نمونه اي چون افسانه هاي هزار و يكشب و جنبه هاي تخيلي و واقعي موجود در آن اضافه كرد : بسياري از حكايات كهن ما حاوي جنبه هاي توامان خيال و واقع هستند كه از هر حيث منابعي مناسب براي تحقيق و اقتباس به شمار مي روند.
وي تصريح كرد : هر جا كه انسان زندگي كرده ، خيال پردازي هم وجود داشته است. ادبيات امروز ما نيز مطابق با عصر خود ، واجد افسانه و خيال پردازي است. رويا و تخيل مايه تسكين و نحمل زندگي به شمار مي روند، بنابراين مي توان گفت كه زندگي عاري از تخيل محال و ناممكن است.
گردآورنده كتاب " مختارنامه " در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر افزود : كساني كه در اين كشور زندگي مي كنند بايد به آثار رسيده از قديم توجه داشته باشند. آنهايي كه معتقدند آثار كهن خواندني نيست ، بدون شناخت فرهنگ و پيشينه خود قادر به برداشتن گام هايي محكم و مطمئن نيستند.
وي با رد تقليدگري صرف از نمونه هاي ادبي غير بومي، پيدايش آثار فاخر و قدرتمند را مستلزم سير تكويني و تكميلي فرهنگي از گذشته تا امروز دانست و در خصوص نحوه بازخواني و تصحيح اين منابع گفت : خوشبختانه زبان آثار كهن ايراني هنوز قابل خواندن است و مي توان در تصحيح ادبيات عامه و شفاهي خود، تنها فرم و شكل صوري آن را دستكاري كرد؛ هرچند اين ميزان دخل و تصرف فرمي نيز جاي سوال دارد.
نظر شما