به گزارش خبرگزاری مهر، دومین مراسم سالروز درگذشت زنده‌یاد صادق تیرافکن، همزمان با آخرین روز برپایی نمایشگاه آثار این هنرمند در تالار استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد. این مراسم با حضور توکا ملکی، بهنام کامرانی، امیرعلی قاسمی، نیوشا توکلیان، کورش ادیم، کسری عابدینی، جاوید رمضانی و جمعی دیگر از هنرمندان و علاقمندان به هنر، جمعه ۱۲ تیر برگزار شد.
در ابتدای این مراسم که برای بزرگداشت و بررسی آثار زنده‌یاد صادق تیرافکن برگزار شده بود، فیلمی با عنوان «تخت جمشید» پخش شد و پس از آن امیرعلی قاسمی مجری برنامه از کامرانی و توکا ملکی
دعوت کرد تا در کارگاهی که به این منظور طراحی شده بود، حضور پیدا کنند.
کامرانی در ابتدای سخنانش با اشاره به اینکه این مراسم به همت بنیاد تیرافکن برگزار شده است، اظهار کرد: به سهم خودم از قاسم تیرافکن برادر زنده‌یاد صادق تیرافکن که در این یکی دو سال که صادق در
بین ما نیست، اهتمام ویژه‌ای برای معرفی آثار این هنرمند داشته و بنیاد تیرافکن را نیز دایر کرده، تشکر می‌کنم. صادق تیرافکن جزو نسلی از هنرمندان است که خود من هم از آن نسل محسوب می‌شوم و به آن «تجربه‌گرا» می‌گوییم. در واقع در مقطعی که نسل ما قرار می‌گیرد، یعنی انقلاب و جنگ، تقریبا اکثر هنرمندانی که گرایش به هنر معاصر در آنها مشهود است، هنرمندانی هستند که تجربیات متفاوتی دارند. همانطور که می‌دانید تیرافکن هم تجربه‌های زیادی را از تئاتر، فیلم سازی و سرانجام عکاسی پی گرفت. عکاسی مستند اقناعش نمی‌کند بنابراین به عکاسی طراحی شده روی می‌آورد و بعد از آن فتوکولاژ، چیدمان و ...
کامرانی سپس با نمایش آثاری از تیرافکن که تاکنون دیده نشده بود و مقایسه آنها با آثار ابتدایی این هنرمند و آثار پایانی او، به بررسی نگاه تئاترال این هنرمند پرداخت و گفت: صادق مرتب در حال تجربه‌کردن بود. از پرداختن به تک‌پرسوناژ تا تبدیل به بافت شدن انبوهی از افراد تا انتخاب قاب‌های آثار که خیلی به دقت صورت می‌گرفته است. از منظر نشانه‌های معاصر در آثار او، مخاطره جویی شبه‌قهرمانانه در عین حال روی دیگر آثار صادق تیرافکن است که خارج از پرداختن به زندگی روزمره قرار می‌گیرد.
در ادامه این مراسم، امیرعلی قاسمی متنی را که آنده آ.دی.فیتزپاتریک، دانشیار تاریخ و تئوری هنر دانشگاه اوتاوای کانادا در یکم جولای سال میلادی جاری، درباره مجموعه دوقلوهای صادق تیرافکن با عنوان «بازنویسی تاریخ عکاسی ایران، کارهای اولیه صادق تیرافکن» نوشته بود، برای حضار قرائت کرد.
در بخشی از این متن آمده بود: «درگذشت صادق تیرافکن در اردیبهشت ۹۲ برای خانواده و دوستانش و برای تاریخ عکاسی ایران، فاجعه‌ای بود. به نظر می‌رسید آنچه به عنوان مجموعه آثار صادق تیرافکن می‌شناسیم، به تعدادی محدود است و اثر هنری جدیدی قرار نیست از این هنرمند تأثیرگذار که وقتی زندگی هنری‌اش خاتمه یافت در اوج قدرت هنری و خلاقیت بود، کشف شود. با این همه به یمن تلاش‌های پایان‌ناپذیر برادر سخت کوشش، قاسم تیرافکن، در راه اندازی بنیاد فرهنگی تیرافکن برای محافظت از آرشیو و آثار صادق تیرافکن، حالا با آثاری مواجه شده‌ایم که پیش از این هرگز دیده نشده و به نمایش درنیامده‌اند.»
فیتزپاتریک در پایان نوشتارش آورده بود: «تمام هنرمندان بعدی که در حال کار‌کردن در فضای عکاسی معاصر هنری هستند و بر موضوع فیگور و هویت تأکید دارند از اساس وامدار خلاقیت و فاصله‌گیری از سنتی هستند که در عکس‌های هنری اولیه صادق تیرافکن به هنر ایران معرفی شده است.»
در ادامه این نشست، توکا ملکی نیز با تشکر از قاسم تیرافکن برای تلاشش در بنیاد تیرافکن، به سخنرانی پرداخت و گفت: جوانمرگی در هنر مصادف است با اسطوره سازی. این اتفاق فرصتی را فراهم می‌کند که هنرمندی را بر صدر بنشانیم و از او بتی بسازیم و در این فرصت دشمنان دیروز تبدیل به ستایشگران امروز می‌شوند. اما من به آثار صادق تیرافکن واقعا به عنوان کسی نگاه می‌کنم که تجربه کرد و همچنان در حال تجربه بود، بنابراین زمان و فرصتی می‌برد تا مشخص شود که این هنرمند ستاره‌ای بود در هنر معاصر ایران که درخشید و تمام شد و یا نور پر فروغی است که ماندگار خواهد بود.
وی ادامه داد: فکر می‌کنم باید کارهای تیرافکن را در دوره‌ای که کار کرد و زمانی که تجربه کرد، بسنجیم. ۵۰ سال عمر و ۳۰ سال تجربه واقعا زمان کمی است برای اینکه مشخص شود که مسیر کاری یک هنرمند دقیقا به کجا می‌رسد و چقدر مداومت دارد.
ملکی سپس به بررسی آثار تیرافکن از نظر مفهوم و موضوع پرداخت و گفت: قضاوت من بر اساس آثار به نمایش درآمده او است و طبیعتا به نمایش درآمدن آثار دیده نشده او می‌تواند مسیر این نگاه را عوض کند.
وی در ادامه به بررسی و مقایسه آثار تیرافکن در بستر تاریخی هنر ایران و بستر اجتماعی هنرمند پرداخت.
در پایان این مراسم، امیرعلی قاسمی کتاب «تاریخی برای فردا» شامل آثاری را که از صادق تیرافکن به مناسبت بی‌ینال ونیز امسال منتشر شده است، معرفی و عنوان کرد که به زودی این کتاب که به زبان انگلیسی است، به زبان فارسی نیز منتشر خواهد شد.
این مراسم با گفتگویی تخصصی حول محور آثار تیرافکن، توسط سخنرانان این مراسم، پایان یافت.
نظر شما