غفلت از زیرخاکی‌های باارزش همدان/ گنجی که از معادن استخراج نشد

به گزارش خبرنگار مهر، همدان استانی با پتانسیلهای مناسب در بخش صنعت و معدن است که در شاهراه ورودی غرب کشور قرار گرفته و تواناییهای بالقوه ای برای ایجاد سرمایه گذاری و دسترسی به بازارهای غرب کشور داراست.

در همین راستا شهرستان همدان نسبت به سایر شهرستان های استان مهمترین مرکز صنعتی همدان محسوب می شود و نیمی از فعالیت های صنعتی استان همدان در این شهرستان استقرار دارد.

در شهرستان همدان محور جاده همدان ـ دوراهی کبودرآهنگ به دلیل قرارگیری در مسیر ارتباطی با بازار بزرگ مصرف تهران ـ کرج، قطب های صنعتی قزوین و ساوه و جاده ترانزیتی اروپا و همچنین احداث شهرک صنعتی بوعلی در این مسیر و نیز به سبب شرایط مساعد توپوگرافی و ارزانی اراضی صنعتی دارای بیشترین تمرکز از نظر تولید و اشتغال صنعتی است.

پس از آن محور همدان ـ کرمانشاه به دلیل قرارگیری در امتداد محور قبلی و به علت وجود اراضی مناسب صنعتی در رتبه دوم و محور جاده همدان-ملایر در رتبه بعدی از نظر تمرکز صنعتی قرار دارند.

سهم ملایر از فعالیت های صنعتی استان حدود ۱۵ درصد برآورد شده است

دومین شهرستان و مرکز مهم صنعتی شهرستان نیز ملایر است که سهم آن از فعالیت های صنعتی استان حدود ۱۵ درصد برآورد شده و در ادامه شهرستان بهار به عنوان سومین مرکز مهم صنعتی استان محسوب شده که عمده صنایع آن در منطقه صنعتی چشمه قصابان و محور جاده همدان ـ کرمانشاه متمرکز است.

بررسی وضعیت صنعتی و معدنی استان همدان نشان می دهد که سرمایه‌‌گذاری در حوزه معدن همدان رضایت‌بخش نیست در حالیکه همدان به دلیل داشتن ۲۸ نوع ماده معدنی و ذخیره یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تنی مواد معدنی می‌‌تواند به عنوان استان معدنی در کشور مطرح باشد.

از سوی دیگر آنچه مسلم است اینکه استعدادهای معدنی همدان به درستی معرفی نشده و حتی میزان سرمایه‌گذاری در حوزه معدن همدان قابل توجه و رضایت‌بخش نیست و این مشکلات سبب شده تا سرمایه‌‌‌گذاران در این زمینه ورود پیدا نکرده و سرمایه‌‌گذاران موجود نیز از سرمایه‌‌گذاری در بخش معدن پشیمان شوند.

استان همدان با وجود بهره‌مندی از ذخایر غنی معدنی هنوز شاهد پیشرفت چشمگیری در حوزه معدن نیست، به طوری که اکنون ۲۶۴ معدن فلزی و غیرفلزی در استان همدان فعال است که به گفته معدنکاران و به دلیل مشکلات بسیار، احتمال تعطیلی ۵۰ درصد این واحدهای تولیدی وجود دارد.

شناسایی بیش از ۲۲ نوع ماده معدنی مانند یاقوت آبی و طلا و بیش از یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن ذخیره معدنی در این استان، بستر مناسبی را برای سرمایه‌گذاری و بهره‌مندی اقتصادی در این زمینه ایجاد کرده است، این در حالی است که فعالان این بخش با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کنند.

حمایت نکردن دولت از معدن‌داران، خام فروشی ذخایر معدنی، نداشتن صنایع معدنی و صادرات، نداشتن اعتبار و بودجه برای اکتشاف معدن، نبود امنیت سرمایه‌گذاری در این بخش، نبود تناسب فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با صنایع معدن و کمبود صنایع فرآوری محصولات معدنی از مشکلات بخش معدن و معدنکاران همدان است.

۲۸۰ پروانه بهره‌برداری معدنی در استان همدان صادر شده است

رئیس خانه معدن استان همدان در همین خصوص در گفتگو با مهر با بیان اینکه ۲۸۰ پروانه بهره‌برداری معدنی در استان همدان صادر شده است، اظهار داشت: از این تعداد تنها ۱۶۰ واحد فعال بوده و مابقی نیز در حال حاضر به سبب مشکلات مختلف تعطیل هستند.

رحیم مرتضایی با بیان اینکه ۴۵ درصد صنایع استان همدان صنایع معدنی هستند، گفت: در بخش سیلیس در استان همدان ۳۵ کارگاه کراشینگ و دانه بندی و ۱۹ معدن فعال سیلیس وجود دارد.

وی با بیان اینکه بار اصلی برون رفت کشور از رکود و عقب ماندگی اقتصادی بر دوش صنعت و معدن است گفت: پنج هزار و ۳۲۰ معدن فعال در کشور وجود دارد که ارزش حدودی ۷۰۰ میلیارد دلار را دارا است.

وی اظهار داشت: سالانه ۴۰۰ میلیون تن معادل هفت درصد ذخیره معادن برداشت می شود و باید در پایان برنامه پنجم توسعه میزان استخراج مواد معدنی به ۵۷۰ میلیون تن می رسید که از برنامه عقب هستیم.

وی با بیان اینکه سالانه حدود ۹۵ میلیون متر مکعب شن و ماسه از معادن کشور استخراج می شود و به مصرف پروژه های مهم عمرانی از جمله راه و سدسازی و غیره می رسد، عنوان کرد: ۳۰ درصد از گردش مالی کشور در بخش معدن بوده و سهم بخش معدن و صنایع معدنی از صادرات غیر نفتی کشور بیش از ۳۲ درصد است.

رئیس خانه معدن استان همدان با بیان اینکه بخش معدن و صنایع معدنی ۳۲ درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است، بیان داشت: ۲۵ درصد بازار سرمایه در بورس مربوط به فعالیت های معدنی است.

همدان با قرار گرفتن در مسیر ایالت فلزایی سنندج سیرجان، یکی از مستعد ترین مناطق از نظر کانی های فلزی است،

رئیس خانه معدن استان همدان با بیان اینکه استان همدان با قرار گرفتن در مسیر ایالت فلزایی سنندج سیرجان، یکی از مستعد ترین مناطق از نظر کانی های فلزی است، عنوان کرد: استان همدان با داشتن بزرگترین ذخایر سیلیس آذرین و فلدسفات به عنوان قطب اصلی این کانی ها در کشور مطرح است.

رحیم مرتضایی با بیان اینکه تنوع و وجود معادن مختلف از جمله سیلیس، فلدسفات، سنگ آهن، سرب، میکا، آندولوزیت، گارنت، انوع گرانیت ها، معادن غنی لاشه آهکی و غیره سبب شده که استان همدان یک استان معدن خیز باشد، ادامه داد: استان همدان ۴۱ درصد مواد معدنی کشور از نظر تنوع را دارد.

وی با بیان اینکه هم اکنون ۲۸۰ معدن در استان همدان در حال فعالیت هستند، بیان کرد: استان همدان در مجموع ۲۸ ماده معدنی با ذخیره ای افزون بر ۱.۷ میلیارد تن ذخایر قطعی و معادل ۲.۸۳ درصد از کل ذخایر کشور را دارد.

رئیس خانه معدن استان همدان با بیان اینکه عدم حمایت مسئولان در بخش معدن یکی از مشکلات پیش رو است، عنوان کرد: بهبود باور عمومی نسبت به معدن و اهمیت فعالیت های معدنی می تواند در استراتژی متولیان امر دنبال شود.

وی با بیان اینکه سنگ اندازی ها و دخالت های بدون مورد برخی از سازمان ها در امور معادن باعث تعطیلی بسیاری از آنها شده است، افزود: توسعه سریع کشور آسیب هایی را در برخواهد داشت که استفاده از تجربیات سایر کشورها در این زمینه موثر است.

رئیس خانه معدن استان همدان یکی دیگر از مشکلات را عدم امکان تعیین قیمت مواد معدنی از سوی اتحادیه صنف معدن کاران دانست و ادامه داد: فقدان تکنولوژی و عدم استفاده از کارشناسان مجرب موجب پایین آمدن راندمان کار شده است.

رحیم مرتضایی با بیان اینکه عدم وجود حلقه های پایانی فرآوری مواد معدنی یکی دیگر از مشکلات است، ادامه داد: سیلیس و فلدسفات با قیمتی بسیار نازل ۷۰۰ کیلومتر حمل می شود و در اصفهان یا یزد به فرآوری می رسد.

وی با بیان اینکه فرصت های بسیاری در استان همدان وجود دارد، اظهار داشت: وجود زیر ساخت های اصلی در استان از جمله آب، برق، گاز، راه، راه آهن و غیره می تواند یاری گر باشد.

یکی از بهترین فرصت هایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته نیروی انسانی تشنه کار است

رئیس خانه معدن استان همدان با بیان اینکه یکی از بهترین فرصت هایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته نیروی انسانی تشنه کار است، بیان کرد: نیروی انسانی یکی از بزرگترین سرمایه های کشور است.

مرتضایی با بیان اینکه هم اکنون فقط هفت درصد از سطح کشور مورد اکتشاف قرار گرفته است، عنوان کرد: عمق اکتشافات انجام شده کمتز از ۵۰ متر است که اگر عمق اکتشافات افزایش یابد به راحتی ثروت ملی از ۷۰۰ میلیارد دلار فراتر خواهد رفت.

معاون معادن صنعت، معدن و تجارت استان همدان نیز از تعطیلی ۴۰ تا ۵۰ درصد معادن همدان خبرداد و گفت: ۱۵ تا ۲۰ درصد قیمت فروش مواد معدنی به عنوان مالیات پرداخت می شود که این مسئله ضرر مصرف کننده است.

محمد خاکی با بیان اینکه ۲۸۵ معدن در استان همدان وجود دارد که ۲۳ نوع ماده معدنی از آنها استخراج می شود، اظهار داشت: ۴۰ تا ۵۰ درصد معادن استان تعطیل هستند.

وی علت تعطیلی معادن استان را رکود بازار و کم بودن و نبودن طرح های عمرانی بیان کرد و ادامه داد: مالیات معادن بر روی تعطیلی معادن تاثیری نداشته اما بر درآمد فروش تاثیر گذاشته است.

معاون معادن صنعت، معدن و تجارت استان همدان با بیان اینکه مالیات بر روی قیمت تمام شده مواد معدنی تاثیر گذار است، بیان داشت: ۱۵ تا ۲۰ درصد قیمت فروش مواد معدنی به عنوان مالیات داده می شود و این مسئله ضرر مصرف کننده است.

خاکی با بیان اینکه معدن کاران خواستار این هستند که مالیات کمتری گرفته شود و یا مشمول معافیت های مالیاتی شوند، بیان کرد: این تقاضا به حق است چراکه باید فکری به حال آنها شود و پرداخت مالیات برای معادن با توجه به این رکود بازار سخت است.

ایجاد اشتغال مستقیم و غیر مستقیم از جمله مزایای راه اندازی مجدد معادن تعطیل شده استان همدان است

وی با بیان اینکه ایجاد اشتغال مستقیم و غیر مستقیم از جمله مزایای راه اندازی مجدد معادن تعطیل شده استان همدان است، عنوان کرد: استان همدان از نظر ذخیره مواد معدنی رتبه هشتم و از نظر استخراج این مواد رتبه دهم کشور را به خود اختصاص داده است.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی نیز اظهار کرد: باید مجموعه دولت به معدن‌کاران نگاه ویژه داشته باشند و شرایط را برای آنها مهیا سازند.

امیر خجسته افزود: در استان همدان ظرفیت‌ها و پتانسل‌های بسیار خوبی در حوزه معدن وجود دارد اما باید بدانیم که کار معدن‌کاران بسیار سخت بوده و موادی که آنها از دل زمین به دست می‌آورند با ارزش‌ترین مواد هستند چراکه اگر خود را در شرایط آنها قرار دهیم نمی‌توانیم یک روز کار آنها را انجام دهیم بنابراین باید قدردان قشر زحمت‌کش را بدانیم و موانع سر راه آنها را برداریم.

خجسته با تأکید بر تقویت حمایت از تولید داخل اظهار داشت: بسیاری از صنایع سنگین و سبک تعطیل شده‌اند و تعدادی نیز با سختی مسیر تولیدی خود را در پیش گرفته و فعالیت دارند که باید این واحدها حفظ شوند.

وی با اشاره به ضرورت حفظ اشتغال موجود در استان افزود: با تلاش مدیران دستگاه‌های اجرایی زمینه جذب پنج هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در استان همدان فراهم شده است که طور قطع در توسعه استان اثرگذاری خاصی دارد.

با این تفاسیر آنچه مسلم است اینکه وضعیت معادن همدان باید به صورت خاص و دقیق مورد بررسی قرار گیرد و مشکلات نیز به صورت تفکیکی و مشخص ارائه شود تا بر این اساس در راستای رفع مشکلات گام برداشته شود.

معادن از ظرفیت های استان همدان هستند که می توانند در توسعه اقتصاد، تولید و اشتغال استان تاثیر گذار باشند کمااینکه تا کنون افزون بر ۲۲ نوع مواد معدنی در استان همدان شناسایی شده است.