امیر کربلایی‌زاده بازیگر تئاتر درباره بازی در نمایش «جیجک علیشاه» به کارگردانی رحمت امینی به خبرنگار مهر گفت: نمایش «جیجک علیشاه» نوشته ذبیح بهروز است و بیش از ۹۰ سال قبل به نگارش در آمده و حال نسخه‌ای از آن از ۷ مردادماه در تالار سنگلج روی صحنه رفته است. آقای امینی برای اینکه این نمایش را احیا کند ترجیح داده دخل و تصرفی روی متن به وجود نیاورد و نمایشنامه را با همان ساختار قدیمی به صحنه ببرد.
وی افزود: این نمایشنامه همانند متون امروزی ساختار دراماتیک کاملی ندارد اما اجرای چنین نمایشی خالی از لطف نیست چون نشان می دهد که نمایشنامه‌نویسی و ایده نگارش یک اثر نمایشی برای اجرا از چه سال هایی در ایران رواج یافته است. نمایشنامه اصلی نیمه‌کاره رها می شود و پایان بندی درستی ندارد البته آقای امینی برای نمایشی که قرار است به صحنه ببرد پایانی در نظر گرفته است. بر همین اساس و از آنجا که شخصیت های نمایشنامه افرادی سطحی هستند که عمق و بافتی ندارند ممکن است مخاطب در وهله اول از دیدن نمایش تعجب کند اما اگر با این توجیه که قرار است نمایشی با شکل و شمایل قدیمی و بدون دخل و تصرف ببیند و از زندگی آدم ها در ۱۰۰ سال قبل مطلع شود و از این نکته اطلاع پیدا کند که در یک قرن قبل مردم به چه چیزهایی می خندیدند، دیدن نمایش برایش جالب خواهد شد.
بازیگر نمایش «ساقی» درباره داستان نمایش و نقشی که برعهده دارد، توضیح داد: نمایش، داستان کریم شیره ای دلقک دربار ناصرالدین شاه را روایت می کند که در حال تمرین نمایشی است. این نمایش درباره وضعیت بیرونی و درونی دربار قاجار است و بلبشویی که در دربار قاجار وجود دارد و رسیدگی نکردن به مردم را به تصویر می کشد. در این داستان افراد منفعت طلب و چاپلوسی دور شاه را گرفته اند که همگی با اطلاعات نادرستی که به او می دهند تنها به فکر خود هستند. من در نمایش «جیجک علیشاه» نقش وزیر دواب را ایفا می کنم که شخصیتی کمدی و بامزه است و تقریبا بار طنز داستان را به دوش می کشد.
کربلایی زاده یادآور شد: در داستانی که روایت می شود کریم شیره ای و صدراعظم مدام وزیر دواب را اذیت می کنند چون او شخص جاه طلبی است و فکر می کند باید به درجات بالاتری برسد اما آنها او را جدی نمی گیرند و نمی خواهند بگذارند خودش را بالا بکشد. معتقدم مخاطب نباید از این نمایش انتظار اثری آوانگارد را داشته باشد و اگر با این پیش فرض که نمایشی ۹۲ ساله را می بیند به دیدن اثر بنشید از آن لذت خواهد برد.
وی درباره اجرای استندآپ کمدی که در سال های اخیر تاکید بیشتری روی اجرای آن داشته است، بیان کرد: از سال ۹۱ که من در نمایش «چی شد که من مار خوردم» به کارگردانی گلبرگ ابوترابیان بازی کردم که نمایشی تک پرسوناژ بود تصمیم گرفتم استندآپ کمدی را به همان سبک و سیاقی که در اروپا و آمریکا جریان دارد به صورت حرفه ای در ایران نیز رواج دهم. در دنیا هنرمندانی چون جیم کری، وودی الن، رابین ویلیامز، جری لوییز و نورمن ویزدم از جمله افرادی هستند که سال ها در این زمینه فعالیت داشتند. در واقع اجرای استندآپ کمدی برای یک کمدین را مانند اجرای مونولوگ برای یک بازیگر می دانند. همانطور که اجرای مونولوگ و یا نمایشی تک نفره نشان دهنده توانایی یک بازیگر تئاتر است اجرای استندآپ کمدی هم می تواند تعیین کننده میزان توانایی و دانش یک کمدین باشد. در واقع اجرای استند آپ کمدی برای یک کمدین برگ برنده محسوب می شود.
وی در تعریف استندآپ کمدی گفت: استندآپ کمدی بیان هنجارها و ناهنجاری ها، رفتار، عادات، مسائل و مشکلات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فلسفی و ... است که با ابزار بازیگری و با توجه به شناخت ریتم و تمپو و اتمسفری که در آن قرار گرفته ایم، بیان می شود. استندآپ کمدی وابستگی زیادی به توانایی اجراکننده و بداهه پردازی در موقعیت های مختلف دارد. هنرمند استندآپ کمدی به دنبال به چالش کشیدن یک مساله خاص است اما تم اصلی که نباید فراموش شود اجرای درست در مقابل تماشاگر و با توجه به موقعیت و خاستگاه اجتماعی مخاطبانی است که به دیدن این برنامه نشسته اند.
بازیگر نمایش «ترنج» ادامه داد: در حقیقت مخاطب استندآپ کمدی در لحظاتی از برنامه علاوه بر خندیدن به فکر نیز فرو می رود چون در حال شنیدن بسیاری از مسایل زندگی خودش نیز است و با قسمت هایی از مطالبی که مطرح می شود وجه اشتراک می یابد. با این تعریف جک گویی و لطبفه گفتن و خاطره گویی که برخی از هنرمندان ما در برنامه هایی اجرا می کنند تنها می تواند بخشی از استندآپ کمدی لقب بگیرد اما به صورت مستقل استندآپ کمدی نیستند. من با تحقیقاتی دقیق وارد این عرصه شدم و تمام جوانب کار و اجرای آن را در نظر گرفتم.
کربلایی زاده درباره حمایت از این گونه اجرای کمدی گفت: انتظارم این است که اداره کل هنرهای نمایشی از این گونه جدید نمایشی حمایت کند چون متاسفانه این روزها افراد مدعی بسیاری در این رشته وارد شده اند. در زمان آقای طاهری مدیر وقت اداره کل هنرهای نمایشی قرار بود کارگروهی در این زمینه تشکیل شود تا افرادی که واقعا دانش اجرای استندآپ کمدی را دارند بتوانند به اجرا بپردازند اما با رفتن وی مراحل تشکیل این کارگروه باید از ابتدا آغاز شود.
بازیگر فیلم «امروز» اضافه کرد: خاستگاه استندآپ کمدی در کافه ها است و براساس بداهه پردازی شکل می گیرد به همین دلیل و چون متن کاملی برای اجرا از قبل وجود ندارد مجوز اجرا در سالن های دولتی را به ما نمی دهند. اگر به استندآپ کمدی به عنوان یک نمایش مستقل نگاه شود و نه به عنوان یک پیش درآمد و یا میان برنامه که باید در زمان آنتراکت بین نمایش های دیگر اجرا شود، این اجرا در کشور بیشتر از این باب می‌شود و مورد توجه قرار می گیرد. بنیاد رودکی قرار بود سالن رودکی را برای همین منظور به من اختصاص دهد و حتی من حاضر بودم هزینه کامل سالن را با آوردن یک اسپانسر پرداخت کنم اما متاسفانه با وجود اینکه حتی بازبینی هم رفتم به عنوان یک اجرای مستقل به من اجازه کار ندادند.
وی که در برنامه «خندوانه» نیز به اجرای استندآپ کمدی می پردازد، در این باره عنوان کرد: در برنامه «خندوانه» هر بار با یک موضوع اجتماعی همچون عادت های نامناسب، دروغ گفتن، آداب و رسوم و دیگر رفتارهای اجتماعی برنامه اجرا می کنم. چون این برنامه پرمخاطب است تلاش دارم مسائلی را در آن مطرح کنم که جامعیت بیشتری داشته باشد.
وی در پایان صحبت‌هایش متذکر شد: هدف من این است که مخاطب را با یک کمدی سالم و تفکر برانگیز آشنا کنم. شاید اجرای یک استندآپ کمدی در مخاطب خنده های از ته دل و آنچنانی برنیانگیزد اما خنده های دلنشینی را موجب می شود و بدون تحقیر آداب و رسوم و لهجه و فرهنگ کشورمان مردم را سرزنده و شاد می کند. قصد دارم در آینده ای نزدیک یک اجرای استندآپ کمدی برای هنرمندان با نام «هنر در ایران» داشته باشم که البته هنوز حمایتی نشدم و به دنبال سالن مناسبی برای اجرا می گردم.
نمایش «جیجک علیشاه» به کارگردانی رحمت امینی از چهارشنبه ۷ مردادماه ساعت ۱۹:۳۰ در تماشاخانه سنگلج به صحنه می رود.
نظر شما