مطالعه خواص نانوذرات و تأثیرگذاری آن در درمان سرطان

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، سیستم‌های دارورسانی نوین می‌توانند اثرات درمانی را افزایش داده و با انتقال هدفمند دارو به بافت مورد نظر، عوارض جانبی عوامل درمانی را نیز کاهش دهند. در چند دهه‌ گذشته، سیستم‌های دارورسانی مبتنی بر نانوذرات، با توجه به خواص منحصر به فرد و برتر خود، در مرکز توجه قرار گرفته‌اند. این نانوذرات شامل ترکیبات آلی و معدنی هستند.

از ویژگی‌های اصلی نانوذرات معدنی می‌توان به کنترل رهاسازی داروها از سیستم دارورسانی اشاره کرد که منجر به کاربردهای گسترده‌ای در تحقیقات زیست پزشکی شده است. مثال‌هایی از این مواد شامل کربنات کلسیم، فسفات کلسیم، هیدروکسی آپاتیت و نانوذرات کلوئیدی طلا هستند.

 دکتر فرزانه لطفی پور یکی از مجریان طرح «بررسی اثر نانوذرات کربنات کلسیم به عنوان نانوحامل دارویی» گفت: در سال‌های اخیر استفاده از نانوذرات کربنات کلسیم در حوزه‌ دارورسانی بسیار مورد توجه بوده است. ایمن بودن، در دسترس بودن، تولید کم هزینه و آسان، زیست سازگاری، رهاسازی آهسته‌ دارو و پتانسیل در جذب شدن و ترمیم بافت استخوانی، آن‌ها را تبدیل به حامل‌های مطلوب دارویی کرده است.

وی در ادامه به ویژگی‌های برجسته‌ این نانوذرات اشاره کرد و افزود: این نانوذرات در نقش حامل هدفمند دارو برای گروه‌های مختلف دارویی مورد بررسی قرار گرفته‌ و توانایی بسیار مناسبی برای انتقال دارو به بافت‌های سرطانی از خود نشان داده‌اند.

وی با بیان اینکه خواص این ذرات بسیار وابسته به تغییرات «pH» محیط است و همین امر نانوذرات کربنات کلسیم را قادر به رهاسازی آهسته و کنترل شده‌ دارو پس از تجویز کرده است، اظهار داشت:  لذا با توجه به ویژگی‌های ذکر شده، نانوذرات کربنات کلسیم می‌توانند در آینده به عنوان درمان مؤثر و بی‌خطر سرطان به کار گرفته شوند. جهت دستیابی به این امر نیاز به مطالعات گسترده و دقیق‌تر است.

به گفته‌ دکتر لطفی پور، این کار پژوهشی در مجموع مطالب خلاصه و به روزی در خصوص تهیه و کاربرد نانوساختارهای غیرآلی کربنات کلسیم، به عنوان حامل داروهای سرطانی و رساندن آن‌ها به بافت‌های هدف به دست می‌دهد. در واقع کاربردهای‌ مختلف این نانوذرات و ویژگی‌های مختلف آن نظیر خواص وابسته به pH و زیست تخریب پذیری از جمله موارد بررسی شده در این کار است.

این تحقیقات حاصل همکاری دکتر فرزانه لطفی پور، دکتر خسرو ادیب کیا، پروفسور محمد برزگر جلالی و پروفسور محمد حسین زرین تن- اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز- و سولماز ملکی دیزجی، دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، است که نتایج آن در مجله‌ . Expert Opin Drug Deliv(جلد ۲۵، شماره ۱، سال ۲۰۱۵، صفحات ۱ تا ۱۲) به چاپ رسیده است.