به گزارش خبرنگار مهر، عليرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور روز گذشته در مراسم افتتاحيه مدرسه تابستانی خواندن در مشهد به روایتی نشانه شناسانه از پویانمایی كوتاه "کتاب‌های پرنده آقای موریس لسمور" پرداخت. او در ابتداي سخنانش در معرفي فني و ساختاري اين اثر گفت:
"کتاب‌های پرنده آقای موریس لسمور" اثری از ویلیام جویس، طراح و نویسنده کتاب‌های کودکان است. این پویانمایی در سال 2011 در آمریکا به نمایش درآمد و جایزه اسکار بهترین پویانمایی کوتاه 2012 را به خود اختصاص داد. از ویژگی‌های فنی اثر این است که تمامی صحنه‌های این پویانمایی به صورت واقعی فیلم برداری شده، یعنی تمامی بخش‌های موجود ساخته و فیلم برداری شده است.
وی در اشاره به وقایع و صحنه‌های این پویانمایی بیان کرد: تصویر با فضایی رنگی در بالکن یک هتل آغاز می‌شود. موریس در بالکن طبقه انتهای هتل نشسته، دفتری در دست دارد و اطرافش ده‌ها کتاب در حجم‌ها و رنگ‌های مختلف چیده شده است. در صفحه ای که در حال خواندن آن است، تصویر عروسکی فنری دیده می‌شود. طوفان آغاز می‌شود. اولین نشانه حیات کتاب، در ترس موجود در صورت تصویر عروسک داخل کتاب نشان داده می شود. حروف بر اثر طوفان در حال از بین رفتن هستند؛ نشان هتل در اولین لحظات بر اثر طوفان از جا کنده می‌شود؛ حتی خانه‌ها هم کنده می‌شوند؛ موریس به دنبال کتابش در طوفان حرکت می‌کند. سرانجام خانه موریس و دفترچه قرمز رنگش در یک گردباد فروکشیده می‌شود. طوفان که آرام می‌گیرد موریس از خانه‌ای بیرون می‌افتد؛ کلاه، عصا و دفترچه‌اش، که نشانه‌های هویتی او محسوب می‌شوند، کنار او فرود می‌آیند.
مختارپور ادامه داد: همه چیز سیاه و سفید است اما موریس کمی رنگ دارد؛ سرفه می‌کند؛ حروف از دهانش بیرون می‌ریزد و دوباره بر اثر وزش نسیم حروف از صفحات می‌گریزند؛ حالا موریس هم رنگ خود را از دست داده، سیاه و سفید می‌شود. حرکت می‌کند؛ همه جا آوار است و مردم در پی وسایل خود. موریس پس از عبور از پلی ناگهان در آسمان کتاب‌هایی پرنده می‌بیند که با خود رنگ آورده اند؛ عبور دخترجوانی که با ریسمانی به دست با کتاب‌های پرنده به پرواز درآمده است، فضا را رنگین می‌کند. کتابی مثل شاهین، بر دست چپ دختر جوان نشسته است. حالا غیر از موریس محیط تماما رنگ گرفته. موریس سعی می‌کند کتابش را به هوا پرتاب کند، تا کتاب او نیز به جمع کتاب‌های در حال پرواز بپیوندد، اما موفق نمی شود. دخترک کتاب پرنده روی دستش را به سمت موریس روانه می‌کند و خود می‌رود؛ کتاب او پا دارد؛ و این نشانه دیگری از حیات کتاب در این انیمیشن است. کتاب او روی نرده می‌ایستد؛ کتاب باز است؛ در سمت راست، متن با حرف H شروع شده است و در سمت چپ تصویری از یک موجود خیالی که پایی دارد و سری؛ به عبارت دیگر تخم مرغی است که پایی دارد. این تصویر آشناست؛ تصویر هامپتی دامپتی کتاب‌های لوریس کارول است و H حرف اول هامپتی دامپتی است، که در فارسی با اسم‌هایی همچون گرد و خپل، تپلی، و... ترجمه شده است.
علیرضا مختارپور در ادامه به پیشینه شخصیت پردازی لوئيس كارول اشاره كرد و گفت: «لوئیس کارول» نام مستعار «چارلز لاتریج داجسون»، مؤلف مشهور کتاب‌های ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب و آنسوی آینه است كه وی در 27 ژانویه 1832 در انگلستان به دنیا آمد. پدرش کشیش بود. 3 برادر و 7 خواهر داشت و خودش بزرگترین پسر خانواده بود. لوئیس کلکسیونی از بیماری هایی چون صرع، آنفولانزا، لکنت زبان و... داشت اما زیبایی چهره وی همواره او را در هر جمعی پذیرفتنی می‌کرد. رشته اصلی تحصیلی وی ریاضیات بود، اما در کنار آن به مطالعه فلسفه و تاریخ باستان نیز پرداخت. در 1862 ماجراهای آلیس را شروع کرد و بعدها با تصویرسازی این کتاب به شهرت زیادی دست یافت. انتشارات مک میلان با تصویرسازی جدیدی این کتاب را منتشر کرد و این کتاب پس از یک دوره زمانی موقت در زمره کتاب‌های پرفروش و محبوب قرار گرفت. بعضی معتقدند تخیلات وی در کتاب‌های آنسوی آینه و آلیس در سرزمین عجایب ناشی از توهمات او به خاطر بیماری صرع است.
وی همچنین گفت: موریس خاطرات دختری که او را به این کتابخانه راهنمایی کرد می‌نویسد و تصویری از او ترسیم می‌کند. زمان می‌گذرد. غروب است و موریس که حالا پیر شده با همراهی کتاب‌ها به کتابخانه بر می‌گردد و در انتهای دفتر خاطراتش کلمه "پایان" را می‌نویسد. هامپتی دامپتی با تصاویر متحرک او را تماشا می‌کند. همه کتاب‌ها موریس را مشایعت می‌کنند. او به سوی نور تابیده از خارج کتابخانه می‌رود. موریس در حال مرگ است و در آستانه کتابخانه همه کتاب‌ها به گرد او به پرواز در می‌آیند. بر اثر این حرکت کتاب‌ها، موریس جوان می‌شود و به پرواز در می‌آید درست شبیه به آن دختر کتابدار با طناب‌هایی متصل به کتاب‌هایی که مثل بادبادک در پروازند. موریس کتاب را برای هدایت فرد دیگری می‌فرستد. هامپتی دامپتی در آستانه کتابخانه به احترام موریس کلاه از سر بر می‌دارد. کتابی که موریس فرستاد، دختر جوانی را به کتابخانه آورده است. کتابدار جدید آمده و در آخرین تصویر، تصویر کتابداران قبلی را بر دیوار کتابخانه می‌بینیم.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در نظر گرفتن کتاب به عنوان موجودی زنده را، یکی از ریشه‌ای و برجسته‌ترین مفاهیم این اثر دانست و گفت: اگر کتاب را موجودی زنده بپنداریم، باید بدانیم که نیاز به رسیدگی و توجه دارد. عامل حیاتی یک کتاب خوانده شدن است. کتاب زمانی زنده است که خوانده شود و همانطور که کتاب با خوانده شدن زنده می‌ماند، خواننده نیز با خواندن کتاب روشن می‌شود و کتاب بر او طلوع می‌کند. کتابدار نیز، با خواندن جوان می‌ماند و حیات ابدی می‌یابد نه با کارگزاری صرف؛ به عبارت دیگر هر کتابداری اولا و بالذات کتابخوان است و ثانیا و بالعرض متصدی خدمات کتابخانه ای و اطلاع رسانی. وی ادامه داد: از مفاهیم دیگر قابل استنباط از این پویانمایی این است که همه مظاهر زندگی دنیوی فانی، گذرا و ناپایدار است اما آنچه به فهم، اندیشه، خرد و کتاب گره خورده است، مانا و جاودانه است. همچنین رابطه کتاب با آدمی دو طرفه است، کتاب انسان را هدایت می‌کند، او را از خواب بیدار می‌کند، متقابلا کتاب با خوانده شدن و کتابدار حیات و شادابی می‌یابد.
نظر شما