خبرگزاری مهر – گروه استانها: استان کرمان درزمینهٔ کشاورزی ازجمله استان‌های پیشرو است و یک سوم باغ‌های مثمر کشور در این استان قرار دارد. باوجوداینکه این استان در ظاهر کویری و بی‌آب نشان داده‌شده است اما در کمال تعجب این استان بیشترین میزان سطح زیر کشت گردو که یک محصول آب‌بر محسوب می‌شود را به خود اختصاص داده است.
شهرستان‌های غربی و جنوبی و بعضا شمالی استان کرمان مملو از باغ‌های گردو است، این وضعیت به‌خصوص در شهرستان‌های بافت، رابر و بردسیر غالب است و دشت‌های این شهرستان‌ها مملو از درختان پهن گردو است. بافت و رابر را در کرمان به‌عنوان تولیدکنندگان با کیفیت می‌شناسند.
شهرستان‌های غربی و جنوبی و بعضا شمالی استان کرمان مملو است از باغ‌های گردو، این وضعیت به‌خصوص در شهرستان‌های بافت، رابر و بردسیر غالب است و دشت‌های این شهرستان‌ها مملو از درختان پهن گردو استنکته جالب توجه در خصوص تولید این محصول در استان کرمان این است که تولید آن کاملا ارگانیک و بدون دخالت کودها و سم‌های شیمیایی است و به همین دلیل نیز گردوی استان کرمان از طعم قابل‌توجهی برخوردار است و مشتریان خاص خود را در داخل و خارج از کشور دارد.
گردو بعد از پسته و خرما در استان کرمان مهم‌ترین محصول صادراتی در بخش کشاورزی استان کرمان محسوب می‌شود و اقتصاد بسیاری از خانوارهای شهرستان‌های بافت و رابر از راه تولید این محصول اداره می‌شود.
بیشتر مردم این دو شهرستان یا باغدار هستند و یا در خانه باغ‌هایشان چندین اصله درخت گردو دارند که بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های آن‌ها را پوشش می‌دهد. باوجود تمام استعدادهایی که در خصوص تولید این محصول در استان کرمان وجود دارد اما در کمال تعجب بسیاری از مردم نخستین استان ازنظر سطح زیر کشت و دومین تولیدکننده گردو کشور را نمی‌شناسند و باوجود تمام شعارهایی که داده‌شده است هیچ برند و سازوکار مشخصی برای این محصول در نظر گرفته نشده است.
بخش عمده گردوی کرمان فله ای به فروش می رسد
بیشتر محصول به‌صورت فله‌ای به سایر استان‌های کشور صادر می‌شود و درنهایت به نام گردوی سایر استانها به فروش می‌رود و در این میان عکس‌العمل مسئولان طی سالهای گذشته فقط شعار و بی‌برنامگی بوده است.
از سوی دیگر خشک‌سالی، سرمازدگی و شیوع گسترده آفت کرم خراط، تیشه‌ای بوده که به پیکره این صنعت زده‌شده است و نگاه سنتی به این بخش کشاورزی چه در تولید و چه در برداشت و بسته‌بندی و فروش هیچ‌گاه نتوانسته گره‌ای از مشکلات کشاورزان گردو کار باز کند.
رئیس جهاد کشاورزی استان کرمان در خصوص کشت گردو در استان کرمان به خبرنگار مهر می‌گوید: طبق آمار موجود کرمان نخستین استان ازنظر میزان کشت و دومین استان ازنظر تولید محصول گردو در کشور است و مشخصه تولید در کرمان عرضه گردو ارگانیک است و به همین دلیل از مشتریان خارجی همیشگی برخوردار است.
سالانه ۴۰۰ میلیارد تومان درآمد گردو در کرمان است
عباس سعیدی افزود: در حال حاضر ۱۷ هزار و ۱۰۰ هکتار باغ گردو در استان کرمان وجود دارد و بیشترین محصول نیز از استان‌های بافت، رابر، بردسیر، سیرجان و زرند، شهربابک و کرمان برداشت می‌شود.
وی تصریح کرد: از این مساحت باغ گردویی که در استان وجود دارد، هرسال بیش از ۲۲ تن گردو برداشت می‌شود.
وی افزود: هم‌اکنون فصل برداشت این محصول در استان کرمان آغازشده است و پیش‌بینی می‌کنیم در کنار تأمین نیاز داخل استان، قسمت عمده این محصول نیز صادر شود.
وی گفت: کرمان یکی از تولیدکنندگان عمده گردو در جهان نیز محسوب می‌شود زیرا ایران تولیدکننده چهارم جهان است و کرمان در استان کرمان رتبه دوم تولید را دارد.
یکی از مشکلات موجود در استان خشک‌سالی و کمبود آب است که دامان شهرستان‌های پر آب استان را نیز گرفته است
سعیدی دلیل اصلی قرار گرفتن در رتبه دوم تولید را استفاده از ارقام کم‌بهره و گاه مسن بودن درختان دانست و افزود: یکی از مشکلات موجود در استان خشک‌سالی و کمبود آب است که دامان شهرستان‌های پر آب استان را نیز گرفته است.
وی درآمد سالانه گردو در استان کرمان را ۴۰۰ میلیارد تومان دانست و افزود: برندسازی محصول گردو در استان کرمان از اهمیت بالایی برخوردار است و ایجاد خوشه صنعتی و تعاونی‌های تولید می‌تواند در این خصوص بسیار تأثیرگذار باشد.
رئیس جهاد کشاورزی استان کرمان افزود: متأسفانه کرم خراط نیز که یک آفت غیربومی است خسارت‌های بالایی به این محصول طی سالهای اخیر زده است و به کشاورزان توصیه می‌کنیم در صورت مشاهده این آفت بلافاصله با کارشناسان جهاد کشاورزی مشورت کنند.
گردوی تبریزی و چینی در دومین استان تولید کننده گردو جولان می دهند
محمد اسلامی کارشناس اقتصاد کشاورزی و فعال صادرات گردو در استان کرمان اظهار داشت: ما دومین تولیدکننده کشور هستیم اما اگر همین‌الان به فروشگاه‌های کرمان مراجعه کنید گردوی تبریز و چین را در بازار می‌بینید، این یعنی ما سیستم توزیع و بازاریابی مناسبی در کشور نداریم و حتی در استان خودمان نیز نمی‌توانیم بازار را حفظ کنیم.
اسلامی ادامه داد: درواقع واردات بی‌رویه این محصول کار را به‌جای رسانده است که حتی گردوی چینی هم وارد بازار کرمان شده است و کسی نیست جلوی آن را بگیرد.
متأسفانه دلال‌بازی نیز به عنصری لاینفک در کشاورزی استان کرمان تبدیل‌شده و عده‌ای در کمین فصل برداشت محصولات هستند تا با سوءاستفاده از کمبود نقدینگی کشاورزان محصول را با قیمت بسیار اندک بخرندوی گفت: در کنار این مسئله متأسفانه دلال‌بازی نیز به عنصری لاینفک در کشاورزی استان کرمان تبدیل‌شده و عده‌ای در کمین فصل برداشت محصولات هستند تا با سوءاستفاده از کمبود نقدینگی کشاورزان محصول را باقیمت بسیار اندک بخرند و درنهایت با چندین برابر قیمت در استان‌های دیگر و حتی در استان کرمان بفروشند.
این کارشناس اقتصادی استان کرمان اظهار داشت: اما نگین کشاورزی استان کرمان متأسفانه بی‌نشان است و هیچ برندی برای گردو نداریم بطوریکه گردوی استان به‌صورت فله برداشت و به‌صورت فله‌ای هم فروش می‌رود.
محمد شمس‌الدینی یکی از تولیدکنندگان گردوی استان کرمان که در شهرستان رابر فعالیت دارد به خبرنگار مهر گفت: زمان برداشت گردو در استان مهم‌ترین بخش از مشتریانی که به باغداران مراجعه می‌کنند دلالان هستند.
وی افزود: هرسال هزینه‌های تولید افزایش می‌یابد اما قیمت در بازار تغییری نمی‌کند و کشاورزان هرسال سود کمتری می‌برند و بیشترین سود هم عاید دلالان می‌شود.
این کشاورز رابری کم‌آبی را هم از مشکلات استان دانست و افزود: با تمام این مشکلات حمایتی از ما نمی‌شود و تغییرات اقلیمی به‌خصوص سرمازدگی در دو سال گذشته موجب شده تولید محصول در استان کرمان به‌شدت کاهش یابد.
این تولیدکننده گردو عنوان کرد: هیچ کارخانه فرآوری گردو در استان وجود ندارد و اصولا صنایع شیرینی سازی و کیک سازی و سایر صنایع مرتبط، چون گردوی استان باکیفیت است سراغ ما نمی‌آیند زیرا آن‌ها دنبال گردوی درجه چندم هستند تا بتوانند ارزان بخرند و گران بفروشند.
وی گفت: در حالی ما هیچ سازوکاری نداریم برای عرضه گردو در بازار نداریم که گردوی تبریز و چین با بسته‌بندی و به‌صورت منظم در فروشگاه‌های ما توزیع می‌شود، این مسئله سؤال اصلی ما است که برنامه‌ریزی رفع مشکلات کنونی را چه کسی باید انجام دهد و چرا هیچ گامی برای رفع مشکلات برداشته نمی‌شود.
سوزاندن درختان بهترین راهکار ارائه شده برای مبارزه با آفت کرم خراط
علی زراعی کشاورز بافتی نیز در گفتگو با مهر اظهار داشت: آفت کرم خراط یکی از مشکلات اصلی تولید گردو است به‌طوری‌که در ۴۰ درصد باغ‌های استان کرمان توسعه‌یافته و هیچ راهکار مناسبی برای مبارزه با این بیماری وجود ندارد و بهترین کار قطع درختان و سوزاندن این درختان آلوده است.
وی که در رشته گیاه‌پزشکی نیز فارغ‌التحصیل شده با ابراز نگرانی از شیوع این آفت در کرمان تصریح کرد: این آفت سال ۷۸ توسط تانکرهای انتقال آب به باغ‌های بافت و رابر منتقل شد و از آن زمان تا کنون خسارت‌های زیادی به باغ‌های کرمان وارد کرده است.
وی خواستار تحقیق و مطالعه در خصوص مبارزه با این آفت توسط دستگاه‌هایی که بودجه و اعتباردارند شد و افزود: چرا به این نکته توجه نمی‌شود که گردو سومین محصول ارزآور در بخش کشاورزی در استان کرمان است و چرا باید دست روی دست گذاشت تا این محصول از بین برود.
وی ادامه داد: جشنواره‌ای هرسال برگزار می‌شود و متأسفانه فقط نام گردو دارد اما درواقع غرفه‌هایی برای توزیع انواع محصولات افتتاح می‌شود و هیچ راهکاری برای حل مشکلات کشاورزان ارائه نمی‌دهد.
وی گفت: گردو زیر سایه پسته قرار دارد و حتی مرکز تحقیقات هم به‌جای اینکه به فکر رفع مشکلات گردوکاران باشد تنها به فکر پسته است، در حالی که پسته بسیاری از زیرساخت‌ها ازجمله خاک و آب کرمان را از بین برده و هیچ سودی هم برای توسعه استان نداشته و سایر محصولات را نیز در سایه خود قرار داده است.
هزاران نفر از خانوارهای مناطق مختلف استان کرمان زندگی خود را با درختان گردو در استان پیوند داده‌اند اما متأسفانه این پیوند در حال گسستن است و هرسال از سطح زیر کشت تولید گردو به دلیل خشک‌سالی و شیوع آفت کاسته می‌شود و در این میان مشتریان نخست گردوی کرمان همچنان دلالان هستند و جواهر کشاورزی استان کرمان متأسفانه هیچ برند و درخششی ندارد و به اسم استان‌های دیگر وارد بازار می‌شود و نامی از دومین تولیدکننده گردوی کشور در بازار این محصول برده نمی‌شود.
خبرنگار: اسما محمودی
نظر شما