خبرگزاری مهر- گروه استانها: خیلی‌ها شهر رشت را به دلیل هوای همیشه ابری و باران‌های زیادش، لندن ایران می‌نامند اما تا همین سال‌های آخر دهه ۸۰، در روزهایی که شدت بارندگی به حدی می‌رسید که پیکر فرسوده شهر یارای پذیرش حجم زیادی از باران را نداشت، نبود سیستمی کارآمد برای هدایت درست و کامل آب‌های سطحی ناشی از بارش باران، این شهر را به «ونیز» ایران تبدیل می‌کرد.
بارش شدید باران در رشت با آب‌گرفتگی معابر و خیابان‌ها و مختل شدن زندگی شهروندان پیوند خورده بود و در شهری که به خاطر باران‌های زیادش به نام «شهر باران‌های نقره‌ای» نام‌گرفته، نظم همیشگی تردد خودرو‌ها، عبور و مرور مردم پیاده و در یک‌کلام آسایش شهروندان با هر بارش مداوم و شدید، مختل می‌شد.
پروژه نیمه‌تمام هدایت آب‌های سطحی
وضعیت آب‌گرفته خانه‌ها و خیابان‌های شهر از ابتدای دهه ۹۰ بالاخره مدیریت شهری را به این فکر انداخت که در غیاب حضور و اقدامات شرکت آب و فاضلاب شهری استان در راستای نوسازی سیستم فاضلاب، خود برای نجات شهر از غرق شدن در آب باران، دست‌به‌کار شود.
بدین منظور تصمیم بر آن شد تا با هدایت آب‌های سطحی به سمت رودخانه‌های زرجوب و گوهر رود، از تجمع آب ناشی از بارش باران جلوگیری کرده و از حجم آب جمع شده در جای‌جای شهر بکاهند. زمان اجرای این پروژه در مدت ۵ سال و با برآورد هزینه‌ای حدود ۳۵ میلیارد تومان تنظیم شد.
در سال ۹۲ و همزمان با روی کار آمدن محمدعلی نجفی به‌عنوان استاندار گیلان، آب‌گرفتگی شدیدی در شهر رشت رخ داد که این امر باعث شد تا به‌واسطه قولی که استاندار جدید به مردم رشت برای رفع این معضل داده بود، پروژه با سرعت بیشتری پیش رود.
در همان زمان نجفی قول داد تا برای بهبود وضعیت فوق و شتاب بخشی به تلاش‌های شهرداری برای ساماندهی این وضعیت بحرانی، بخشی از پروژه هدایت آب‌های سطحی را به عهده گرفته و با مشارکت شهرداری این مهم را به سرمنزل مقصود برسانند.
به عبارت بهتر استانداری و ستاد مدیریت بحران متعهد شدند تا با تأمین لوله‌های موردنیاز برای پروژه هدایت آب‌های سطحی، یاری گر مدیریت شهری در این حوزه باشند.
با همگامی شورای شهر و «محمدابراهیم خلیلی» شهردار وقت رشت، اجرای پروژه با شناسایی نقاط بحرانی‌تر شهر که زندگی را برای مردم در زمان بارندگی با مشکلات متعددی مواجه می‌کرد، شتاب گرفت.
در فاز نخست اجرای پروژه، ۳۳ نقطه بحرانی شهر که با بارش‌ها دچار آب‌گرفتگی می‌شدند، شناسایی و در ۲۰ نقطه لوله‌گذاری انجام شد.
با این اقدام، اگرچه انتظار می‌رفت رضایت نسبی شهروندان از هدایت آب باران به رودخانه‌ها و کمتر شدن آب‌گرفتگی در این نقاط جلب شود ولی، اجرای پروژه عواقبی همچون نوسازی آسفالت را به دنبال داشت که نتوانست رضایت مردم را در بسیاری از نقاط که مشمول لوله‌گذاری برای هدایت آب باران بود، جلب کند.
باگذشت فاز نخست و اجرای طرح در ۲۰ نقطه طی دو سال اخیر، اخیراً با آغاز بارندگی‌های شدید در رشت، ساکنان ۱۳ نقطه شناسایی‌شده در انتظار اجرای پروژه هدایت آب‌های سطحی در محلات خود هستند. اما باوجود اعلام آمادگی شهرداری رشت، این پروژه در مرحله تأمین لوله، متوقف است.
استانداری به تعهدش عمل نمی‌کند
معاون فنی و عمرانی شهرداری رشت در گفتگو با خبرنگار مهر علت توقف پروژه را انجام ندادن تعهد استانداری نسبت به تأمین لوله‌های موردنیاز عنوان می‌کند.
میر نوید می‌رحق جو بابیان اینکه در بودجه امسال ۱۶ میلیارد تومان برای ادامه پروژه فوق تعیین‌شده است، می‌گوید: در بودجه سال جاری شهرداری، ادامه پروژه هدایت روان آب‌های سطحی برای ۱۳ نقطه باقیمانده شهر در نظر گرفته‌شده و از ابتدای تابستان شهرداری آمادگی خود را برای اجرای این پروژه به استانداری اعلام کرده است اما هنوز اعتبارات لازم از سوی استانداری برای ادامه پروژه و اجرای تعهدی که استانداری برای تأمین لوله‌ها متقبل شده، تأمین نشده است.
وی می‌افزاید: شهرداری توانایی دارد تا برای ۱۰ نقطه شناسایی‌شده همچون بلوار ورودی شهرک حمیدیان، فاز یک علی‌آباد، جنب بیمارستان حشمت، خیابان فرجام و چند نقطه دیگر پروژه را اجرایی کند اما همچنان در انتظار تأمین لوله‌ها از سوی استانداری هستیم.
تأمین نشدن لوله‌ها باوجود آمادگی شهرداری برای ادامه پروژه هدایت آب‌های سطحی از سوی اعضای شورای شهر رشت نیز بار‌ها مورد گلایه بوده و اعضای شورای شهر بار‌ها در جلسات علنی شورای رشت بر این نکته تأکید کرده‌اند.
رئیس کمیسیون بهداشت و محیط‌زیست شورا یکی از کسانی است که در جلسات علنی بار‌ها به این نکته اشاره‌کرده است.
فاطمه شیرزاد در آخرین جلسه شورای شهر رشت مجدد بر این نکته تأکید کرد که با تأمین لوله‌ها از سوی استانداری مشکلات آب‌گرفتگی محلات شناسایی‌شده در زمان بارندگی‌های امسال که بسیار شدید است، رفع می‌شود.
هدایت آب‌های سطحی، راه‌حلی موقتی است
اما در مقابل این سخنان، مدیرکل ستاد مدیریت بحران استانداری گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر نبود تناسب بین اعتبارات و حجم پروژه‌ها را دلیل عدم تعهد استانداری به وعده خود در تأمین لوله‌ها عنوان می‌کند.
افشین عزیزی بابیان اینکه بین هشت تا ۱۰ میلیارد تومان برای تأمین لوله‌ها اعتبار نیاز است، می‌گوید: باید اعتبارات را با نگاهی عدالت محور و توجه و رسیدگی به همه شهر‌ها تقسیم کرد اما استانداری با عمل کردن به وعده خود در اجرای پروژه در ۲۰ نقطه نشان داده است که همچنان نگران آب‌گرفتگی سایر محلات رشت نیز هست.
وی می‌افزاید: آب‌گرفتگی محلات رشت با اتمام پروژه در همه نقاط بحرانی حل نمی‌شود بلکه از ابتدا نیز هدف این بود که با هدایت آب‌های سطحی به دو رودخانه زرجوب و گوهر رود، حجم آب‌گرفتگی‌ها را در محلات کم کنیم اما باید بدانیم که ظرفیت این دو رودخانه نیز محدود است و باوجود مشکلاتی که شامل حال دو رودخانه هست باید به فکر اجرای فاز دوم پروژه بود و برای آن برنامه‌ریزی کرد.
عزیزی بر این باور است که اجرای برخی اقدامات همچون آبخیزداری در حوزه بالادست دو رودخانه رشت راهکار نهایی و قطعی حل بحران آب‌گرفتگی‌های محلات رشت است و از ابتدا نیز چنین اقداماتی در برنامه بلندمدت رفع مشکل آب‌گرفتگی محلات رشت در دستور کار بوده است.
وی تأکید می‌کند که نمی‌توان مدعی بود که با اتمام پروژه هدایت آب‌های سطحی، شهروندان شاهد هیچ‌گونه آب‌گرفتگی در سطح شهر نخواهند بود.
این مسئول تصریح می‌کند: درعین‌حال باید در نظر داشت که رشت تنها شهر گیلان نیست بلکه باید به مابقی شهرهایی که در فصول بارندگی با مشکلاتی این‌چنینی مواجه هستند نیز توجه لازم را نشان داد.
مثال وی برای این سخنان، شهر لنگرود در شرق گیلان است که همواره در فصول پاییز و زمستان شاهد آب‌گرفتگی‌های گسترده‌ای در خیابان‌های اصلی و فرعی خود است.
بااین‌همه مدیرکل ستاد مدیریت بحران استانداری گیلان اظهار امیدواری می‌کند که تا پایان سال با تأمین اعتبارات، لوله‌های تعهدی استانداری برای چند نقطه شناسایی‌شده به دست مدیریت شهری رشت برسد.
نگاه فرا بخشی به پروژه‌های عمرانی
در این میان استاندار گیلان نیز در حاشیه افتتاحیه دهمین نمایشگاه صنعت ساختمان، در جمع خبرنگاران و در پاسخ به خبرنگار مهر با اشاره به اینکه باید به فعالیت‌های عمرانی نگاهی فرا بخشی داشت بیان می‌کند: مهم‌ترین هدف اجرای پروژه آب‌های سطحی تأمین آسایش شهروندان است که در این راستا نباید با نگاهی بخشی و تک‌بعدی، به انتظار فعالیت یک ارگان بود بلکه هر کس به سهم خود در اتمام این پروژه سهیم است.
محمدعلی نجفی ادامه می‌دهد: در بحث لوله‌گذاری در سایر نقاط شهر رشت نیز استانداری به تعهدات خود عمل خواهد کرد و امیدواریم که با تأمین اعتبار در این بخش تا پایان سال جاری، بتوانیم جوابگوی نیاز شهروندان رشتی باشیم.
آنچه پیداست، داستان همیشه تکراری آب‌گرفتگی حتی در حد همین چاره‌اندیشی‌های موقت نیز پایانی نخواهد داشت و مردم رشت در رفت‌وآمد میان استانداری و شهرداری به نتیجه‌ای جز گل‌آلوده شدن در خیابان‌هایی که این روز‌ها به یمن اجرای طرح‌های مختلف کنده‌کاری هم شده‌اند، دست نخواهند یافت.
خبرنگار: مائده اسفندمز
نظر شما