به گزارش خبرنگار مهر در قم همايش فقه و محيط زيست، ديروز يكشنبه در مركز جامعة العلوم اسلاميه با پيام آيت الله مكارم شيرازي و با حضور علما، فضلا، طلاب و مسئولان سازمان حفاظت محيط زيست برگزار شد.
در پيام آيت الله مكارم شيرازي كه توسط دكتر فقيهي، دبير اين همايش قرائت شد، آمده است: بي شك مواهب الهي در كره خاكي نامحدود نيست و به فرموده قرآن مجيد« و ان من شي الاعندنا خزائنه و ما ننزله الابقدر معلوم؛ خزائن همه چيز نزد ماست، ولي جز به مقدار معيني آن را نازل نمي‌كنيم». بنابراين هرگونه زياده روي و تخريب در اين مواهب الهي سبب محروميت گروهي از مردم جهان يا محروميت خود ما مي شود.
آيت الله مكارم شيرازي در بخش ديگري از پيام خود تصريح كرد: نبايد فراموش كنيم آن چه امروز دراختيار ما در اين محيط زيست است، متعلق به نسل امروز نيست، به يقين نسلهاي آينده نيز درآن سهم دارند و تخريب آنها سبب محروميت فرزندان و نسلهاي آينده مي شود و اين نهايت خودخواهي است كه ما همه آنها را فراموش كرده و فقط به فكر خويش باشيم. لذا دانشمندان دلسوز پيوسته هشدار مي‌دهند كه در استفاده از اين مواهب بسيار دقيق باشيد و از هرگونه اسراف و خرابكاري بپرهيزيد.
وي يادآور شد: خوشبختانه فقه اسلامي نه تنها نسبت به مسائل مربوط به محيط زيست بي تفاوت نيست، بلكه دستورهاي مؤكدي در زمينه حفظ و نگهداري و گسترش و آفت زدايي آنها صادر كرده است. پيوند مباحث فقهي با مسائل محيط زيست در اين همايش با شكوه طليعه مباركي است براي حفظ و حراست و پاسداري از اين منابع، آن هم در محيطي كه در پرتو حكومت اسلامي فقه و فقاهت عزيز است و نفوذ زيادي در افكار عمومي دارد.
در ادامه دكتر محمد يزدي، معاون آموزش سازمان حفاظت محيط زيست به توضيح درباره علوم روز دنيا پرداخت و گفت: رويكرد دنياي كنوني به علوم جهاني شدن، فضا، فناوري هسته اي، فناوري نانو، فناوري بيوتكنولوژي، فناوري اطلاعات و محيط زيست است.
دكتر يزدي با اشاره به ضرورت توجه به محيط زيست از منظر دين، گفت: حوزويان اگرمي خواهند همگام با علوم روز دنيا پيش بروند بايد بتوانند در همه اين علوم با بهره گيري از تعاليم و منابع غني ديني وارد شوند.
وي تصريح كرد: دنيا در زمينه حفاظت محيط زيست اقدامات مختلف و مفيدي را انجام داده است. ما نيز بايد همگام با دنيا دراين زمينه وارد شويم و راه حفظ محيط زيست را در جهت اهداف خودمان تغيير دهيم و يا حداقل از اقدامات مفيد و جنبه‌هاي مثبت عملكرد ديگران در اين زمينه بهره گيريم.
معاون آموزش سازمان حفاظت محيط زيست كشور با اشاره به افزايش روزافزون توسعه هاي صنعتي، تأسيسات تجهيزاتي اظهار داشت: مسئله اصلي در شرايط فعلي دنيا اين است كه ببينيم كه توسعه چه اثرات مخربي را به بار مي آورد.
وي با تأكيد بر اهميت توجه محيط زيست در توسعه و ضرورت ايجاد توسعه پايدار، گفت: بايد در كنار توسعه به محيط زيست اطراف خود نيز توجه ويژه اي معطوف كنيم تا طبيعتي كه خداوند در اختيار ما قرار داده و همچنين سلامت خود ما به مخاطره نيفتد.
يزدي با اعلام اينكه برخي از آمارهاي توليد آلودگي و تخريب منابع طبيعي طي سال‌هاي اخير در سطح كشور و دنيا گفت: مسئله محيط زيست، مسئله جديدي نيست و در تعاليم ديني ما وجود داشته است، ولي متأسفانه ما آن را فراموش كرده ايم و اكنون كه دنيا آن را با زباني ديگر به ما عرضه مي كند، فكر مي‌كنيم توجه به محيط زيست مسئله جديدي است.
وي با اشاره به وجود دستورات فراوان در قرآن و نهج البلاغه در خصوص توجه به محيط زيست تأكيد كرد: طلاب بايد مباني ديني درباره حفاظت از محيط زيست را استخراج كرده و در اختيار مردم قرار دهند.
يزدي افزود: اميدوارم گرايش فقه محيط زيست در مراكز علمي حوزوي راه اندازي و تأسيس شود و مراكز حوزوي ما پرچمدار حفاظت از منابع طبيعي و محيط زيست باشند. در دانشگاه‌ها رشته هاي محيط زيست با گرايشهاي مختلف را ايجاد كرده ايم و اكنون نيز در تلاش هستيم تا در صورت تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي درس آشنايي با محيط زيست به صورت اختياري و در برخي رشته ها به صورت اجباري ارائه شود.
وي گفت: هدف نهايي ما اين است كه در مورد مسئله فقه و اخلاق محيط زيست ما (ايراني‌ها) پرچمدار آن شويم و براي رسيدن به اين مهم حوزه علميه مي تواند نقش به سزايي داشته باشد.
آيت الله كعبي، رئيس مدرسه فقه واصول نيز در ادامه گفت: حوزه علميه قم همواره در عرصه پژوهشهاي جديد وارد شده و حرفهاي بسياري براي ارائه داشته است .
وي با اشاره به ضرورت مفهوم شناسي و شناسايي بايسته ها و عرصه هاي فقه محيط زيست يادآور شد: فقه محيط زيست به اين معنا است كه مسائل مختلف زيست محيطي به وسيله استخراج منابع فقهي در اين خصوص بررسي شود.
آيت‌الله كعبي استخراج مباحث مربوط به فقه محيط زيست از منابع ديني به خصوص كتب جواهر الكلام و وسائل الشيعه و دسته بندي بر اساس كليات تعاريف و فصل بندي‌هاي خاص را ضروري دانست و گفت: ساختار فقه در زاويه ديد فقيهان به شيوه استنباط مسائل نوپيدا، تأثير بسيار زيادي دارد. ما نمي‌توانيم با ساختارهاي كهن فقه، مسايل جديد را بررسي كنيم، ما ابتدا به يك تحول ساختاري نياز داريم.
رئيس مدرسه فقه و اصول تصريح كرد: ما مي توانيم كتابهايي با عناوين فقه الحديث محيط زيست، قواعد محيط زيست، احكام محيط زيست منتشر كنيم، چون در فقه ما همه ظرفيتهاي مورد نياز به صورت نهفته وجود دارد، ولي براي دستيابي به آن نياز به پژوهش داريم.
وي با ذكر برخي از قواعد موجود در دين درباره محيط زيست اظهار كرد: اگر فهرست مسائل محيط زيست را با نگاه فقهي دسته بندي كنيم مي توانيم بيش از 20 واحد درسي درباره فقه محيط زيست داشته باشيم.
آيت الله كعبي به رابطه بين تكوين و تشريع اشاره كرد و گفت: اگر تكوين همراه با جهان آفرينش و يا به معناي امروزي تابع شريعت الهي نباشد و بر مدار فقه قرار نگيرد، نابود مي‌شود، چون بين تكوين و تشريع هماهنگي وجوددارد.
وي افزود: يكي از حوزه هاي فقهي در رابطه با محيط زيست، اخلاق محيط زيست است و ما نبايد اين مسئله را با فقه و حقوق محيط زيست يكي بدانيم.
نظر شما