به گزارش خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، ابتدا حميد هنرجو با بيان اين مطلب كه در دوران قبل از انقلاب شعر كودك با مضامين ديني نمود فعالي نداشت ، گفت : ادبيات كودك در سالهاي پس از پيروزي انقلاب توانست فراگيرتر در مولفه ها و حوزه هاي موضوعي مختلف از جمله دين و معارف خود را نمايان سازد و وارد زندگي و عواطف مخاطبان خود يعني كودكان و نوجوانان شود، به طوري كه در سالهاي قبل از انقلاب به برخي از مفاهيم مانند طبيعت، مادر و مسائل اجتماعي پرداخته مي شد و حتي برخي از شاعران كودك و نوجوان موضوعات عاشقانه را وارد اين عرصه كردند از جمله مي توان به آثار محمود كيانوش اشاره كرد.
اين شاعر كودك و نوجوان در ادامه يادآور شد: اگر در دوران قبل از انقلاب آثار ديني نيز منتشر شده باشد ، بسيار محدود بوده و " نبوت " و " ولايت " يكي از موضوعاتي است كه بعد از انقلاب وارد جريان شعر كودك و نوجوان شد و عده زيادي از شاعران سعي بر آن داشته اند كه از نظر عاطفي و احساسي با مخاطبان رابطه برقرار كنند.
وي با اشاره به سال جديد كه اختصاص به پيامبر اكرم (ص) دارد تصريح كرد: بايد در اين سال ادبيات كودك و نوجوان پا به پاي ديگر هنرها به اين موضوع بزرگ بپردازد ، البته درادبيات كودك، بيش از آنكه از راه انديشه به بيان معارف ديني و انسان شناسي براي كودك بپردازيم ، بايد از مجاري عاطفه پا در اين عرصه نهيم ، هرچند برخي آثار و تلاشهاي ادبي نيز متاسفانه خود را در همين حلقه متوقف كرده اند و از انديشه باز مانده اند .
حميد هنرجو در ادامه گفت : سرودن و نوشتن براي مخاطب كودك و نوجوان با موضوع پيامبر اكرم (ص) كاري بس مشكل است، در شرايطي كه نگاه ما به شعر كودك نگاه حاشيه اي است ، در حالي كه يكي از راه هاي ورود به اعماق انديشه كودك و نوجوان سروده ها و اشعار كودكانه است و متاسفانه جامعه ما از آن غافل شده است .
ابراهيم حسن بيگي - نويسنده نيز يكي از ميهمانان نشست سراي قلم گفت : نوشتن پيرامون مسائل ديني در حوزه ادبيات داستاني موضوعي نيست كه به انقلاب و بعد از انقلاب باز گردد، چرا كه در سالهاي قبل از انقلاب هم آثاري با موضوعيت ديني منتشر شده است همچون آثاري از محمود حكيمي، آذر يزدي و... به طوري كه در گذشته دين و پرداختن به مقولات ديني يك دغدغه شخصي بود اما امروزه يك اراده جمعي شده است .
اين نويسنده ادامه داد: در هر دوره و مكاني كه نويسنده اي دغدغه دين داشته و اهل قلم نيز بوده ناخواسته به دين پرداخته مانند استاد مطهري كه داستان نويس نبود، اما اين فيلسوف قصه هاي كوتاه را با عنوان داستان و راستان براي مخاطبان نوجوان منتشر كرد كه يك شاهكار ادبي شد، بنابراين نوشتن با موضوعات ديني در دوره قبل از انقلاب يك دغدغه دروني بوده است.
وي يادآور دش: متوليان نظام ديني بايد به اين فكر باشند كه دين را در قالب مسائل ديني و ادبي مطرح كنند و برنامه ريزيهايي را نيز در اين خصوص صورت دهند، به طوري كه امروزه آثار بسياري با مضامين ديني در حوزه ادبيات داستاني منتشر شده اما از نظر كيفيتي چندان رضايت بخش نيستند و كمتر كودك و نوجواني را مي بينيم كه با خواندن يك داستان و يا شعر به دين گرايش پيدا كرده باشد.
ابراهيم حسن بيگي در خصوص علل مختلف بي كيفيتي آثار ديني معرفتي كودك و نوجوان گفت : يكي از دلايل مهم از درون نجوشيدن آثار توليد شده در اين زمينه است، به طوري كه در قبل از انقلاب اكثر آثار از درون مي جوشيد و ماندگار و اثر گذار نيز بود، به طوري كه امروزه بيشتر به سفارش ناشران و موسسات فرهنگي و يا به صورت تكليف ، اهالي قلم دست به قلم مي برند، شايد نوشتن در موضوعات ديگر حتي به صورت سفارشي مشكلي را پيش نياورد اما آثار ديني و معنوي بايد جوششي باشد به طوري كه در حوزه مسائل ديني اگر خلاقيت و معنويت حضور نداشته باشد كاري از پيش نخواهيم برد.
وي در ادامه تصريح كرد: نبايد تنها با توجه به اينكه سال، سال پيامبر اكرم (ص) است دست به توليد اثار مكتوب زد، چرا كه اين گونه آثار سالگردي و مناسبتي گرفتار معضل ارقام و آمار هستند و محدود خواهند شد در نتيجه آثاري با ارزش و با مفاهيم معنوي و ماندگار منتشر نخواهد شد.
اين نويسنده يكي ديگر از مشكلات نگارش در خصوص ائمه را محدود كردن عنصر تخيل دانست و خاطر نشان كرد: اثري بدون عنصرتخيل يك اثر هنري نيست و اگر تخيل پردازي در مورد پيامبر و ائمه اطهار ممنوع شود اثر ادبي، هنري خلق نخواهد شد.
ابراهيم حسن بيگي در ادامه اين مطلب افزود: در بحث آسيب شناسي ادبيات ديني يكي ازمشكلات نويسندگان مهار كردن قدرت تخيل است و بايد "تخيل" در حوزه ادبيات ديني تعريف شود، بنابراين بخشي از مشكلات به مميزي بعد از نوشتن اثر باز مي گردد.
وي ادامه داد: نويسندگاني كه در حوزه ادبيات ديني قلم مي زنند بايد مشاوران ديني داشته باشند، در حالي كه امروزه آثار ديني ما در حوزه داستان كودكان و نوجوان ميان داستان و تاريخ نگاري معلق مانده است و بايد نويسندگان ما تا جايي كه به شان و مرتبت ائمه اطهار آسيب نرسد بايد آزادي قلم داشته باشند .
حميد هنرجو در ادامه نشست خاطر نشان كرد : مربيان آموزشي و پرورشي ما نگاهي حاشيه اي و تفنني به شعر كودك دارند ، از سويي ديگر بايد توجه داشت كه آثار ديني نبايد سفارشي خلق شود زيرا ازكارآمدي و ماندگاري آن مي كاهد ، علاوه بر اين در طول يك سال نمي توان تكليف ادبيات ديني را مشخص كرد.
وي تصريح كرد: برخي از شاعران و نويسندگان پزشكاني شده اند كه قبل از اينكه حرف بيماران خود را بشنوند و در آن هوا تنفس كنند دست به قلم مي برند و نسخه را تجويز مي كنند ، چرا كه آنها در مخاطب شناسي ضعف جدي دارند ، تا جايي كه موضوع به گوش منتقدان غير ادبي هم رسيده است .
اين شاعر كودك يادآور شد: امروزه آثار منتشر شده بيشتر در قالب شعر كودك هستند و دايره واژگاني بزرگسالانه دارند، ما بايد از زاويه و پنجره عاطفه وارد دنياي كودكان شويم و با آنها ارتباط برقرار كنيم.
حميد هنرجو در خصوص خلق آثار ديني براي كودكان گفت : بايد اجازه داد شاعر و نويسنده اثر خود را براي مخاطب كودك و نوجوان خلق كند و تراوشات فكري و ذهني اش را صادقانه بر روي كاغذ بياورد ، زيرا او نبايد در لحظه آفرينش به اين فكر بيافتد كه مبادا در اثر ديني دچار خطاي تاريخي و ... شود ؛ چرا كه ممكن است جوشش وي متوقف شود ؛ به عقيده من بايد كساني كه در جايگاه تصميم گيري نشسته اند در اين خصوص وارد عمل شوند و نويسنده و شاعر تنها به خلق اثر خود بيانديشد .
وي ادامه داد: يك نويسنده نظر يك اهل قلم را در اين خصوص مي پذيرد اما اگر كسي از دنياي خلاقه كودك و نوجوان به دور باشد نبايد در اين جايگاه قرار گيرد و در دوره جديد وزارت ارشاد بايد اين اتفاق بيافتد كه كساني از جامعه شاعران كودك و نوجوان در اين بازبيني ها وجود داشته باشند.
به گزارش مهر ، هنرجو در پايان اين نشست اظهار داشت : گاهي وقت ها تفكيك بندي و تقسيم بندي محلي براي آسيب در ادبيات ما بوده است ، در حالي كه همه نام ها و عناويني كه امروز مطرح است ، زير مجموعه تمامي عنوان كلي ادبيات قرار مي گيرند ، همانگونه كه همه اديان در نهايت در يك نقطه واحد به ذات مقدس پروردگار مي رسند .
نظر شما