به گزارش خبرنگار مهر، اسلام انسان را به سوي يكپارچگي و اتحاد جهاني دعوت مي كند . روابط اسلام با جهاني شدن به معناي تعامل است كه مي تواند به استحكام متقابل و نه مخالفت و تكذيب يكديگر منتهي شود .
اين تعامل، تعاملي نقادانه است كه روند جهاني شدن را با شرايطي تأييد كرده است، اين امر عاملي باثبات در دنياي احتمالات جهاني شدن براي دين اسلام است .
در مورد قابليتهاي دين اسلام براي جهاني شدن گفتگوهاي متعددي با كارشناسان ديني و فرهنگي انجام شده كه در اين مقال برخي آنها به صورت خلاصه آورده شده است .
اسلام با برخورداري از انديشه توحيد قابليت جهاني شدن را دارد
علي موحديان عطار پژوهشگر مركز مطالعات و تحقيقات اديان با اشاره به اينكه توحيد و بخشي از اعراض و پديدارهاي اسلامي كه به نوعي همراه توحيد هستند جزو ذات اسلام تلقي شده و قابليت جهاني شدن را دارند، گفت: توحيد ، جوهر اسلام است و از آنجا كه جوهر از پديدارها و اعراض خود جدايي ناپذيراست بنابراين نمي توان توحيد را از ملازمات آن تفكيك كرد و تنها به حاكم شدن انديشه توحيدي بر جهان ايمان داشت.
|
جهاني شدن به معني حاكميت يك نرم يا هنجار واحد بر اراده كل جهان است و دين ، از مقوله هاي فرهنگي است كه با داشتن ويژگيهايي مي تواند گسترش يابد و بر دنيا مسلط شود |
|
پژوهشگر مركز مطالعات و تحقيقات اديان |
موحديان عطار در مورد ويژگيهاي دين جهاني گفت: دين جهاني بايد فراگير بوده و به يك منطقه خاص از جهان تعلق نداشته باشد. همچنين قوم مدار نباشد مگر اينكه درعين قائل شدن ويژگيهاي خاص براي قوم خود، براي اقوام ديگر نيز مفهومي در نظرگرفته و با آنان در ارتباط باشد .
ظهور امام زمان(عج) مقدمه اي براي يكپارچگي است
حجت الاسلام علي نعمت الهي رئيس سازمان تبليغات اسلامي استان بوشهر انديشه برتر را انديشه آسماني عنوان كرد و افزود: انسان تشنه معنويت است، به طور فطري ميل به پرستش خداي يگانه داشته و در پي رسيدن به صلح و آرامش است و خاتميت دين اسلام به اين معناست كه زمينه هاي لازم براي رسيدن انسان به اميال باطني خود را فراهم كرده و به نيازهاي مادي و معنوي او پاسخ مي دهد، در عين حال كامل كننده اديان پيش از خود بوده و نه تنها آنها را نسخ نمي كند كه خود را ادامه دهنده راه و نظر آنان مي داند.
حجت الاسلام نعمت اللهي يادآور شد: همه اديان الهي به دنبال گسترش معنويت، توحيد و باورهاي صحيح هستند و اين ويژگي تنها خاص اسلام نيست هر چند اسلام به ارائه الگوهاي كاملي در اين زمينه پرداخته كه بهترين اين نمونه ها همان پيامبر(ص) و رفتار و گفتار ايشان است.
رئيس سازمان تبليغات اسلامي استان بوشهر نو شدن را جداي از جهاني سازي عنوان كرد و و افزود: دنياي امروز با توجه به گسترش وسايل ارتباطي به سمت جهاني شدن در حركت است و اين پديده در مسائل فرهنگي نمود بيشتري داشته و در پي تأثير بر فرهنگ ديگر كشورهاست و ما بايد جنبه هاي مثبت را فراگرفته و پادزهري براي مبارزه با بديها در نظر بگيريم.
مبناي دين اسلام نزديك كردن انسانها به يكديگر است
حجت الاسلام احمد خاتمي عضو مجلس خبرگان و امام جمعه موقت تهران در گفتگو با خبرنگار"مهر" با اشاره به نقش مهم مسلمانان در ارائه و معرفي اسلام به جهانيان گفت: اين پيروان اسلام هستند كه بايد با رفتار شايسته خود و با تبعيت از رسول اكرم(ص) كه مظهر رحمت بود به معرفي و تبليغ صحيح اسلام بپردازند و آن را به عنوان ديني كه خواهان برقراري صلح و عدالت اجتماعي است به ديگر ملتها معرفي كنند.
امام جمعه موقت افزود: مسلمانان بايد به دفاع منطقي از اسلام پرداخته و زيبائيهاي آن را بشناسند زيرا هركس به نيكوئيهاي كلام خداوند پي ببرد از آن پيروي مي كند.
حجت الاسلام خاتمي به ديگر مشخصه هاي فراگير شدن اشاره كرد و افزود: دين فراگير بايد پاسخگوي نياز بشر در عرصه يا عرصه هايي از زندگي باشد و سعادت دنيوي و اخروي او را فراهم كند.
رسالت پيامبر اسلام(ص) جهاني است
سيد احمد رسولي نژاد عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي گرايش به عدالت را ويژگي مشترك همه انسانها عنوان كرد و گفت: انسانها از هر نژاد و ملتي كه باشند طالب زيبايي بوده و در پي رسيدن به آن هستند به همين دليل امروز در بسياري از كشورهاي غيرمسلمان نيز شاهد برپايي راهپيمائيهايي در مخالفت با نژادپرستي و برقراري صلح و عدالت جهاني هستيم.
رسولي نژاد با اشاره به گرايش روزافزون به اسلام، گفت: امروز جوامع بشري به دين اسلام تمايل بسيار پيدا كرده اند كه يكي از دلايل آن عدالت خواهي است تا آنجا كه در فرانسه بزرگترين اقليت ديني را مسلمانان به خود اختصاص داده اند.
عضو كميسيون فرهنگي مجلس با تأكيد بر ضرورت معرفي اسلام حقيقي، گفت: ستگاههاي فرهنگي چون سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، سازمان تبليغات، رايزنيهاي فرهنگي ايران در ساير كشورها و مجمع جهاني تقريب مذاهب بايد اسلام و زيبائيهايش را آنگونه كه هست به ديگران معرفي كنند.
فراگيري دين نيازمند بسترسازي مناسب است
حجت الاسلام هاشم زاده هريسي عضو مجلس خبرگان رهبري فراهم كردن بستر و زمينه لازم براي گسترش دين اسلام را ضروري عنوان كرد و گفت: مسلمانان بايد افكار عمومي جهان را بشناسند و بدانند براي تبيين، تشريح و قبولاندن انديشه هاي خود به ديگران از چه روشهايي مي توانند استفاده كنند.
عضو مجلس خبرگان رهبري با اشاره به ويژگيهاي دين و انديشه فراگير آن گفت: اديان براي گسترش بايد اساس علمي داشته و مخالف علوم انساني نباشند از طرفي منافاتي با عقل فطري نداشته باشد. عقل فطري مخالف با عقل فردي است كه به فهم و انديشه هر شخص برمي گردد و پايه و اساس شرع است، به همين دليل هرچه را عقل فطري بپذيرد شرع نيز آن را قبول مي كند.
وي يكي ديگر از شرايط جهاني شدن نظر و انديشه ديني را توجه به منافع مالي و معنوي انسانها اعلام كرد و گفت: دنيا مزرعه آخرت است و ديني مي تواند همه گير شود كه هم به دنيا و مسائل دنيوي و هم به آخرت بينديشد، در اين ميان اسلام ديني است كه شرايط و ويژگيهاي لازم براي جهاني شدن را داراست.
براي جهاني شدن بايد هوشيارانه و با برنامه ريزي دقيق حركت كرد
دكتر يحيي يثربي نويسنده و پژوهشگر اسلام را مبتني بر وحي و مطابق عقل كلي انسان دانست و گفت: همه اديان الهي زندگي ساز هستند، حتي عرفان ما كه التقاطي از اديان ديگر است نيز به زندگي دنيوي انسانها توجهي نمي كند و تنها دين اسلام است كه زندگي ساز بوده و دنيا و آخرت را مرتبط با يكديگر مي داند.
وي با اشاره به زمان ظهور مهدي موعود (عج) افزود: در احاديث و روايات آمده كه حضرت ولي عصر(عج) با ظهور خود جهاني را كه سرشار از ظلم و ستم است سرشار ازعدل و مهر مي كنند و اين همان جهاني شدن است و كساني كه اين نظريه را به شوخي مي گيرند به فرهنگ جامعه خيانت مي كنند.
يثربي تصريح كرد: در راستاي جهاني شدن مي بايست بسيار هوشيارانه و با برنامه ريزي دقيق عمل كرد تا در مسير صحيح پيش رفت .
خداگرايي شرط لازم براي يكپارچگي انسانها است
دكتر عماد افروغ رئيس كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي ، خداگرائي را شرط لازم براي يكپارچگي انسانها دانست و گفت: مشتركاتي ميان همه اديان توحيدي وجود دارد كه بايد از آنها دفاع كرد، يكي از مهمترين اين عوامل اشتراك، همان خداگرائي و پرستيدن آفريدگار يگانه است كه بايد محور و شرط اساسي براي رسيدن به وحدت جهاني قرار گيرد.
وي جهاني شدن را تنها وظيفه و رسالت انبياي الهي برشمرد و افزود: اگر چه اديان توحيدي، از شايستگي لازم براي فراگير شدن برخوردار هستند، اما تنها دين اسلام است كه نگاهي كل گرايانه به انسان دارد.
افروغ ، عام گرائي، ذات گرائي و اصل گرائي را لازمه جهاني شدن دانست و افزود: همه اين اصول دردين اسلام وجود دارد چرا كه در اسلام دنيا و آخرت، فرد و اجتماع به هم پيوند خورده و براي انسانها غايت و نهايتي در نظر گرفته شده است.
وي متصور شدن غايتي براي انسان را مشروط به در نظر گرفتن ذاتي براي او عنوان كرد و گفت: اين به آن معناست كه انسان، عبث آفريده نشده و به اصلي پيوسته است، به همين دليل انسان گرائي بدون گرايش به خداوند، نوعي انسان زدائي است.
افروغ عرفان ايراني را بهترين هديه به جهانيان دانست و افزود: اين نگاه كل گرايانه در عرفان ما نيز وجود دارد و عارفان ما نيز دوگانگي را نپذيرفته و عاشق و معشوق را يگانه مي دانند و بر اين باور هستند كه هيچ حجابي ميان خدا و بنده او وجود ندارد و همين امر، آنان را به يك شادي دروني مي رساند.
ظهور امام زمان(عج) زمينه اي براي جهاني شدن است
دكتر عبدالحسين خسروپناه، پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي جهاني شدن در عصر حاضر را پديده اي غير ممكن اعلام اعلام كرد و افزود: با توجه به وضعيت فعلي جهان و تعدد مكاتب و نظريه هاي موجود، بيان چنين طرحي محال و غير معقول به نظر مي رسد و در شرايط كنوني هيچ نظر و انديشه ديني نمي تواند جهانشمول شود.
وي يادآور شد: تمام و يا بخشي از منشورحقوق بشر را همه كشورها نپذيرفته وامضا نكرده اند و يا به ارائه تفسيرهاي متفاوت از آن روي آورده اند به گونه اي كه بعضي آن را هماهنگ با اسلام دانسته اند و برخي آن را طوري تفسير كرده اند كه نظام ليبراليستي يا سوسياليستي از دل آن بيرون كشيده اند، با اين اوصاف چگونه مي توان به جهاني شدن انديشيد.
خسروپناه با اشاره به مهدويت گفت: ما بر اين باوريم كه روزي منجي موعود ظهور كرده و جهان را پر از عدل و داد مي كند، اما اين يك امر معجزه گونه است و اگرچه عوامل طبيعي هم به كمك مي آيند اما پديده اي است كه با قدرت حضرت حجت و ياري خداوند محقق مي شود.
اسلام كاملترين دين براي رشد بشر است
حجت الاسلام شهاب الدين دارايي، مدير كل امور اجتماعي ايرانيان خارج از كشور سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در گفتگو با خبرنگار "مهر"مخاطب اديان و فرهنگها را انسان معرفي كرد و گفت: اگر دين و تمدني، انسان را مخاطب خود قرار ندهد نمي تواند فراگير و جهاني شود و با توجه به اينكه انسان در حال پيشرفت و تكامل است، اسلام به عنوان آخرين دين الهي بهتر از هر دين ديگري مي تواند نيازهاي وي را برآورده كند.
وي در گفت : چون خداوند خالق انسان است بهتر از هر كس با نيازهاي او آشناست و راه رسيدنش به كمال را مي داند ، از اين رو يك راهنماي عملي در برابربشر گذاشته كه همان دين و كتاب آسماني است و نمونه اعلاي اين رهنمودها را در قرآن مي توان يافت.
حجت الاسلام دارايي، توجه اديان به وجوه مشتركشان را ضروري برشمرد و گفت: دنيا هر روز كوچك تر مي شود و براي رسيدن به يك انديشه واحد بايد به ارتباط با يكديگر و نقاط مشترك براي رسيدن به يك زندگي مسالمت آميز توجه كرد.
اسلام ديني جهانشمول است
حجت الاسلام سيد محمدرضا ميرتاج الديني عضو كميسيون فرهنگي يكي ديگر از دلايل جهاني بودن اسلام را منطبق بودن تعاليم آن با سرشت بشر عنوان كرد و گفت: آموزه هاي ديني با فطرت سالم انسان كه به دور از حجاب جهل، تعصبات قومي و محيطي است هماهنگ بوده و خرد انسان كه بر پايه اصول ثابت و محكمي استوار است آن را تأييد مي كند، براي مثال تمام انسانها زيبايي وعدالت را دوست دارند و خداجو و كمال طلب هستند.
حجت الاسلام مير تاج الديني ارائه الگوهاي عيني را يكي ديگرازعللي برشمرد كه موجب فراگيري اسلام مي شوند و افزود: انسانها تجربه هاي عملي اسلام هستند و اين دين الگوهايي عيني، ملموس و مقدس ارائه كرده و ديگران را به پيروي از اين نمونه ها فرا مي خواند كه مي توانند موجب گرايش ديگران به دين و اخلاق شوند.
عضو كميسيون فرهنگي مجلس پويايي دين را يكي ديگر از عوامل فراگير قابليت دين اسلام براي فراگيري عنوان كرد و گفت: دين جهاني بايد بتواند نيازهاي بشر را در هر دوره اي پاسخگو بوده، زنده و پويا باشد و همه اين ويژگيها در دل اسلام نهفته است.
دين اسلام تمام شرايط لازم براي جهاني شدن را دارد
حجت الاسلام عباس اسكندري معاون فرهنگي سازمان تبليغات اسلام ضمن برشمردن ويژگيهاي يك دين جهاني، گفت: چنين ديني بايد تمام نيازهاي مادي و معنوي بشر كه فطرت و عقل سالم به آن محتاج است را برآورده كرده و او را به سكون و آرامش برساند چرا كه علم و تكنولوژي قادر به فراهم كردن اين سعادت و اطمينان نبوده و براي بشر تنها تشويش و اضطراب به ارمغان مي آورد.
وي ايجاد ارتباط معقول و متعادل ميان خالق و مخلوق را يكي ديگر از مشخصات دين جهاني دانست و گفت: انسان جانشين خدا بر زمين است و دين كامل بايد توانايي ايجاد ارتباط ميان عرش و فرش را داشته و به زندگي دنيوي و اخروي انسان توجه كند.
حجت الاسلام اسكندري ايجاد عدالت اجتماعي را لازمه جهاني شدن دين عنوان كرد و افزود: اين دين بايد دستورالعمل روشني درباره معاشرت و ارتباط انسانها با قوميتها و سطوح مختلف اجتماعي با يكديگر داشته باشد و يكسري اصول اخلاقي و عملي براي پديد آمدن نوعي عدالت اجتماعي در ميان بشريت ارائه دهد.
معاون فرهنگي سازمان تبليغات اسلامي دين اسلام را برخوردار از همه اين ويژگيها معرفي كرد و گفت: اسلام تنها ديني است كه همه شرايط لازم براي جهاني شدن را داراست اما مسلمانان از اين امر بي خبر بوده و تلاش جدي براي تبليغ و گسترش آن نمي كنند.
مخاطبان آموزه هاي اسلامي كل بشريت هستند
حجت الاسلام عباسعلي اختري ، عضو كميسيون فرهنگي مجلس اسلام را ديني جهاني معرفي كرد و گفت: آياتي كه در قرآن نيز آمده ما را به اين امر رهنمون مي كند براي مثال جايي خداوند دين را تنها اسلام معرفي كرده و در آيه اي ديگراسلام را دين حق مي داند كه هر كس آن را نپذيرد ،هيچ آيين و دين ديگري از او پذيرفته نمي شود و همه اين آيات به ما مي فهماند كه در نهايت اسلام كه كامل ترين دين الهي است بر جهان مسلط مي شود.
حجت الاسلام اختري ، پايه ها و اساس دين را ثابت معرفي كرد و افزود: از آنجا كه فطرت انسانها تغيير نمي كند، اصول و معيارهاي دين نيز ثابت باقي مانده و تنها فروع و نتايج آن در طول زمان تغيير مي كند براي نمونه زباني معتقد بودند خريد و فروش هرچه كه نحس است از جمله خون حرام محسوب مي شود چرا كه مردم از آن هيچ بهره اي هم نمي برند اما امروز نتيجه اين حكم تغيير كرده و خريد و فروش خود به خاطر استفاده حياتي از آن مجز دانسته شده است.
نظر شما