۶ خرداد ۱۳۸۵، ۱۱:۴۱

دين، انسان و زندگي/ دين و آزادي- 1

دين عامل هدايت انسان به آزادي همراه با حدودي خاص است

دين عامل هدايت انسان به آزادي همراه با حدودي خاص است

خبرگزاري مهر- گروه دين و انديشه: آزادى عاملي است كه هر انسان آزاديخواه را به سوى خود جذب مى ‏كند گرچه مفهوم آزادى از مفاهيم بديهى محسوب مى‏ شود، اما رسيدن به حقيقت آن بسيار دشوار و پيچيده است، در اين ميان دين آمده تا بشر را رها و آزاد كند، بايد توجه داشت دستورات و الزامات ‏دينى كه به ظاهر محدوديتهايي را ايجاد مي كنند، در واقع نجاتبخش انسان از قيد و محدوديت هستند .

به گزارش خبرگزاري مهر ، آزادى يعنى مانع نداشتن و با فراغ بال آنچه را خواستن، به انجام رساندن، هرانساني كه خواهان رشد و تكامل است بايد آزاد باشد .

آزادى يكي از بزرگترين و عاليترين ارزشهاى انسانى  و مافوق ارزشهاي مادي است .

در غرب ريشه و منشاء آزادى تمايلات و خواهشهاى انسانى است و آنجا كه از اراده انسان صحبت مي شود، در واقع فرقى ميان تمايل و اراده قائل نيستند.

از نظر فلاسفه غربي انسان موجودى است كه يك سلسله خواستها داشته و مى ‏خواهد كه اينچنين زندگى كند همين تمايل منشاء آزادى عمل او خواهد بود .

البته شك نيست كه اين نظريه به دليل دو قطبي بودن انسان قابل قبول نيست، انسان غير از غرايز حيوانى، فطرتهاي  عالى انسانى نيز دارد و همين فطرتها منشاء آزاديهاى متعالى بشريت است .

آزادى فردى، آزادي است كه بيشتر در غرب مورد توجه است و در تعريف آن آورده اند كه آزادى فردى يعنى براى فرد شخصيت قائل شدن. 

اسلام در عين اينكه دينى اجتماعى است، حقوق و آزادى فردي را به هيچ عنوان ناديده نمى ‏گيرد . فرد از نظر اسلام  در ابعاد مختلفي چون سياسي، اقتصادي، اجتماعي و قضايي داراي حقوقي است .

از نظر سياسى حق مشورت و حق انتخاب، از نظر اقتصادى حق مالكيت ‏بر محصول كار خود و حق معاوضه و مبادله و صدقه و وقف دارد، از نظر قضايى نيز حق اقامه دعوى، احقاق حق و حق شهادت داشته و از نظر اجتماعى نيز حق انتخاب شغل و مسكن و انتخاب رشته تحصيلى دارد از نظر خانوادگي نيز حقوقي چون انتخاب همسر و مسكن از جمله آزاديهاي فردي است كه در اختيار انسان قرار دارد .

انسان از نظر اسلام داراي آزادي اجتماعي، معنوي، تفكر، عقيده  و بيان و قلم است .

آزادى اجتماعى يعنى بشر بايد در اجتماع از سوي ساير افراد اجتماع آزادى داشته و ديگران مانعى در راه رشد و تكامل او نبوده، او را محبوس و اسثمار نكنند .

آزادى معنوى نيز نوع خاصى از آزادى است و در واقع آزادى انسان از قيد و اسارت خود است. 

از جنبه ارزشى، تفكر به دو گونه مثبت و منفى، سازنده و ويرانگر تقسيم مى‏شود و به طور طبيعي هر چه مورد تأييد دين باشد، مثبت و سازنده است . تفكر در نظام آفرينش و تفكر براي خدمت به خلق از جمله تفكرهاي مثبتي محسوب مي شوند و شك نيست كه اينگونه تفكر از ارزش بالايى برخوردار است.  بنابراين هرگاه تفكر در زمينه ‏اى باشد كه منشاء ضلالت و گمراهى انسان گردد، نادرست خواهد بود.

انسان به مقتضاى اينكه داراى قوه فكر و خرد و احساس و تمايل است، خواه ناخواه در زندگى خود داراى نوعى اعتقاد و باور است. اين اعتقاد ممكن است الهى و يا شيطانى باشد، دين از بشر مى‏ خواهد كه اعتقاد الهى را برگزيند و از باورهاى شيطانى دورى گزيند، ولى نه از روى اجبار و اكراه، بلكه با ارائه آگاهى و با استفاده از ابزارهاى هدايت ‏بخش بشارت و انذار.

آزادى گفتن و نوشتن يكى از حقوق طبيعى انسان است كه خداوند به او عطا كرده است، نوشتن و گفتن علاوه بر اينكه در زندگى روزمره و معمولى انسان نقش اساسى دارند ابزارهاى مهمي براي تعليم و تربيت نيز هستند كه تعالي انسان را موجب مي شوند .

اسلام به عنوان دين حق، از آزادى قلم و بيان دفاع مى ‏كند و ضابطه و معيار آن را رعايت اصل تقوا و عدالت مى ‏داند كه مصاديق آن در احاديث اسلامى و كتب فقهى و تفسيرى بيان شده است.

برخي تصور مي كنند كه دين مزاحم آزادى است، در حالى كه از اهداف ‏دين تبيين حدود آزادى است.

اگر بخواهيم فارغ از دين حدود آزادى را تعيين كنيم، بايد حد آن را عدالت‏ بدانيم. آزادى و عدالت جزء مبانى تدوين حقوق بشر هستند.

دين آمده تا بشر را رها و آزاد كند. بايد توجه داشت دستورات و الزامات ‏دينى كه به ظاهر قيوداتى را پديد مى ‏آورند در واقع بشر را از قيود نجات مى ‏دهند .

کد خبر 331611

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha