عبدالعلي دستغب در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر به مجلات تخصصي ادبي اشاره كرد و گفت : در نشرياتي نيز كه ادواري و تخصصي به چاپ مي رسند نقدهاي خوبي مي بينيم كه در بخش داستان كوتاه مي توان به صفدر تقي زاده اشاره كرد. اين نشريات همچون عصر پنج شنبه، زنده رود و ... مقالات و نقدهاي كاربردي و سازنده اي را منتشر مي كنند. ضمن اين كه امروز تنها در حوزه نقد ادبي رشد نداشته ايم و اگر به نقدهاي سياسي و ايدئولوژيك و اجتماعي موجود نيز توجه كنيم، بر اين نكته كه صاحب نقد و منتقدان تاثيرگذاري هستيم، صحه مي گذاريم.
اين منتقد ادبي در نقد جريان هاي نقدنويسي اضافه كرد : وجود فراكسيون و بخش ها و نحله هاي مختلف، تنها در ايران يافت نمي شود. اين امر كاملا بديهي است. زماني منتقدي مي خواهد از وراي نقد به ارتقاي جامعه دست يابد و منتقدي ديگر هنر را تنها به خاطر هنر و از اين زاويه نقد مي كند. پس دسته اول، بازتاب دهنده اجتماع و دسته دوم بر هنر متمركز مي شود. تخاصم و رودررويي آنها با يكديگر نيز طبيعي به نظر مي رسد.
دستغيب ادامه داد : ارسطو و افلاطون با وجودي كه هم عصر بوده اند انتقادهاي شديداللحني نسبت به يكديگر داشته اند. در واقع در تاريخ نقد، هم تعاون وجود داشته و هم تخاصم. اما آن سنخ محفل گرايي كه در قديم در ايران وجود داشته ، امروز بسيار تشديد شده است تا جايي كه حتي بعضا مي خواهيم صورت مساله را نيز پاك كنيم. يعني اگر از شعر سهراب سپهري بدمان مي آيد، خود او را منكر مي شويم، در حالي كه اثر او را بايد شعر تلقي كنيم و مخالفت خود را با محتوا و فرم و ... شعر سهراب بروز دهيم.
وي افزود : به عنوان نمونه دكتر شفيعي كدكني اوزان شعر سپهري را نوعي بحر طويل تشخيص داده كه به صورت پشت سر هم و خودكار آمده است يا كسي ديگر در نقد خود، تقارن را محور شعر سهراب قلمداد كرده است. اگر نقد و مخالفت در اين مرحله باشد سازنده است .
اين منتقد ادبي به غالب بودن نقد ايدئولوژيك بر نقد ادبي در محافل ادبي و روشنفكري كشور اشاره كرد و گفت : اين افراط در محافل روشنفكري ما نيز به چشم مي خورد در حالي كه ناقد اگر بخواهد اثري را نقد كند بايد تنها به كتاب توجه كند. آن شكل بررسي و داوري كردن ناشي از عارضه اي فرهنگي است كه به انكار ادبيات منجر مي شود.
وي در تشريح اين عارضه فرهنگي تاكيد كرد : هر فردي كه خودش را در معرض آسيب ببيند ناچار به دنياي خودش پناه مي برد و به حالتي بيمارگونه مي رسد كه از تماس با هر نا آشنايي ناراحت مي شود.
عبدالعلي دستغيب در پايان تصريح كرد : اصل در نزديك كردن افق ها و نگاه هاست. البته مساوي و منطبق شدن ديدگاه ها هيچ گاه ميسر نيست و ايده آل هم نيست اما همين كه حاضر شويم از لحاظ دروني، اثر را با ملاحظات خودش بسنجيم گامي بزرگ برداشته ايم.
نظر شما