چشم انداز جام جهاني فوتبال در سايه 32 پرچم

به گزارش خبرگزاري "مهر"، جام جهاني فوتبال كه نام رسمي آن "جام جهاني فيفا" است، مهمترين مسابقات فوتبال مردان در جهان به شمار مي رود. تيم ‌هاي فوتبال مردان تمامي اعضاي فيفا مي ‌توانند در اين مسابقات شركت كنند.

اين مسابقات ابتدا در سال 1930 ميلادي آغاز شد و از آن سال به بعد هر چهار سال يك‌ بار - با دو استثنا در سال ‌هاي 1942 و 1946 ميلادي به علت جنگ جهاني دوم- برگزار شده ‌‌است. در سال 1991 ميلادي فيفا برگزاري جام جهاني زنان را نيز آغاز كرد.

مرحله نهايي جام جهاني در شكل كنوني آن شامل شركت 32 تيم در يك مسابقات چهار هفته ‌اي است كه در كشور ميزبان انجام مي ‌شود و در حال حاضر پربيننده ‌ترين رويداد ورزشي جهان است.

جام جهاني 17 بار برگزار شده ‌است و جام جهاني در آلمان هجدهمين دفعه اين مسابقات به شمار مي رود .در اين مسابقات تنها هفت كشور به قهرماني نائل آمده‌اند.

برزيل پنج بار و ايتاليا و آلمان هر يك سه بار به قهرماني رسيده اند.

اولين ديدار مسابقات جام جهاني در جهان، بين دو تيم ملي انگلستان و اسكاتلند در سال 1872 ميلادي انجام گرفت، اما در آن سال‌ ها فوتبال خارج از انگلستان بعد زيادي نداشت.

پس از افزايش محبوبيت فوتبال در آغاز قرن بيستم، اين ورزش در المپيك‌ هاي تابستاني 1900 و 1904 ميلادي و المپيك مياني 1906 ميلادي به عنوان ورزش ناظر (بدون اهداي مدال) شركت كرد. در المپيك تابستاني 1908 ميلادي بالاخره فوتبال به عنوان يكي از ورزش ‌هاي رسمي به رسميت شناخته شد.

مسابقات فوتبال در آن سال توسط "انجمن فوتبال" (فدراسيون فوتبال در انگلستان) برگزار مي ‌شد و تنها بازيگران آماتور در آن شركت داشتند و برخي اوقات بيشتر يك نمايش بود تا يك مسابقه. تيم ملي آماتورهاي فوتبال انگلستان هم در المپيك 1908 و هم در المپيك 1912 ميلادي فاتح مسابقات شد.

با توجه به اينكه مسابقات فوتبال المپيك تنها بين تيم ‌هاي آماتور برگزار مي ‌شد، مسابقات "نشان سر توماس ليپتون"‌ توسط "سر توماس ليپتون" در 1909 ميلادي و در تورين برگزار شدند.

جام جهاني در 1934 ميلادي

اين مسابقات معمولا به عنوان اولين تورنمنت جدي جهاني شناخته مي ‌شوند و اكثر باشگاه ‌هاي خوب جهان از ايتاليا، آلمان و سوئيس در آنها شركت داشتند. تيم "وست آكلند" تيمي آماتور از روستايي در شمال شرق انگلستان، فاتح اين مسابقات شد.

وست آكلند در مسابقات بعدي در سال 1911 ميلادي نيز قهرمان شد و بر طبق قوانين بازي ‌ها، نشان "سر توماس" را تا ابد به خانه برد.

در 1914 ميلادي، فيفا توافق كرد كه مسابقات المپيك را به عنوان "مسابقات قهرماني فوتبال آماتورها" به رسميت بشناسد و مسئوليت برگزاري آن را به عهده بگيرد. اين مسئله باعث شد كه مسابقات فوتبال المپيك تابستاني 1924 ميلادي به اولين تورنمنت فوتبال بين ‌قاره‌اي بدل شود. اروگوئه قهرمان اين مسابقات شد و در سال 1928 نيز مدال طلا را كسب كرد.

در 28 مه‌ 1928 ميلادي پس از طرحي كه رئيس وقت فيفا "ژول ريمه" (Jules Rimet) ارائه كرده بود، تصميم گرفته شد كه فيفا تورنمنت بين ‌المللي خود را به پا كند.

ژول ريمه

با توجه به اينكه اروگوئه صاحب مدال طلاي دو المپيك قبلي بود و با توجه به اينكه در سال 1930 ميلادي جشن صدمين سالگرد استقلالش را مي ‌گرفت، ميزباني به اين كشور سپرده شد.

اولين جام جهاني رسمي

المپيك تابستاني 1932 ميلادي در لس آنجلس برگزار شد و به علت عدم محبوبيت فوتبال در آن كشور، اين ورزش در برنامه بازي ‌ها گنجانده نشد. علت ديگر عدم توافق فيفا و كميته بين ‌المللي المپيك در مورد وضعيت بازيگران آماتور بود.

فدراسيون‌ هاي ملي بعضي كشورها به فرستادن يك تيم به مسابقات دعوت شدند. با توجه به اينكه ميزبان مسابقات، اروگوئه بسيار دور از اروپا واقع شده بود و تيم ‌هاي اروپايي براي شركت در اين مسابقات بايد در سفر پرهزينه ‌اي از اقيانوس اطلس مي ‌گذشتند، تا دو ماه مانده به مسابقات هيچ كشور اروپايي حاضر به فرستادن تيم نشده بود.

ژول ريمه نهايتا تيم ‌هاي اروپايي بلژيك، فرانسه، روماني و يوگسلاوي را به قبول اين سفر راضي كرد. مجموعا 13 كشور در اين جا شركت كردند. هفت تيم از آمريكاي جنوبي، چهار تيم از اروپا و دو تيم از آمريكاي شمالي .

اولين ديدارهاي جام جهاني به طور همزمان برگزار شدند و فرانسه و آمريكا در مرحله اول فاتح شدند. اين دو تيم به ترتيب مكزيك را 3 بر صفر و بلژيك را 4 بر يك مغلوب كردند.

اولين گل تاريخ جام جهاني توسط "لوسين لورن" از فرانسه به ثمر رسيد. چهار روز بعد "برت پاتناد" از آمريكا اولين "هت - تريك" تاريخ جام را در برد 3 بر صفر آمريكا مقابل پاراگوئه ثبت كرد.

در مسابقه فينال اروگوئه با نتيجه چهار بر دو از صد آرژانتين گذشت و اولين فاتح جام جهاني شد. اين مسابقه در مونته ‌ويدئو انجام شد و 93 هزار نفر شاهد برگزاري آن بودند.

پيشروي

مشكلات اوليه بازي ‌ها، مسائل مربوط به سختي سفرهاي بين ‌قاره ‌اي و جنگ بود. همانطور كه تيم ‌هاي اروپايي حاضر به سفر براي شركت در جام اروگوئه 1930 ميلادي نبودند، تيم ‌هاي آمريكاي جنوبي نيز حاضر به تحمل سفر براي شركت در جام 1934 و 1938 ميلادي نشدند و برزيل تنها تيمي بود كه در اين جام‌ ها شركت جست.

جام‌هاي 1942 و 1946 ميلادي به دليل وقوع جنگ جهاني دوم و پيامدهاي آن برگزار نشدند.

جام جهاني 1950 ميلادي براي اولين بار شاهد حضور تيم‌ هايي از جزيره بريتانيا، سرچشمه فوتبال، بود.

تماشاچي آلماني در جام جهاني 2006

تيم ‌هاي بريتانيايي (انگلستان، اسكاتلند و ...) در 1920 ميلادي از فيفا بيرون كشيده بودند، اما در 1946 با دعوت مجدد فيفا به اين فدراسيون بازگشتند و در اين جام بازي كردند.

اين تورنمنت در ضمن شاهد حضور دوباره اروگوئه قهرمان جام اول بود كه دو جام قبلي را تحريم كرده بود. اروگوئه در بازگشت خود مجددا قهرمان شد.

يادآور مي شويم كه جام 1950 ميلادي، اولين و آخرين جامي بود كه مرحله نهايي آن به صورت گروهي برگزار مي ‌شد و نه به صورت حذفي و در نتيجه قرار بود مسابقه فينال نداشته باشد. گرچه صورت امتيازها به طوري شد كه عملا بازي برزيل و اروگوئه به صورت بازي فينال درآمد.

در جام‌هاي بين 1934 تا 1978 ميلادي، شانزده تيم در مسابقات شركت كردند.

اكثر تيم‌ ها از اروپا و آمريكاي لاتين بودند و اقليت بسيار كمي از آفريقا، آسيا و اقيانوسيه شركت داشتند. نمايندگان اين قاره ‌ها معمولا به سادگي توسط تيم‌ هاي اروپايي و آمريكاي لاتين مغلوب مي‌ شدند. البته كره شمالي استثنا بود زيرا در سال 1966 تا يك چهارم نهايي بالا آمد.

در جام 1982 ميلادي، تعداد تيم ‌هاي شركت كننده به 24 تيم افزايش يافت و اين رقم در 1998 به 32 تيم رسيد كه نتيجتا تيم‌ هاي بيشتري از آفريقا، آسيا و آمريكاي شمالي شانس شركت پيدا كردند. در سال‌ هاي اخير شركت‌ كنندگان اين قاره ‌ها توفيق بهتري داشته ‌اند.

كامرون نيز در 1990 ميلادي تا يك چهارم نهايي بالا آمد و كره جنوبي، سنگال و آمريكا در 2002ميلادي همگي حداقل تا يك چهارم نهايي بالا آمدند و كره جنوبي نهايتا چهارم شد.

بليط هاي جام جهاني

به گزارش "مهر"، 197 كشور جهان براي راهيابي به جام جهاني 2006 آلمان با يكديگر رقابت كردند. از تمامي 207عضو فيفا تا به حال تنها سه كشور براي راهيابي به جام تلاش نكرده‌ اند.

با توجه به اينكه "كوموروس" و "تيمور شرقي" اعضاي تازه‌ اي هستند و هنوز اين امكان را نداشته ‌اند، در واقع بوتان تنها كشوري است كه شانس خود را براي شركت در جام جهاني محك نزده است.

در دهه 90، جام جهاني زنان فيفا نيز راه‌ اندازي شد و اولين جام جهاني زنان در 1991 ميلادي در چين برگزار شد.

شكل برگزاري اين مسابقات مانند مدل مردان است و هر چهار سال يكبار برگزار مي ‌شود. آمريكا، آلمان، چين و نروژ تا به حال از موفق ترين تيم‌ هاي جام جهاني زنان بوده ‌اند.

جام يادبود

از 1930 تا 1970 ميلادي، يادبود "ژول ريمه" به قهرمان بازي‌ ها اهدا مي ‌شد. اين جام ابتدا با نام "جام جهاني"‌ شناخته مي ‌شد، اما بعدها و در 1946 ميلادي به افتخار رئيس فيفا و مبتكر بازي ‌ها يعني ژول ريمه نامش تغيير داده شد.

در سال 1970 ميلادي، برزيل براي سومين بار قهرمان جام شد و طبق قوانين، جام را براي هميشه نزد خود نگاه داشت. با اين حال اين "يادبود ژول ريمه" در 1983 ميلادي دزيده شد و تا به حال هرگز پيدا نشده ‌است.

اولين كاپ جام جهاني

پس از 1970 ميلادي، جايزه يادبود جديدي با نام "يادبود جام جهاني فيفا" طراحي شد.

اين جام در پايان هر دوره نزد كشور قهرمان به امانت خواهد بود و حتي فتح سه‌ باره آن باعث نگهداري هميشگي آن نمي‌ شود.

آرژانتين، آلمان و برزيل تاكنون هر يك دو بار فاتح اين جام دومي شده ‌اند. نام هر كشور برنده بر جام جهاني فيفا حك خواهد شد و از اين جام تا سال 2038 ميلادي يعني وقتي كه جام از نام تيم ‌هاي فاتح پر شود، استفاده خواهد شد.

اين جام كه از سال 1974 ميلادي به بعد به قهرمان بازي‌ ها اهدا مي ‌شود، توسط "سيلويو گازانيگا" مجسمه‌ ساز ايتاليايي طراحي شده‌ است. جنس اين جام از طلا و مالاكيت (مرمر سبز) بوده، ارتفاعي برابر با 35 سانتيمتر دارد و وزنش به پنج كيلوگرم مي‌ رسد.

پوشش رسانه‌اي

جام جهاني فوتبال در 1954 ميلادي براي اولين بار از تلويزيون ‌ها پخش شد و در حال حاضر پرتماشاگرترين رويداد ورزشي جهان است و تماشاگرانش از بازي‌ هاي المپيك نيز تجاوز مي‌ كنند.

1934 ميلادي

تخمين زده مي ‌شود كه 800/28 ميليارد نفر تاكنون بازي ‌هاي جام جهاني 2002 ميلادي را تماشا كرده اآند. تنها فينال آن بازي‌ ها توسط 1/1 ميليارد نفر ديده شده ‌است. مسابقات قرعه‌ كشي آن جام بيش از 300 ميليون نفر بيننده داشته ‌است.

جام جهاني 2006آلمان

شركت "آديداس" (Adidas) كه از سال 1970 ميلادي طراحي توپ هاي مخصوص بازي هاي فوتبال اين مسابقات را برعهده داشته، امسال نيز توپ مورد نظر را ارائه كرده است.

قابل توجه است كه فوتباليست هاي به نام جهان "پله" و "ديه ‌گو مارادونا" دو ستاره پيشين جام هاي جهاني به همراه بيش از 170 تن از چهره هاي سرشناس فوتبال جهان در مراسم افتتاحيه مسابقات جام جهاني 2006 آلمان حضور خواهند داشت.

مراسم افتتاحيه هجدهمين دوره مسابقات جام جهاني درست پيش از اولين مسابقه اين رقابت ها بين تيم ‌هاي آلمان و كاستاريكا 19 خرداد در ورزشگاه مونيخ برگزار مي ‌شود.

ورزشگاه  مونيخ آلمان

در همين حال، تمامي 24 بازيكن حاضر در فينال جام جهاني 1974 ميلادي كه در آن آلمان با نتيجه دو بر يك برابر هلند به پيروزي رسيد، در اين مراسم شركت خواهند كرد.

بنا به پيش بينى دست اندركاران فوتبال، در اين دوره از ديدارهاى جام جهانى در بين 32 تيم شركت كننده، نزديك به 3 ميليارد تماشاچى در سراسر جهان، از طريق تلويزيون و پخش مستقيم، مسابقات جام جهاني را تماشا خواهند كرد كه پس از 4هفته و تعداد 64 بازى، تا تعيين قهرمان جهان در اين سال ادامه مي يابد.