"فاق بي بي نيك محضر" كارشناسي ارشد بيولوژي تكميلي و پژوهشگر پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي در گفتگو با خبرنگار دانشگاهي مهر، گفت: اين طرح تاكنون در هيچ يك از مراكز تحقيقاتي كه بر روي سلول هاي بنيادي فعاليت مي كنند، كار نشده است. در حال حاضر موضوع تمايز سلول هاي بنيادي مغز استخوان به استخوان و غضروف در آزمايشگاه از قسمت كشت آزمايشگاهي خارج شده و در داخل بدن مدل هاي حيواني كار مي شود.
"نيك محضر" از كارشناسان فعال در زمينه سلول هاي بنيادي مشتق از مغز استخوان و تمايز آنها به استخوان و غضروف در خصوص مدل هاي حيواني اين طرح اظهار داشت: براي انجام اين تحقيق از مدل هاي حيواني موش، موش صحرايي، خرگوش و سگ استفاده شده و هم اكنون نيز تحقيقات بر روي اسب ادامه دارد.
وي نتايج اين پيوند و عوارض احتمالي آن را ناشناخته خواند و گفت: بيشتر طرح هاي سلول هاي بنيادي كه در جهان انجام مي شود به سمت بالين حركت كرده است اما بايد توجه داشت تا زماني كه نتايج به طور قطعي بر روي انسان مشخص نشود نمي توان آن را در درمان به كار بست.
در حال حاضر موضوع تمايز سلول هاي بنيادي مغز استخوان به استخوان و غضروف در آزمايشگاه از قسمت كشت آزمايشگاهي خارج شده و در داخل بدن مدل هاي حيواني كار مي شود |
وي افزود: سلول هاي بنيادي بالغ از خود فرد گرفته مي شود و با وجود اينكه احتمال رد پيوند وجود ندارد اما هنوز پيوند آن مشكلاتي ايجاد مي كند.
نيك محضر گفت: يكي از مشكلات در زمينه كاربرد سلول هاي بنيادي بالغ و پيوند آن، وجود سرمي است كه براي نگهداري سلول هاي بنيادي بالغ استفاده مي شود. اين سرم از جنين گاو گرفته مي شود و به دليل احتمال انتقال فوتوژن، نمي توان در مورد انسان آن را استفاده كرد.
وي تأكيد كرد: اگر بخواهيم سلول هاي بنيادي بالغ در شرايط بهتري باقي بمانند بايد از سرم جنين انسان استفاده كرد كه اين كار با محدوديت هاي اخلاقي مواجه است و تنها در يكي دو كشور مانند ژاپن به طور محدود انجام مي شود.
يكي از مشكلات كاربرد سلول هاي بنيادي بالغ و پيوند آن، وجود سرمي است كه براي نگهداري سلول هاي بنيادي بالغ استفاده مي شود. اين سرم از جنين گاو گرفته مي شود و به دليل احتمال انتقال فوتوژن، نمي توان در مورد انسان آن را استفاده كرد |
وي با اشاره به تفاوت هاي سلول هاي بنيادي گفت: سلول هاي بنيادي مغز استخوان دو نوع سلول خون ساز (هماتوپويتيك) و "مزانشيمي" دارد. روند بدست آوردن سلول هاي بنيادي بالغ و جنيني با يكديگر متفاوت است. مي توان گفت كه بيشتر سلول هاي بدن درون خود سلول هاي بنيادي دارند. در واقع بهبودي يك زخم نشان مي دهد كه سلول هاي بنيادي درون بيشتر اندام هاي بدن وجود دارد.
اين پژوهشگر با اشاره به فعاليت هايي كه در خصوص سلول هاي بنيادي مغز استخوان و كاربرد آن در درمان ناهنجاري هاي استخواني انجام گرفته، اضافه كرد: در اين گروه تحقيقاتي بر روي شكستگي ها و ناهنجاري هايي كار مي شود كه در حالت عادي امكان درمان آن وجود ندارد، ترميم نمي شوند و روند ترميم آنها طولاني است.
وي افزود: با استفاده از سلول هاي بنيادي و پيوند آنها روند درمان كوتاه مي شود و ناهنجاري هايي كه ترميم نمي شوند روزنه اي براي درمانشان بوجود مي آيد.
نيك محضر با تشريح روند چگونگي پيوند سلول هاي بنيادي مغز استخوان گفت: به دليل سفت بودن استخوان نمي توان سلول ها را به آن تزريق كرد چرا كه استخوان بافت ارتجاعي ندارد به همين منظور از مهندسي بافت كمك گرفته مي شود كه در اين تحقيق با همكاري پژوهشكده پليمر يكسري از پليمرها به مدل هاي حيواني پيوند زده شده اند.
به دليل سفت بودن استخوان نمي توان سلول ها را به آن تزريق كرد چرا كه استخوان بافت ارتجاعي ندارد به همين منظور از مهندسي بافت كمك گرفته مي شود |
پژوهشگر پژوهشكده رويان با اشاره به مشكلات پيوند سلول هاي بنيادي به استخوان و غضروف، گفت: برخي از محققان خارجي به دليل سفتي استخوان و اينكه سلول ها از آن خارج مي شود، ناحيه اي كه سلول ها را به فرد تزريق كردند را دوختند اما با وجود آن، استخوان پس از رشد از آن محل در رفته است. به همين منظور يك ساختار سه بعدي لازم است كه سلول پيش از آنكه به محل ضايعه پيوند بخورد، به آن بچسبد و اين ساختار سه بعدي پيوند زده شود. اين ساختار بايد خصوصياتي داشته باشد كه كم كم درون بدن حل شود و براي بدن حساسيت ايجاد نكند.
وي فاصله علم و تحقيقات با درمان را ضروري خواند و تأكيد كرد: اين فاصله بايد به اندازه اي باشد كه هم بيماران از علم نااميد نشوند و هم مسائل درماني بلافاصله پس از تحقيقات انجام نگيرد.
نيك محضر افزود: بارها پيش آمده كه برخي از بيماران و دردمندان با آزمايشگاه تماس مي گيرند و تصور مي كنند كه در همان لحظه امكان درمان بيماري آنها وجود دارد. اين گونه اتفاقات فشار و استرسي را به محققان وارد مي كند كه موجب مي شود آنها از تمركز بر روي موضوع تحقيق خود دور شوند.
وي اظهار داشت: در يك تحقيق علمي ممكن است در مدت كوتاهي آزمايش به نتيجه برسد اما اگر همان آزمايش وقتي تكرار مي شود زمان بسياري به طول مي انجامد تا به نتيجه مطلوب برسد.
اين پژوهشگر خاطرنشان كرد: نمي توان براي يك تحقيق محدوده زماني تعيين كرد و اين مسئله براي تحقيقات سلول هاي بنيادي هم صدق مي كند. به همين دليل نمي توان زمان مشخص و دقيقي براي كاربردهاي درماني تعيين كرد.
يك محقق وقتي با فردي معلول و قطع نخاعي روبرو مي شود كه اميدوارانه مي خواهد از نتايج اين كشفيات در بهبودي خود استفاده كند آنقدر متأثر مي شود كه به طور حتم آزمايش آن روز را خود را خراب مي كند. |
نيك محضر اظهار داشت: متاسفانه در برخي موارد بعضي از مردم داوطلب مي شوند تا تحقيقات بر روي آنها انجام گيرد اما به دليل اينكه احتمال انتقال ويروس هاي گاوي، جنون گاوي و مشكلات استفاده از ساختار سه بعدي براي پيوند در استخوان وجود دارد، محققان با محدوديت هاي بسياري براي كاربردي كردن در بالين مواجه هستند.
وي گفت: يك محقق وقتي با فردي معلول و قطع نخاعي روبرو مي شود كه اميدوارانه مي خواهد از نتايج اين كشفيات در بهبودي خود استفاده كند آنقدر متأثر مي شود كه به طور حتم آزمايش آن روز را خود را خراب مي كند.
نظر شما