۲۴ خرداد ۱۳۸۵، ۱۲:۱۴

معدل " ترجمه " در كارنامه فرهنگ و ادب امروز - 17

" ترجمه " بايد چهره هاي امروز فرهنگ و ادب ايران را به دنيا بشناساند

" ترجمه " بايد چهره هاي امروز فرهنگ و ادب ايران را به دنيا بشناساند

موسي بيدج - شاعر و مترجم ادبي ، گفت : " ترجمه " از 200 سال پيش در كشور ما شروع به كار كرده و مسلما دستاوردهايي را نيز به همراه داشته كه اين دستاوردها تاثيراتي را بر مولفان ، نويسندگان و زبان ما گذاشته است .

اين مترجم ادبي در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب افزود : مراوده هاي امروزي در سطح گسترده باعث شده است كه مرزهاي فرهنگي از بين برود و هرانديشه اي درآن سوي مرزها كه پديد مي آيد وارد كشور ما شده و مسلما كاربردهايي نيز درون مرزهاي ما خواهد داشت ، با اين تفاوت كه ويژگي هاي بومي هم حتما درآن حاكم خواهد بود .

موسي بيدج در خصوص اين موضوع كه آيا " هم طراز بودن مولف و مترجم " ، درترجمه ضرورت دارد يا خير ، تصريح كرد : از آنجايي كه ادبيات يك خلاقيت شخصي است و كاركرد عمومي دارد ، هر فردي كه ادبيات را توليد مي كند ويژگيهاي خاص خود را دارد و ما نمي توانيم بگوييم كه فردي با فرد ديگرهم طراز باشد ، تا بتواند اثري را ترجمه كند ، نمي توانيم از مترجم بخواهيم كه براي كارترجمه هم طرازبا مولف باشد ، اين امر اصلا امكان پذير نيست ؛ اما مسئله مهم اين است كه مترجم خود بايد اهل ادبيات باشد چراكه اگرخارج حوزه ادبيات باشد قطعا نمي تواند موضوع را به خوبي درك و دريافت و آن را منتقل كند . 

وي كه ازپژوهشگران و مترجمان فعال شعرعرب درايران است ، ياد آورشد : " ترجمه درست " بايد ترجمه اي باشد كه بتواند موضوع را به حق برگرداند يعني اصول ترجمه در آن رعايت شود ، تسلط بر زبان مبداء و مقصد ، آشنايي با فرهنگ زبان مبداء ، تسلط بر موضوع  و ... ازموارد اوليه ايست كه بايد درترجمه متن ، مد نظر قرار گيرد ، اما پيش ازاينها ذوق و علاقه و احساس ضرورت و ممارست و حضورمداوم درفضا و مطالعه مستمر دريك ترجمه خوب - كه درخورتاليف مولف باشد - ضروري است .

اين شاعرادامه داد : براي ترجمه متن هاي كهنه و كلاسيك ، بايد به مخاطب توجه داشته باشيم ، هرزباني خصوصيات خود را دارد يعني هيچ زباني قابل مقايسه با يكديگرنيست ، حتي نزديك ترين زبان ها ، درحال حاضر 40 تا 50 در صد زبان عربي در زبان فارسي رخنه و رسوخ كرده اما اين عامل باعث نشده كه اين دو زبان به هم نزديك باشند و مثلا يك عرب زبان نمي تواند يك متن فارسي بخواند .

وي اضافه كرد : مترجم در ابتدا بايد مخاطب شناسي كند و بعد ترجمه دست به ترجمه زند و احتمالا هيچ مترجمي نتواند متني را به شكلي كه پديد آمده پديد بياورد به خصوص در ادبيات كلاسيك .

موسي بيدج در خصوص نقص در رشته مترجمي دانشگاه ها ، اظهار داشت : دانشگاه هاي ما در سالهاي اخير پيشرفت هاي زيادي كرده اند ، اما بايددانست كه تلاشهاي فردي باعث ياد گيري يك شخص مي شود و به عقيده من نقطه ضعف ما در آموزش ترجمه نبودن كارگاه هاي ترجمه است ، يعني تدريس ترجمه كافي نيست و تنها با گذراندن چند واحد در دانشگاه مترجم نخواهيم شد .

اين نويسنده ادامه داد : ممكن است استادي برجسته در رشته ترجمه داشته باشيم ، كه تنها روش تئوري ترجمه بداند اما درعمل دچار ضعف است ، بنابراين بايد دردانشگاه ها كارگاه تخصصي ترجمه داشته باشيم ، چراكه ترجمه بر ذوق تكيه دارد اما امر ذوقي نيست ،  بر اين اساس وجود كارگاه ها لازم و ضروري است و اگر تا به حال به صورت پراكنده بوده بعد از اين بايد به صورت علمي پديد بياوريم ، تا بتوان مترجماني را در ميدان عمل وارد عرصه ترجمه كرد .

اين مترجم خاطرنشان ساخت : روزگارما روزگارترجمه است و نقطه آغازين ما با جهان از راه ترجمه است و بر اين اساس اگر ترجمه نادرستي داشته باشيم معاني كه برداشت خواهيم كرد نادرست خواهد بود ، بنابراين بايد در اين زمينه دل بسوزانيم و ترجمه اي پديد آوريم كه در خور روزگار ، جامعه ما و .. باشد .

موسي بيدج در پايان گفتگو با مهر گفت : كشورما با فرهنگمان شناخته شده است اما متاسفانه امروزه نتوانسته ايم ، فرهنگ خودمان را به جهان بشناسانيم ، در روزگارپيشين نام شاعران بزرگي ازايران زمين به فراتراز مرزها راه يافت ، اما جهان امروز ين شناخت را از شاعران امروزي ندارد و تنها شاعران گذشته ما حافظ ، مولوي ، و ... را مي شناسند  ، بايد از راه ترجمه درست اين شناخت را ايجاد كنيم . 

کد خبر 339427

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha