علي معلم در گفتگو با خبرگزاري "مهر" درباره حضور سينماي ايران در مجامع جهاني گفت: "حضور سينماي ايران در جشنواره هاي جهاني مانند حضور تيم ملي در جام جهاني فوتبال قطعا امر مثبتي تلقي مي شود. اما مساله غيبت سينماي ما در جشنواره كن امسال باعث سوء تعبيرهايي در بين اهالي سينما و مخاطبان شد. متاسفانه ما ملت افراط و تفريط هستيم. همانطور كه يك روز حضور چند فيلم ايراني در جشنواره جهاني را سياسي تلقي مي كنند و مي گويند رابطه اي در ميان است، وقتي اين اتفاق هم نمي افتد مانند امسال باز مي گويند سينماي ايران تمام شده و چون سياست اتحاديه اروپا در مقابل مسائل سياسي ايران چنين و چنان بوده، سينما ايران را از اين جشنواره حذف كردند."
سردبير ماهنامه "دنياي تصوير" ادامه داد: "سينماي ايران نيازمند حضور جهاني است. حدود 22 سال پيش سينماي ايران بعد از انقلاب به خاطر حضور انقلاب در ايران و مسائل ايدئولوژي آن در دنيا علامت سئوال ايجاد كرد و اولين تصاوير از جامعه پس از انقلاب ايران ابتدا توسط امير نادري و بعدها عباس كيارستمي به آنسوي آب‌ها رفت و در مورد سينماي ايران كنجكاوي به وجود آورد. مسائلي مانند معذوريت هايي كه در مورد حجاب در كشور ايران و تجربيات تصويري كمك كرد تا سينماي ايران مقبوليتي پيدا كند و بعد از مدتي تبديل به يك استاندارد شد و در جهان آن را به رسميت شناختند. همين موضوع ادامه پيدا كرد تا جايي كه سينماي ايران امروز در اغلب جشنواره هاي دنيا با هر رتبه اي يك نماينده دارد."
معلم در ادامه افزود: "اين موضوع كه اگر فيلمي را به يك جشنواره جهاني بفرستيم، پس قطعا آن فيلم، فيلم برجسته اي است، يك تعبير كاملا نادرست است و البته برعكس اين موضوع هم صادق است. به اين معني كه اگر يك فيلم در جشنواره اي حضور ندارد پس فيلم خوبي نيست. يا اينكه فكر كنيم اگر ما را در جشنواره كن نپذيرفتند پس سياست اين را گفته تعبير كاملا اشتباهي است."
اين منتقد سينما داشتن نظريه منطقي را يكي از راههاي ورود به سينماي بين المللي دانست و گفت: "ما بايد به يك نظريه منطقي درباره حضور جهاني برسيم. نظريه اي كه ما را براي رسيدن به تعامل جهاني در حوزه فرهنگ كمك كند. اين موضوع كه اگر ايران را در جشنواره اي قبول نكردند ما بايد آن جشنواره را محروم كنيم يا به فكر تلافي باشيم و از شركت در جشنواره جهاني پرهيز كنيم يك نظريه كاملا اشتباه است. در صورتي كه حضور نداشتن ما باعث مي شود سينماي يك كشور ديگر بر اين كرسي بنشيند و به طور حتم خالي بودن چادر سينماي ايران در كن برگزاري اين جشنواره را تحت تاثير قرار نمي دهد و خطري براي آن محسوب نمي شود."
وي درباره سياست مطلوب جشنواره اي به "مهر" گفت : "جشنواره موفق جشنواره اي است كه سبد متنوعي داشته باشد. البته داشتن سياست لازمه هر رويداد فرهنگي است. جشنواره اي مانند كن جدا از سياست كلي، سياست سالانه نيز دارد و جشنواره بدون سياست در دنيا وجود ندارد. به طور مثال امسال در اين جشنواره فيلم هايي جايزه گرفتند كه به مسائل سياسي و اجتماعي اشاره داشتند. فيلم هاي كن لوچ و رشيد بوشارب از جمله اين فيلم ها بودند و اين نشانه سياسي بودن مسئولان جشنواره كن است. يا در همين جشنواره 1700 فيلم ارائه مي شود و فقط از اين تعداد 40 فيلم نمايش داده مي شود و سياستي كه اين جشنواره براي اين انتخاب دارد نوآوري سينما، سابقه سينمايي، نقشي كه اين فيلم درجايگاه ملي دارد و يكي ديگر هم مسائل سياسي است."
تهيه كننده فيلم "گاوخوني" ادامه داد: "با اين شرايط امروز قطعا مسائل سياسي ايران نيز در نوع فيلمي كه از ايران انتخاب مي شود دخالت دارد. ولي اين تنها فاكتور نيست و فقط به عنوان يك فاكتور مجزا در نظر گرفته مي شود. اين موضوع در ايران توهم توطئه اي است كه متاسفانه در اغلب رفتارهاي فرهنگي ما ديده مي شود. البته درباره حضور ايران در جشنواره جهاني و سينماي ايران هم از يك طرف فرضيه توطئه داريم كه در كشور ما بسيار فعال است و از طرف ديگر ساده لوحي در مقابل حضور جهاني است. ساده لوحي كه بعضي از فيلمسازان ما هويت واقعي را فراموش مي كنند و فقط براي جشنواره جهاني در هر رتبه اي فيلم مي سازند. در صورتي كه يك فيلمساز خوب براي جشنواره فيلم نمي سازد و بايد اول به اثر خود و بعد به جشنواره هاي جهاني فكر كند."
وي يكي ديگر از مشكلات سينماي ايران را در عرصه بين المللي فقدان يك مديريت واحد يا رهبري درست دانست و بيان كرد: "متاسفانه ما در ايران تا به حال نتواسته ايم حضور جهاني مان را رهبري كنيم. رهبري صنعت سينما بايد در درون خود باشد. سينمايي كه قادر به رهبري محصولات سينمايي خود در بحث اكران و تنوع موضوع باشد مي تواند به درستي و موفق عمل كند. اما سينماي ايران حتي نمي تواند بر اكران فيلم هاي خود مديريت داشته باشد. در سينماي امريكا امكان ندارد يك فيلم خانوادگي در ماه مي (ارديبهشت ماه) اكران شود. در صورتي كه ما در ايران شاهد اين موضوع هستيم و دليل اين امر نبود كارشناسي درست در بحث اكران است."
وي در ادامه افزود: "صنعت سينما بايد از درون خود رهبري شود يا حتي سينمايي كه از طرف نهادهاي دولتي و نيمه دولتي حمايت مي شود نيز بايد درست رهبري شود. اما متاسفنه در طول اين سال ها نه سينماي ايران و نه نهادهاي دولتي اين قابليت را داشته كه رهبري درستي در سينما ايجاد كند. نداشتن رهبري درست در سينماي ايران باعث شد تا هر شخصي در هر حرفه اي در اين سينما اظهار نظر كند و اين تنها پديده اي است كه در ايران اتفاق مي افتد. در جشنواره برلين هم كه به سينماي ايران بها داده شد به علت نبود رهبري درست، ما اين موضوع را رها كرديم."
معلم در ادامه گفتگوي خود با "مهر" نداشتن آشنايي درست در ارتباط با بازارهاي جهاني سينما را يكي از معضلات سينماي ايران عنوان كرد و گفت: "جشنواره ها محلي براي عرضه و تقاضا است. اگر ما با مراكز سينمايي دنيا به درستي آشنا باشيم مي توانيم در بازار جهاني به سهم قابل قبولي برسيم. اما حتي بهترين فيلم هاي ايراني نتوانستند به درستي وارد بازار شوند. در فرانسه مركز ملي سينمايي وجود دارد كه وظيفه حمايت از سينماي فرانسه به صورت داخلي و خارجي را بر عهده دارد. اما در ايران بنياد فارابي كه مسئول اين كار است چقدر توانسته اين كار را صحيح انجام دهد؟ در اينجا هم نبود رهبري درست باعث شد سينماي ايران دچار بحران شود و ما را از حضور در بازار جهاني دچار خوف كند. در صورتي كه ما براي نمايش منافع ملي مان و سينماي ملي نياز به اين بازارها و حضورهاي جهاني داريم. همه دنيا منتظرند تا ما از منافع ملي مان با هوشمندي حمايت كنيم."
عضو هيات مديره كانون منتقدان خانه سينما در ادامه بحث كمبود بودجه در سينماي ايران را يك موضوع جدي دانست و خاطرنشان كرد: "بحران بودجه در سينماي ايران و حتي بخش خصوصي سينماي ايران به نوعي است كه اين سينما نمي تواند در بخش بين المللي از خود حمايت كند. هر فيلمي براي مطرح شدن در سطح بين المللي نياز به يك ميليون دلار تبليغات دارد و هيچ فيلم ايراني نمي تواند خرج بازاريابي جهاني خود كند. اگر نخواهيم سرمايه گذاري كلان براي حضور جهاني داشته باشيم، مطمئنا حضور جهاني و امكان جشنواره اي را از دست مي دهيم و بازار داخل ما محكوم به شكست خواهد شد. سينماي ملي ما با داشتن 220 سالن سينمايي كه 120 سالن آن از رده خارج است و توليد سالانه حدود 100 فيلم نمي تواند به راه خود ادامه دهد."
تهيه كننده "ازدواج به سبك ايراني" افزود: "بسياري از فيلم هايي كه در جشنواره هاي خارجي افتخار آورده اند حتي در ايران هنوز اكران نشده اند. ما هنوز به محصولاتمان به طور متنوع فكر نكرده و جايي براي نمايش داخلي آنها در نظر نگرفته ايم. وقتي بازار داخلي ما به 40 فيلم در سال قناعت مي كند، سينماي ايران در دو سال آينده نه از نظر اقتصادي بلكه براي ادامه حيات خود كاملا با بحران رو به رو مي شود. حياتي كه مي تواند تاثيرگذار باشد. همين امسال فيلم هايي بودند كه مي توانستند در كن شركت كنند. البته در ارتباط با قبول نكردن اين فيلم ها بايد جواب اين پرسش را آن جشنواره بدهد كه در اين ارتباط نيز گفتند اينجا سازمان ملل نيست كه همه عضو آن باشند. يكسال از آلمان و سال ديگر ممكن است از انگليس هيچ فيلمي نباشد."
وي در ادامه افزود: "ما تا به حال از هيچكدام از افتخارآوران سينماي ايران از جشنواره هاي بين المللي به صورت رسمي تشكر نكرده ايم، در صورتي كه در دنيا همه از اين موضوع استقبال مي كنند. بايد براي اين فيلمسازان اعتبار قائل شويم و وقتي اين كار را نمي كنيم پس نبايد از حضور نداشتن سينماي ايران در كن هم ناراحت شويم. ما موقعيت سينماي بين المللي را داريم و قدرش را نمي دانيم. ما نگران فرهنگ سينما نيستيم."
معلم در ارتباط با فروش فيلم هاي ايراني در بازار كن امسال گفت: "اين آمار را بايد فارابي ارائه كند. ولي من فكر مي كنم فروش خاصي نداشتيم و بايد براي اين امر شفاف سازي كنيم تا ببينيم از هر مركز چند فيلم معامله شده و چقدر حمايت صورت گرفته است. بخش بين الملل فارابي نه قابليت هاي مادي دارد و نه پرسنلي و اين تشكيلات نمي تواند جوابگوي مسائل بين المللي و جهاني سينماي ايران باشد. اگر قرار باشد كار به ارائه آمار برسد قطعا شكست ها مشخص مي شود. واقعيت اين است كه سهم سينماي ايران در بازارهاي جهاني "صفر" است. اگر بخواهيم اين سهم را گسترش دهيم نياز به سرمايه گذاري داريم و بايد تبليغات را فعال كنيم."
مدير مسئول و سردبير ماهنامه دنياي تصوير در پايان گفتگو با "مهر" با اشاره به اين موضوع كه با يك مديريت درست مي توان در چند جشنواره الف دنيا به بازار جهاني دست يافت، گفت: "ما با يك حضور قوي در جشنواره هاي كن و برلين مي توانيم حداقل در ده درصد هيات داوري هاي دنيا سهيم باشيم كه البته اينها نيازمند مذاكره، دانش و زمان است و خود اين امر مي تواند براي سينماي ما و حضور در بازارهاي جهاني حركت رو به رشدي باشد."
نظر شما