به گزارش خبرگزاري "مهر"، وجه تمايز مديريت اسلامى از ديگر نظام ها اين است كه نشأت گرفته از جهان بينى الهى مى باشد. در اين نوع اداره جامعه، شرافت انسانى مد نظر است و قواى نباتى و حيوانى در واقع، زمينه ساز رشد انسانى و كمال معنوى و ابزارهايى براى رسيدن به درجات بلند و سعادت جاودانى است .
در مديريت اسلامى، نگرش الهى وجود دارد يعنى به انسان با اين ديد نگريسته مى شود كه وى لايق كرامت انسانى بوده و مستعد رسيدن به قرب الهى و نيل به مقام جانشينى خدا است.
از آنجا كه هدف مديريت اسلامى هدايت و رشد انسان ها است، مدير اسلامى به فراخور افراد سازمان خويش، پيوسته در پى آن است كه همگام با پيشرفت مادى مؤسسه و فراهم شدن امكانات مادى براى كاركنان، به رشد و تعالى معنوى افراد سازمان نيز بينديشد .
در نظام مديريت اسلامى، بيشترين اهميت به مهارت ارتباط با خدا داده مى شود كه "تقوا" ناميده مىشود. حتى ارزش و مقام هر كس با تقوا ارزيابى مىگردد و با ارزشترين افراد با تقواترين آنها شمرده مىشوند، اگر مدير مهارت ارتباط با خدا را داشته باشد خروج از مشكلات براي وي آسان و سهل شده و بهتر مىتواند از مشكلات رهايى يابد .
از ويژگيهاي مدير در نظام اسلامي، اعتقاد وى به پذيرش اشتباه است. براى مدير اسلامى سخت نيست كه بگويد: " من اشتباه كرده ام"، چنين مديرى راه بازگشت را به روى خويش و كاركنان باز ديده ومعتقد است كه ديگران مى توانند با وي ارتباط نزديك داشته باشند .
البته مدير اسلامى در قبال خطاى ديگران نيز با اذعان به تذكار، بر گناه آنان پوشش نهاده و شرايطي را ايجاد مي كند كه آنها در موضع انفعالى قرار گرفته و از كرده خود پشيمان مي شوند .
در نظام اسلامي، مدير خوب گوش مى دهد، كمتر حرف مى زند و اگر سخنى بر زبان مى راند يا وعده اى مى دهد، به آنها عمل مى كند چرا كه قرآن بى انديشه گى را به افرادى نسبت مى دهد كه مردم را به نيكى دعوت و خود را فراموش مي كنند.
نوع برخورد با كاركنان و مردم در چنين ساختارى بر پايه شورا و جلب مشاركت مردمى استوار است و مدير، مردم را وارثان واقعى تلقى كرده ، خود را خدمتگزارى بيش نمى داند .
مديريت اسلامي بايد با جهت گيريهاي ديني همراه باشد
حجت الاسلام سيد احمد خاتمي عضو مجلس خبرگان رهبري و امام جمعه موقت تهران مديريت اسلامي را مانند جمهوري اسلامي عنوان كرد و ياد آور شد: همانطور كه در جمهوري اسلامي جمهوريت در چارچوب اسلام قرار دارد، مديريت نيز در چارچوب اسلاميت قرار دارد كه مدير بايد بر اساس آن مديريت كرده و به امور خود سامان بخشد.
حجت الاسلام سيد احمد خاتمي با بيان اينكه مدير در نظام اسلامي اسلام داراي يكسري ويژگيهاي اساسي و پايه اي است، ياد آور شد: مدير اسلامي از يكسو بايد دغدغه اجراي احكام اسلام را داشته و از سوي ديگر با لياقت و توانائيهاي لازم به امور خود و مجموعه مربوطه رسيدگي كند.
امام جمعه موقت تهران نقش مديران اسلامي را در رشد و شكوفايي مجموعه هاي جوامع اسلامي بسيار تأثيرگذار و سازنده اعلام كرد .
"اخلاق اسلامي" بايد معيار عملكرد مديران اسلامي باشد
فاطمه آليا عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه مديريت، هنر اداره كردن است، گفت: مهارت و علم اداره كردن يك مجموعه مديريت است كه با پسوند اسلامي شاخصه هاي ديگري نيز مي يابد .
عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي يكي از مقدماتي ترين ويژگي مدير را نحوه برخورد با زيردستان، هم سطحان و مقامات ارشد خود اعلام كرد و افزود: نحوه برخورد مدير با افراد مختلف بايد مبتني بر معيارهاي اصيل و اساسي اخلاق اسلامي باشد .
فاطمه آليا با تأكيد بر اينكه انسانها اگر چه از نظر شخصيت حقوقي جايگاههاي مختلفي دارند، اما از نظر شخصيت حقيقي يكسان هستند و بايد براي كرامت و شخصيت حقيقي تمام انسانها ارزش قائل شد، تصريح كرد: ارتباط افراد يك مجموعه با يكديگر بايد دوستانه و مهربانانه باشد .
مدير اسلامي بايد جزء بهترينها باشد/ نظارت بر عملكرد مديران ضروري است
حجت الاسلام عباسعلي اختري عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي ، در مورد شرايط و ويژگيهاي مدير اسلامي، با تأكيد بر اينكه يك مدير اسلامي بايد برترين و بهترين باشد، گفت: همانطور كه خداوند متعال براي رهبري بهترينها را انتخاب كرد، ما نيز براي مديريت و رهبري سازمانها و دستگاههاي مختلف بايد به روش خداوند عمل كرده و بهترينها را گزينش كنيم .
وي برخورداري از "تقوا" را شرطي لازم و ضروري براي مدير اسلامي عنوان كرد و گفت: اين خصلت تقريبا در تمام منابع اسلامي مورد توجه قرار گرفته است .
حجت الاسلام اختري امين بودن را ويژگي ديگري براي مدير اسلامي عنوان كرد و با اعلام اينكه ضرورت امانتداري در قرآن نيز مورد تأكيد قرار گرفته است، افزود: يك مدير بايد از اين خصلت برخوردار باشد تا از امكانات و تجهيزاتي كه در اختيار او قرار مي گيرد استفاده سوئي نشود .
عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي توانايي و تخصص را از ديگر ويژگيهايي مدير اسلامي عنوان كرد و گفت: چنين فردي بايد دورانديش و آينده نگر بوده و با پيش بيني اوضاع، برنامه ريزي كرده و هر فعاليتي را متناسب با موقعيت و امكانات طراحي كند .
عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي در مورد موقعيت فعلي مديران سازمانها و نهادهاي مختلف، گفت: به طور قطع مديران امروز نيز بهترينهايي هستند كه انتخاب شده اند . البته شك نيست كه مي بايست در فعاليتهاي اين گروه نظارت داشت تا عملكردي مثبت و شايسته داشته، از خطا و ضعف مصون بمانند و در صورت لزوم پس از مدتي كه مشخص شد كسي توانايي مديريت مؤثر را ندارد، در مورد وي تجديد نظر شده و فرد ديگري جايگزين شود .
مدير اسلامي به كرامت انساني اعتبار مي بخشد
حجت الاسلام سيد جلال يحيي زاده عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي تصريح كرد: در مديريت اسلامي مدير هماهنگ كننده امور است و علاوه بر توجه به سود، فروش و مسائل اقتصادي، مسائل معنوي نيز مورد توجه قرار داشته و به انسان به عنوان وسيله و ابزار سوددهي نگاه نمي كند، بلكه او را بهترين مخلوق عالم مي داند.
حجت الاسلام سيد جلال يحيي زاده با اشاره به اينكه مدير مسلمان موفق به شخصيت و كرامت انساني اعتبار مي بخشد، تدين، انظباط كاري، تعهد و پايبندي به وظايف، تلاش و كار متعهدانه و نگاهي رؤفانه و مهربانانه را از ديگر ويژگيهاي مدير اسلامي عنوان كرد .
هدايت و تعالي مردم بايد محور فعاليت مديران باشد
علي عسگري رئيس سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران در اين مورد به تبيين نقش و جايگاه مديران اسلامي در مجموعه هاي مرتبط با اقشار مختلف مردم پرداخت و گفت: از مهمترين ويژگيهاي مديران چنين دستگاههايي "مردم داري" است، مديراين مجموعه ها مي بايست از رابطه بين خود و مردم تعريف مشخصي داشته و تكليف الهي را مورد توجه قرار دهد .
عسگري جلب نظر مساعد و اعتماد مردم را شاخصي ديگر براي مديران اسلامي عنوان كرد و افزود: اين امكان وجود دارد كه تصور شود توجه به خواست و نظر عموم مردم نوعي عوام فريبي است اما در واقع اينطور نبوده و رفتاري براي فعاليت بهتر و سازنده تر است .
وي با تصريح بر اينكه مردم بايد مديرشان را قبول داشته باشند، گفت: افرادي كه مديريت دستگاههاي اجرايي ومرتبط با مردم را بر عهده دارند مي بايست در راستاي رشد مردم فعاليت كنند، بنابراين رسيدن به فهم مشترك براي عملكرد ارزشمند ضروري است، مدير اسلامي بايد پس از جلب اعتماد مردم در جهت مصالح و منافع عمومي فعاليت كند .
رئيس سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران" شورا" را اصلي اساسي در بحث مديريت اسلامي اعلام و تصريح كرد: شك نيست كه "شورا" با حضور مردم معنا مي يابد، مديران اسلامي براي بهبود و تقويت فعاليتهايي كه انجام مي دهند و همچنين نتيجه گيري بهتر بايد به امر "مشورت" توجه ويژه اي داشته باشند .
وي با تأكيد بر اينكه در مديريت اسلامي نگاه اسلامي است، افزود: نگاهي الهي است كه متناسب با نگاه اسلامي باشد، هدف مديران اسلامي بايد رشد، هدايت و تعالي مردم باشد بي ترديد اگر چنين عمل شود، فعاليتهاي مثبتي انجام شده است، مدير اسلامي بايد خود و مردم را به سمت خدا هدايت كند .
تقوا يكي از ويژگيهاي اصلي مدير اسلامي است
حجت الاسلام سيد ابوالحسن نواب رئيس مركز مطالعات و تحقيقات اديان و مذاهب قم نيز اظهار داشت: مديريت از علومي است كه دين مبين اسلام به ويژگيهاي آن اشاره كرده و ويژگيهاي يك مدير شايسته را از نظر گذرانده است.
وي با اشاره به ويژگيهاي ديانت، تقوا و تخصص يك مدير مسلمان ياد آور شد: اين ويژگيها در كنار دانايي، امانتداري و عالم بودن مدير نقش به سزايي در پيشبرد تمامي اهداف او دارد.
مدير مركز مطالعات اديان و مذاهب تحمل و سعه صدر را از بزرگترين خصلتهاي يك مدير اعلام كرد و ياد آور شد: مدير بايد سعه صدر و تحمل داشته باشد. اين تحمل به معناي، تحمل رأي و نظر مخالف و حتي زيردستان خود است كه با توجه به ديدگاههاي مخالف مي تواند در ابعاد كاري از آنها بهره برداري كند .
رعايت شاخصه هاي ديني در مديريت اسلامي ضروري است
حجت الاسلام محمد حسن نبوي ، معاون تبليغ و آموزشهاي كاربردي حوزه عليمه قم با اشاره به اينكه تعاريف متعددي از مديريت وجود دارد، گفت: مديريت به طور مطلق نحوه اداره كردن يك مجموعه با برنامه ريزي، ساماندهي و كنترل است.
معاون تبليغ و آموزشهاي كاربردي حوزه عليمه قم ياد آور شد: در مديريت اسلامي بايد هم نيروي انساني و هم امكانات به كار گرفته شده، در راستاي اهداف پيش بيني شده بوده و شاخصه هاي ديني در اين مسير رعايت شود .
وي ديگر ويژگي مدير مسلمان را قدمت در دين خواند و گفت: مدير اسلامي بايد از خانواده هاي صالح باشد و در ميان مسلمانان كساني كه قدمت بيشتري در دينداري دارند براي اين مسئوليتها انتخاب شوند.
نظر شما